Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı’na bağlı Basın İlan Kurumu’nun (BİK) kamuoyundan saklanan raporları, gazetelerin en değerli geçim kaynağı olan resmi ilanların iktidara yakın gazetelere adeta akıtıldığını ortaya çıkardı.
Basın İlan Kurumu, faaliyet raporlarını Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçildikten sonra kamuoyuyla paylaşma uygulamasına son verdi. BİK, kontrolü İrtibat Başkanlığı’na aktarıldığından bu yana, ne tiraj bilgilerini ne de resmi ilan dağıtım bilgilerini paylaşıyor. Kurumun “sır gibi” sakladığı resmi ilan dağıtım bedelleri ile ilan kesme cezalarını içeren rapor ortaya çıktı.
İKTİDAR YANLISI GAZETELERE 1 YILDA YAKLAŞIK 142 MİLYON TL
Deutsche Welle Türkçe’den Alican Uludağ’ın haberine nazaran, hükümet yanlısı yayın yapan gazetelere geçen yıl yaklaşık yüzde 78’lik oranla BİK’ten 141 milyon 932 bin TL’nin üzerinde kamu kaynağı aktarıldı. Sözcü ve Cumhuriyet’in de ortalarında olduğu 9 muhalif gazete ise resmi ilanların lakin yüzde 22’ni alabildi.
YÜZDE 36 DEMİRÖREN VE TURKUVAZ’A
Resmi ilanlar yoluyla kaynak aktarılan gazeteler ortasında Turkuvaz ve Demirören kümesi gazeteleri büyük farkla ön sırada yer aldı. Bu toplam içinde Turkuvaz Medya Grubu’nun aldığı hisse, 33 milyon 519 bin liranın üzerinde. