SURİYE’DE CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ 26 MAYIS’TA
Suriye parlamentosu geçtiğimiz hafta, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 26 Mayıs’ta yapılacağını duyurdu ve adaylık müracaatlarının alınmaya başlandığını duyurdu. Cumhurbaşkanı Beşar Esad haricinde öbür adaylar da var. Fakat milletlerarası kamuoyundan hem adaylık müracaatlarına hem de seçimlere yönelik sert tenkitler geldi. Birçok kesim savaşın devam ettiği ve önemli ekonomik krizin yaşandığı ülkede seçim yapılmasını “tiyatro” olarak nitelendirdi.
Hafta boyunca ülkenin kuzeydoğusunda yer alan Haseke vilayetinde ve Kamışlı’da Suriye idaresine bağlı Suriye Ulusal Savunma Güçleri ile PYD’nin ana omurgasını oluşturduğu SDG’ye bağlı Asayiş güçleri ortasındaki çatışmaların gerisinde da cumhurbaşkanlığı seçimleri olduğu tez edildi.
İdare SDG’yi kendi denetimi altındaki bölgelerde cumhurbaşkanlığı seçimlerini engellemeye çalışmakla suçlarken, SDG ise Suriye idaresi ve Rusya’yı suçladı.
‘SURİYE’DEN İSRAİL’E FÜZE’
Geçtiğimiz haftanın bir öbür kıymetli haberi, İsrail’in güneyindeki Dimona kentindeki nükleer tesis yakınlarına bir füzenin düşmesi oldu.
İsrail Savunma Bakanlığı Suriye’den fırlatılan bir füzenin Dimona nükleer tesisinin yakınlarına düştüğünü doğruladı. İsrail’in meşhur hava savunma sistemlerinin füzeyi nasıl engellemediği ise tartışma konusu oldu. İsrail ise bununla ilgili bir soruşturma başlattığını açıkladı.
Arap gazetelerinde daha evvel İsrail’in ataklarına karşılık vermemekle eleştirilen Suriye’nin bu saldırıyı taammüden yapıp yapmadığı tartışmaları başladı. Rai Al Youm gazetesi ise, kelam konusu füzenin “Sam-5” füzesi olduğu ve planlı bir halde fırlatıldığını belirtti.
‘KUDÜS’TE ÜÇÜNCÜ İNTİFADA MI?’
Kudüs’te Filistinliler ile çok sağcı Museviler ve İsrail güvenlik güçleri ortasındaki çatışmalar devam ediyor. Kudüs’te başlayan gerginlik daha sonra birçok Filistin kentine taşındı. Filistin ve Arap gazetelerinde birçok müellif ve yorumcu, bu yaşananları “üçüncü intifada” olarak nitelendirdi.
Öbür yandan 22 Mayıs’ta Filistin’de yapılması planlanan seçimlerin Kudüs’te yapılmasının İsrail tarafından engellenmek istenmesi de bir diğer gerginliğe neden oluyor. Arap ve Filistinli çevrelerce Kudüs’te seçimlerin yapılmasına dair taviz vermenin Kudüs’ten taviz vermek olduğu görüşünde.
‘İSRAİL’İN SAVUNMA GÜCÜ AŞINIYOR MU?’
“Bir füzenin İsrail’in Dimona nükleer tesislerine ulaşması ve Demir Kubbe savunma sistemlerinin bu füzeyi durdurmakta başarısız olması, bu füzelerin karadan havaya yahut karadan-karaya olması bir yana, İsrail’in caydırıcı savunma gücünün aşındığını göstermektedir.
İsrail’de resmi makamların ve halkın bir durum karşısındaki gerçek reaksiyonunu öğrenmek isteyen, İsrail medyasına ve askeri makamların o mevzuda uyguladığı sansüre bakmalıdır. Negev çölündeki Dimona nükleer tesisi civarına ulaşan füzeyle ilgili medyanın takındığı tavır da görüldüğü üzere.
Bütün gazeteler ve televizyon kanalları ile buradaki askeri analistlerin -ki bu analistlerin birçok emekli generallerden oluşuyor- bu hususa hiç değinmemeleri dikkat çekti.
Garip olan, daha evvel içerideki cephelere odaklanmış olan Suriye’nin bundan kaynaklı İsrail’in akınlarına karşılık verememesini korkaklık olarak nitelendiren ve eleştiren birtakım Araplar, Dimona füzesi ve bu füzenin ABD’nin milyarlarca dolar akıttığı Demir Kubbe’yi aşmasını değersiz göstermeye çalışıyor ve hatta kimileri kuşkuyla yaklaşıyor.” (Abdülbari Atvan / Rai Al Youm Gazetesi)
‘KAMIŞLI’DA NE OLUYOR?’
“Suriye’nin Kamışlı vilayetinde Suriye hükümetine bağlı Ulusal Savunma Güçleri ile Demoratik Suriye Güçleri’ne (SDG) bağlı “Asayiş” ortasında yaşanan çatışmalardan sonra gerginlik devam ediyor. Rusya’nın çatışmaları sonlandırmak ve istikrarı sağlamak için eforları ise devam ediyor.
Hükümet, yaşananlarla ilgili SDG’yi denetimi altındaki bölgelerde 26 Mayıs’ta yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerini engellemek için bir mazeret oluşturmaya çalışmakla suçluyor.
Kürt tarafı ise, hem Suriye idaresini hem de Rusya’yı, halkın oylarını kazanmak için sıkıntılar üzerinden halkın sempatisini kazanmaya çalışmakla itham ediyor.” (Lübnan El Akbar Gazetesi)
‘KUDÜS İÇİN MİLLETLERARASI MÜDAHALE ŞART’
“İsrail’in Kudüs’te Filistin seçimlerini engelleme çalışmaları, Filistinlilerin haklarını kullanmalarını engellemekten fazla, artık iki devletli tahlilin önünü kesme teşebbüsüdür. Bu da Filistin devletinin kurulmasının önüne geçmek için sistematik bir efordur.
