Yunanistan genelinde üç günden beri süren büyük orman yangınları siyasi tartışmalara yol açarken, Atina Savcılığı da yangınların sebebi hakkında ön soruşturma başlattı. Uzmanlar ve yargı mensupları, büyük orman yangınları faciasında merkezi hükümetin yetersizliklerinin ön planda olabileceği mümkünlüğü üzerinde duruyor.
HANGİ SORULAR ARAŞTIRILACAK?
Atina Başsavcılığı, başşehre yakın aralıktaki Varibobi’deki büyük yangınla ilgili olarak başlattığı ön soruşturmada, şu sorulara ağırlaşacak: Büyük yangın ve felaket neden patlak verdi? Yangının yüksek tansiyon sınırlarındaki kıvılcımlar sonucunda çıktığı bilgisi hakikat mu? Bu bilgi doğruysa yüksek tansiyon sınırlarının ormanlık alanlardan uzaklaştırılması ve yer altına alınması için neden gerekli tedbirler vaktinde alınmadı? Yangının çıkış nedeninden bağımsız olarak vaktinde havadan müdahale neden gerçekleştirilmedi?
MAHALLÎ İDARELERDEN MERKEZİ HÜKÜMETE REAKSİYON
Yunanistan bir yandan da, merkezi hükümetin yetersizliklerini tartışıyor. Muhafazakâr Yeni Demokrasi iktidarı tenkitleri kesin bir lisanla yalanlasa da, Yunanistan medyasına yansıyan bilgiler Atina’nın doğal afet idaresi ve tabiatın korunması mevzularında bir sefer daha sınıfta kaldığına işaret ediyor.
Başbakan Kiryakos Miçotakis ve yakın mesai arkadaşlarının “Yangınlarla başarılı bir biçimde müdahale ediyoruz” bildirisini vermeye çalıştığı bir süreçte, mahallî idare üniteleri merkezi hükümetin yetersizliklerine dikkat çekiyor. Lokal idareler, bilhassa havadan müdahale konusunda 2007’den beri büyük orman yangınlarıyla karşı karşıya kalan merkezi hükümetin bir kere daha sınıfta kaldığını vurguluyor.
Yangınların üç gündür devam ettiği Evia adasının Vali Yardımcısı Dimitris Vordanos devlet televizyonu ERT’ye yaptığı açıklamada, adadaki büyük yangında vaktinde ve sonuç alıcı biçimde havadan müdahale yapılmadığı bildirisini verdi. Vordanos’a nazaran, bugün itibariyle Evia’nın gökyüzünde, çoklukla helikopter olmak üzere yalnızca 6-7 hava aracı faaliyet gösteriyor.
ORDU ALANA SÜRÜLDÜ
Vordanos’un açıklaması, Atina’da hükümetin Silahlı Kuvvetleri’e tüm çalışanı ve imkanlarıyla alana çıkması için talimat verdiği bir anda geldi. Ordunun alevlerle çabaya atılması Atina’da hükümetin yangınları denetim altına almak konusunda yetersiz kaldığı yorumlarına yol açtı. Merkezi hükümetin büyük yangınların sürdüğü bir süreçte ülkenin geri kalan ormanlık alanlarında ek kontrol tedbirleri alması da, “Hükümet vaktinde gerekli tedbirleri almadı” kanısını kuvvetlendirdi.
UZMANLAR DA MERKEZİ HÜKÜMETİ SORUMLU TUTUYOR
Pekala, 14 yıldır büyük orman yangınlarıyla karşı karşıya kalan, yüzlerce insanını ve tabiatının eşsiz hoşluklarını alevlere kurban veren Yunanistan’da merkezi hükümet geçmişin kusurlarından ders çıkardı mı? Uzmanlar bu mevzuda ne düşünüyor?
Yunanistan itfaiye teşkilatının eski ikinci en kıdemli yöneticisi ve yangın uzmanı Adrianos Gourbatsi’ye nazaran, yeni orman yangınları merkezi ve mahallî sistemlerinin yetersizliklerini bir sefer daha gözler önüne serdi. Efimerida ton Sintakton gazetesine konuşan Gourbatsi’ye nazaran, yeni yangınlara hem vaktinde hem de kâfi sayıda hava aracıyla müdahale edilmedi. Ayrıyeten, kritik değerdeki ormanlık alanlar yangınların patlak vermesinden evvel denetlenmedi. Gourbatsi, kontrol düzeneğinin işlemesi durumunda yangınların vaktinde fazla büyümeden denetim altına alınabileceğini söyledi.
HAVA ARACI TARTIŞMASI
Gourbatsi’nin görüşlerini paylaşan öbür Yunanistanlı uzmanlar da, yangın söndürme uçaklarının konuşlandırıldığı noktaların problemli olduğu tenkidinde bulunuyor. Uzmanların bakış açısına nazaran, ara ve büyük ormanlık alanlara müdahale açısından hava araçları daha sonuç alıcı ve pratik bir biçimde konuşlandırılmış olsaydı yangınlar bu kadar büyümeyebilirdi.
Ana muhalefet yetkilileri de mahallî halkın yangın noktalarından uzaklaştırılması konusunda büyük dertlerin gözlemlendiğine işaret etti. Bu hususa daha geniş bir perspektifte yaklaşan Syriza’lı eski Sivil Savunma Sekreteri Yiannis Tafillis, Yunanistan sivil savunma planının çağ dışı ve Avrupa müktesebatıyla uyumlu olmadığı ikazında bulundu.
Yunanistan medyasındaki son bilgilere nazaran, bugün ülkenin üç noktasında şu ana dek denetim altına alınamamış olan büyük orman yangınları var. Doğal afet alanı ilan edilen Evia Adası’ndaki son durum yetkililer tarafından ‘alarm verici’ olarak nitelendiriliyor. Mora’da da İlia ve Messinia bölgelerinde süren büyük yangınlar kelam konusu. Yetkililer ilerleyen saatlerde rüzgarın kuvvetlenmesiyle birlikte yangın bölgelerindeki derdin daha da büyük olabileceği ikazında bulundu.
Yunanistan genelinde son üç gün boyunca patlak veren yüzlerce küçük ve büyük orman yangını sonucunda çok sayıda konut, işyeri hasar gördü, onlarca yerleşim yeri boşaltıldı ve ormanlarla bir arada canlılar büyük bir felaketle karşı karşıya kaldı.
Gazete Duvar
