Hükümet 15 milyar dolar harcayarak Kanal İstanbul’u yapmak için eforlarını sürdürürken, uzmanlardan beklenen büyük sarsıntıya ait ihtarlar gelmeye devam ediyor. Uzmanlar, kaynakların öncelikle zelzele tedbirleri ve yapı stokunun güçlendirilmesine ayrılması gerektiğini söylüyor.
İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Afet Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin (AFAM) Müdürü Prof. Dr. Mehmet Fatih Altan ise İstanbul’da 700 bini aşkın yaşlı binada yaşayan 7 milyon kişinin risk altında olduğuna dikkat çekti. Üniversitelerindeki laboratuvara gelen binaların yüzde 95’inin riskli çıktığına işaret etti. Riskli yapı tespitinden evvel binaların güçlendirilmesi ya da yine yapılması gerektiğini tabir eden Altan, daha süratli adımlar atılması gerektiğini söyledi.
500 YILDA KAYIP VERDİREN 23 SARSINTI OLDU
Prof. Dr. Mehmet Fatih Altan, “Türkiye’de 500 yılda büyük kayıpların yaşandığı 23 sarsıntı meydana geldi. Türkiye’de afetlerin yüzde 70’ine yakını sarsıntılardan kaynaklıdır. Türkiye’de 550 fay çizgisi mevcuttur. Bir an evvel yapılarımızı inançlı hale getirmeliyiz” dedi ve ekledi:
“İstanbul’da 700 bini aşan yaşlı yapı stoku var. 2021 yılı datalarına nazaran 72 bin binanın kentsel dönüşümde olduğunu görüyoruz. Kentsel dönüşümde yüzde 11 muvaffakiyet var. İstanbul’da 7 milyon insan zelzeleye dayanıksız binalarda yaşıyor. Riskli yapı tespitinden evvel binaların ya güçlendirilmesi ya da yıkıp tekrar yapılması gerekiyor. Daha süratli adımlar atmamız gerekiyor. 2000-2010 yılları ve 2010-2020 yıllarını karşılaştırdığımız vakit çabucak hemen birebir sayıları görüyoruz. Kentsel dönüşüm bu tarihler ortasında ivme kazanmamış tıpkı düzeyde gitmiş.”
EN ÇOK TALEP ESENYURT’TAN
2012 yılı mayıs ayından bu yana İstanbul’da kentsel dönüşümde en çok talebin 2 bin konutla Esenyurt bölgesinden geldiğini aktaran Altan şu bilgileri verdi: “Esenyurt’tan sonra 1617 konutla Küçükçekmece, 1500 konutla Kadıköy kentsel dönüşümde en çok binanın dönüştüğü ilçeler. Sarsıntıya dayanıksız Fatih, Eyüp, Üsküdar, Pendik ve Kartal üzere riskli bölgelerimizin de bir an evvel kentsel dönüşümü hızlandırmaları gerekmektedir. İzmir, İstanbul’dan sonra en çok binanın dönüşüme girdiği kent. 4 bin konutun dönüşüme girdiği İzmir’i, 3 bin 86 konutla Ankara ve 1551 konutla Antalya takip ediyor.”
‘TÜRKİYE’DE 7 MİLYON YAPI RİSKLİ’
Türkiye’de 2000 yılı öncesindeki yapılarda denetimin kaybedildiğini söz eden Altan “Bu yapıların 7 milyonu riskli yapıdır. Üniversitemizdeki laboratuvara gelen binaların yüzde 95’i riskli çıkıyor. Eski yapı stoklarına baktığımız vakit İstanbul’da bir sarsıntı yaşanmadan bile binalar yıkılıyor. Yıkılan binalarda 4D dediğimiz özellikler görüyoruz. 4D binaların dökme beton, denetimsizlik, deniz kumu ve düz demir dediğimiz özellikleri görüyoruz. 2000 yılı öncesi yapılarda denetimi kaybetmiş durumdayız. Bu binaların çabucak hemen hepsini riskli yapı stoku olarak görmemiz gerekiyor. 2000-2007 ortasını da değerle incelememiz gerekiyor.” (İSTANBUL-DHA)
Gazete Duvar