Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)’nin HDP’nin eski Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş hakkında ‘derhal hür bırakılmalı’ diyerek ihlal kararı vermesinin akabinde Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin 11 Mart toplantısında aldığı karar Adalet Bakanlığı’nın masasında. Adalet Bakanlığı, kurul kararını ve AİHM’in Demirtaş’la ilgili verdiği kararı, Demirtaş’ın yargılandığı Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderdi. Bakanlık, Demirtaş’ın önümüzdeki Haziran ayına kadar özgür bırakılmaması durumunda Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin yapacağı toplantıda Türkiye hakkında ferdi önlemler alınacağını hatırlattı.
HAZİRAN AYINDA TEKRAR MASADA OLACAK
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, AİHM kararına karşın tutuklu bulunan Demirtaş’la ilgili 11 Mart’ta toplantı yaptı. Türkiye’nin, Demirtaş’la ilgili yaptığı ‘AİHM’e bahis olan davalardan değil, öteki davalardan tutukluluk süreci devam ediyor’ açıklaması komitede kabul görmedi. Tutukluluk halinin hak ihlali oluşturmaya devam ettiği ve AİHM kararları doğrultusunda derhal salınma sürecinin gerçekleştirilmesi gerektiği belirtilirken özgür bırakma gerçekleşene kadar her genel komite toplantısı ve insan hakları toplantısında hususun gündeme alınmasına karar verildi.
Demirtaş’ın tutukluğunun devam etmesi durumunda Avrupa İnsan Hakları Kontratının (AİHS) 46’ncı hususunun 4’üncü fıkrasına dayanan ihlal süreci başlatılacak. Süreç başlatılırsa Türkiye’nin Avrupa Kurulu’ndaki üyeliği ve oy hakkı askıya alınabilir.
KURUL KARARI İLGİLİ MAKAMLARA GÖNDERİLDİ
Adalet Bakanlığı, kurulun bu kararını Demirtaş’ın yargılandığı Ankara 22’nci Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderdi. Bakanlık yazısında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Demirtaş’ın hür bırakılması tarafındaki kararı hatırlatılırken önümüzdeki Haziran ayında, bahsin tekrar Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nde gündeme geleceği ve ek önlemler alınabileceği belirtildi.
Bakanlığın, Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nde alınan kararının İngilizce ve Türkçe çevirisiyle birlikte mahkemeye gönderdiği yazıda şu tabirlere yer verildi:
“Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, AİHM’nin somut davada başvuranın (Demirtaş) bir hata işlediğine dair makul bir kuşkuyu destekleyen kanıtlar olmaksızın tutuklandığını tespit ettiğini ve bilhassa iki kıymetli kampanya sırasında yakalanması ve tutuklanmasının çoğulculuğun bastırılması, siyasi tartışma özgürlüğünün sonlandırılması tarafında zımnî bir emel taşıdığını, başvuranın dokunulmazlığının ve başvuranı siyasi konuşmalar nedeniyle cezalandırmak için ceza hukukunun uygulanma halinin varsayım edilemez olduğunu ve maddeyle öngörülmediğini, akabinde geçen tutukluluğunun başvuranın Millet Meclisi faaliyetlerine katılmasını faal bir formda imkansız hale getirdiğini hatırlatmıştır.”
Bakanlık, gönderdiği yazıda ‘Bireysel önlemler hakkında’ başlığı altında da 4 tespite yer verdi:
1 – Yetkililerin başvuranın mevcut tutukluluğunun, mahkemenin başvuranın 4 Kasım 2016 ile 7 Aralık 2018 tarihleri ortasındaki tutukluluğunu incelediği Büyük Daire kararının kapsamı dışında kaldığına ayrıyeten başvuranın mevcut tutukluluğuna ait olay ve suçlamaların birinci tutukluluğuna ait olanlardan farklı olduğuna dair beyanlarını dikkate almakla birlikte, bu argumanların halihazırda mahkeme tarafından incelenip reddedildiği kanaatine varmıştır
2 – Mahkemenin tıpkı olgusal içeriğe ait münasebetlerle başvuranın tutukluluğun devamının, başvuranın haklarının ihlalinin sürmesine ve ayrıyeten davalı devletin mahkemenin uyma yükümlülüğünün ihlaline yol açacağına ait 46. husus kapsamında vardığı sonucun altını çizmiştir. Bu nedenle yetkilileri başvuranın derhal özgür bırakılmasını sağlama davetinde bulunmuştur.
3 -Ankara Ağır Ceza Mahkemesi önünde derdest olan (6-8 Ekim olayları) iki ceza yargılaması ve İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi önünde derdest olan temyiz yargılaması da dahil olmak üzere ihlalin olumsuz sonuçlarının gecikmeye mahal vermeden ortadan kaldırılmasını gerektirdiğinin altını çizmiştir.
4 – Somut davada gerekli olan kişisel önlemlerin aciliyeti göz önüne alındığında, başvuranın Haziran 2021 tarihine kadar özgür bırakılmaması durumunda kişisel önlemlere ait incelemesine 1046. Toplantısında devam etmeye karar vermiştir.
Gazete Duvar