Kudüs’te seçimlerin yapılması sorunu artık başlı başına siyasi bir sıkıntıdır. Lakin bu yalnızca teknik bir sorun değil, Filistin davasının tam kalbinde olan bir sıkıntıdır. Münasebetiyle Kudüs’te seçimlerin yapılması konusunda verilecek rastgele bir taviz, Kudüs’ten taviz vermek manasına gelmektedir. Tekrar Kudüs’ün Filistin’in ebedi başşehri pozisyonundan taviz vermektir.
Milletlerarası toplum, iki devletli tahlile yönelik dayanağını her vakit vurguladı. Lakin işgalci kesitin cürümleri ve iki devletli tahlil yolundaki adımları boşa çıkarma teşebbüsleri karşısında kılını kıpırdatmadı.
Lakin mevcut gidişat bu istikamette ilerlemeye devam ederse, Filistinlilerin öteki şehirlilerde olduğu üzere Kudüs’te de seçimlerini gerçekleştirebilmeleri için işgalci İsrail devletine karşı milletlerarası baskı müdahale mecburi bir hal alacaktır.” (Katar El Şark Gazetesi başyazı)
‘KUDÜS’TE YAŞANANLAR NE ANLATIYOR?’
“Kudüs halkı ve onlarla birlikte bütün Filistinliler, kuşatılmış ve işgal edilmiş vatanlarının her köşesinde ellerinden ne geliyorsa yaptı ve yöneticilerine saflarını sıklaştırmak ve maruz kaldıkları karşısında tavrını netleştirmek için büyük bir fırsat vermiş oldu. Kesin olarak inanıyorum ki, Filistin halkı daha seçimler ve seçim kampanyaları başlamadan oyunu kullanmış oldu.
Kudüs halkı, Filistinli siyasi kümelere, sağırlar diyaloğuna oturmak için değil, Kudüs’ü savunmak için kanlarıyla mühürlenmiş acil bir davet sundu.
Kudüs’ün Filistin ve Arap kimliğinin sancağını taşıyanlar, Oslo sonrası jenerasyondur. Ki hepimiz bu kuşağın, idarenin bölünmüşlüğü karşısında yorgun ve tükenmiş olduğunu düşünüyorduk.” (Oraib El Rintavi / Ürdün El Destur Gazetesi)
‘LÜBNAN’DA TAHLİLE DAİR YENİ BİR ŞEY YOK’
“Öyle görünüyor ki, Lübnan’da hükümeti kurma süreci bilinmeyenin bilimine girmiş durumda. Çünkü pozisyonu ve siyasi nüfuzu ne olursa olsun hiçbir Lübnanlı siyasetçi bununla ilgili bir soruyu cevaplayamıyor ya da ‘ancak Allah bilir’ diyerek cevaplamaktan kaçınıyor.
Bu giriş, Lübnan’da hükümetin kurulmasıyla ilgili derin boşluğa ve Saad Hariri’nin hükümeti kurmakla görevlendirilmesinden sonra, hükümeti kurmakla ilgili bütün tekliflerin önemsenmediğini göstermektedir. Ve geçen her gün, hükümeti kurmakla görevlendirilen Saad Hariri’nin bu mevzudaki istişarelerinin birinci günüymüş üzere geçiyor.
Tahlilin anahtarı olan yahut bununla ilişkili şahsiyetler, ülkeleri çok iyi durumda ve hiçbir kriz yaşamıyor üzere davranıyor.” (Hüseyin Zalğut / Lübnan El Nashra gazetesi)
‘NAHDA BARAJI’NDA KRİZ TEHLİKELİ BOYUTTA’
“Kongo’nun başşehri Kinşasa’da nisan ayının başında Mısır, Sudan ve Etiyopya ortasında yapılan görüşmelerin başarısız olması, Nahda Barajı’yla ilgili tahlil teşebbüslerini tehlikeli bir noktaya getirdi. Afrika’nın en büyük barajlarından biri sayılan Nahda Barajı’nım imaline, birinci başta Etiyopya’nın kalkınma atağı çerçevesinde başlandı. Ayrıyeten başbakan Abiy Ahmed’in önümüzdeki seçimleri kazanması için en büyük başarısı olarak sunulmak isteniyor.
Mısır ve Etiyopya ortasında Nahda Barajı’yla ilgili sorun, barajın doldurulma müddetiyle ilgili. Mısır Nil ırmağındaki hissesinin etkilenmesi için barajın 12-21 yıllık bir müddette doldurulmasını isterken, Etiyopya 6 yıllık bir müddette doldurmak niyetindedir.
Mısır ile Etiyopya ortasında 2011’den beri yürütülen müzakerelerde, Etiyopya’nın öbür barajları inşa etme gayesinin önüne geçmek için detaylı bir mutabakata ulaşmak istedi. Lakin Etiyopya, 2020 Temmuz ayında barajın birinci kısmının doldurulmasına başladı. Tekrar 2021’in Ağustos ayında barajın doldurulma sürecinde ikinci etaba geçmeyi planlıyor.
Mısır ve Sudan’ın Etiyopya’ya yönelik tehditleri laftan öteye gitmiyor. Barajın doldurulmasına karşı bir askerî harekâta başlamak için de vakit epeyce kısıtlı. Bu da Mısır ve Sudan’ın bu noktaya varılmasını önlemek konusunda ne kadar gevşek davrandığını göstermektedir.” (Duha Abdülcevad / El Arabi El Cedid gazetesi)
Gazete Duvar
