TÜSİAD İktisat ve Finans Yuvarlak Masası faaliyetleri kapsamında düzenlenen “2021’de Halka Arz Süreçleri: Kalıcı Sermayeye Erişimi Nasıl Kolaylaştırırız?” başlıklı webinar, Sermaye Piyasası Heyeti Lideri Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nun iştirakiyle, bugün gerçekleştirildi.
Taşkesenlioğlu konuşmasında, bilhassa 2020 yılında borsaya katılan 786 bin yeni yatırımcının risk-getiri beklentilerini gerçek kurgulayamaması halinde bu durumun sermaye piyasaları için uzun vadede kıymetli bir talep kaybı manasına geleceği ikazında bulundu. Bir taraftan ferdî yatırımcıları farklı yollarla uyarırken, öteki taraftan bu şahısların ağır bir halde bulundukları ve etkilendiklerini düşündükleri toplumsal medya platformlarını yakından takip ettiklerini tabir etti.
TÜSİAD İdare Şurası Üyesi ve İktisat ve Finans Yuvarlak Masası Lideri Barış Oran ise konuşmasında ekonomik istikrar, mutabakat, enflasyon ve sermayeye erişim mevzularına değindi.
TAŞKESENLİOĞLU: TALEP TARAFI GÜÇLÜ BİR SEYİR İZLİYOR
Sermaye Piyasası Şurası Lideri Taşkesenlioğlu, 2020 yılında sermaye piyasalarının talep tarafının global ölçekte güçlü bir seyir izlediğini, Türkiye’de de gözlemledikleri bu gelişmelere borsadaki süreç hacimleri ve endeks bedellerinin ‘rekorlarla’ eşlik ettiğini söyledi. 2020 yılı öncesi son 3 yılda, toplam yıllık hisse piyasası süreç hacimlerinin sırasıyla 1,5, 2 ve 2,1 trilyon TL olurken, 2020 yılında süreç hacminin bir evvelki yıla nazaran yüzde 200’ün üzerinde artışla 6,6 trilyon TL’ye ulaştığını vurguladı.
‘SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 3 ANA AKTÖRÜN 3 FARKLI DENGEYİ TUTTURMASINA BAĞLI’
Taşkesenlioğlu, sermaye piyasalarının uzun vadeli sürdürülebilirliğinin 3 ana aktörün 3 farklı dengeyi gerçek bir halde sağlamasına bağlı olduğuna işaret ederek bunları şöyle sıraladı:
“????Birinci istikrar, sermaye piyasalarımız için genişleme ve derinleşme istikrarıdır. Bu istikrarın sağlanmasında en büyük sorumluluk SPK olarak bize ve yatırım kuruluşlarına düşmektedir. Sermaye piyasalarının temel yararlarından birisi hiç elbet iktisadın geniş bölümüne, yani şirketlere direkt finansman sağlamaktır. Bu yüzden kısa vadede halka arz olan şirket sayısının artması, bölümün büyüme ve genişlemesi açısından cazip görünebilmektedir lakin borsa kotunda kalıcı olamayan şirketler uzun vadede sermaye piyasasının imajını ve yatırımcı itimadını de zedelemektedir. Tahminen bir makus örnek birden fazla şirketin halka açılmasına dolaylı olarak mahzur teşkil etmektedir.
????Sermaye piyasalarımızın gereksinimi olan ikinci istikrar, girişimcilik ve kurumsal idare istikrarıdır. Bu istikrarın sorumluluğu şirket yöneticileri ve bilhassa ana ortaklara aittir. Bu şirketlerin halka arz ile birlikte artık geniş kitlelere karşı sorumlu olduklarını bilmeleri çok değerli. Şirketlerin halka arz öncesinde ticari faaliyetlerinin bir kesimi olarak yaptıkları birçok sürecin halka arz sonrasında idarede tesirli olamayan başka ortaklara verebileceği ziyanları tahlil etmeleri gerektiği açıktır.
????Üçüncü dengen ise risk ve getiri istikrarı. Bu dengeyi sağlayacak olan aktörler yatırımcılar. Yatırımcıların sermaye piyasalarında kalıcı olabilmesi için getiri gayesinin nasıl bir risk içerdiğini, kârın ve zararın nereden geldiğini ve kararların olası sonuçlarını analitik bir formda hesaplayabilmeleri gerekiyor. Bunu sağlayacak olan finansal okuryazarlık ve uzun vadeli yatırım anlayışıdır.
ORAN’DAN ENFLASYON VURGUSU
TÜSİAD İdare Heyeti Üyesi ve İktisat ve Finans Yuvarlak Masası Lideri Barış Oran konuşmasında, enflasyonla uğraşın öncelik olması gereğinin ehemmiyetine işaret etti. Güçlü bir yıl geride kalırken, kıymetli mevzularla çaba edilmesi gereken bir yıla girildiğine vurgu yapan Oran, özetle şunları söyledi:
“Elbette ki büyüme için sermayeye erişim kıymet arz etmekte. Kalıcı sermayeye ulaşmanın ise öncelikli şartı iktisatta itimadın sağlanmasında geçiyor. İnanç ögesi eksik kaldığında kısa vadeli sıcak para girişi sağlasak dahi daha uzun vadeli finansman kaynaklarına erişimimiz maliyetli hale geliyor. Bu maliyetin arttığı ortamlarda da finansman kalitesinin düşmesinin ötesinde, kalıcı finansmana erişim kelam konusu dahi olamıyor.
BÜYÜME FAKAT NASIL?
İktisatta itimat tesis etmek, sabır ve kararlılık isteyen mücadeleci bir süreç gerektiriyor. Bu itimadı sağlamak için de ülkece daha disiplinli siyasetlere geçilmesi gerektiğinin farkındayız. Önümüzde enflasyonla gayrette çok uzun bir yol var. Bu uzun çabada tüm ekonomik aktörler tarafından tam mutabakat sağlanmasının son derece kritik olduğunu düşünüyorum. Ekonomimizin tüm paydaşlarının, düşük enflasyonun gerekliliğine ve yararına ikna olması, bu uğraşta en değerli ögedir. Kısa vadede süratle yine büyüme isteğine kapılırsak, korkarım ki enflasyonla gayretimiz de yarım kalır. Uzun vadede de istek ettiğimiz kalıcı büyümeye kavuşamayız. Tekrar hatırlatmak isterim ki yüksek enflasyon kalıcı büyüme ve kalıcı sermayeye erişimdeki en büyük manidir.
Neden enflasyonu düşürmemiz gerekiyor? Yaşanan tecrübeler çok net ortaya koyuyor ki paranın bedelini koruyamadığınız ekonomilerde, gerçek kesitin rastgele bir üretim ya da yatırım kararı alması zorlaşıyor. Bu türlü bir ortamda paranın kıymeti enflasyondan ötürü azaldığı için, finansmana erişim maliyeti de yükseliyor. Orta vadede de büyüme üzerinde baskı kaçınılmaz oluyor.
Bu türlü devirlerde yüksek enflasyonla çabayı erteleyip, her ne kıymetine olursa olsun büyüyelim dediğimizde de var olan kaynaklarımızı tasarruflu kullanamayarak israf ediyoruz. Ve tekrar bu süreç büyüme üzerinde baskı ile sonuçlanıyor. Ülkece bu sarmaldan çıkmamız gerektiğine inanıyorum.
SÜREÇ SANDIĞIMIZDAN UZUN VE ŞİDDETLİ OLABİLİR
Sabırlı ve kararlı olmamız gerektiğine inanıyorum. Kararlı olmamız gerekiyor zira süreç sandığımızdan daha uzun ve kuvvetli olabilir. Az evvel konuşmamda değindiğim mutabakata da tam bu noktada muhtaçlığımız olacak. Ekonomimizin tüm aktörlerinin, sabırla bu uğraşa inanması ve kararlı formda devam etmesi gerekecektir.
GLOBAL İKTİSATTA ENFLASYON YOK DENECEK DERECEDE DÜŞÜK
Bugün global iktisatta enflasyon neredeyse yok denecek kadar düşük düzeydedir. Türkiye iktisadına emsal kabul ettiğimiz gelişmekte olan ülkelerde enflasyon oranı %3-4 bandında düşük seyrederken, ülkemizde enflasyon çift hane %15’lere yakındır. Bu da sermayeye erişimi son derece maliyetli hale getirmektedir. Bu maliyeti düşürmek ve uzun vadede kalıcı büyümeye erişmek istiyorsak, öncelikle enflasyonu düşürmemiz gerekiyor. (EKONOMİ SERVİSİ)
Gazete Duvar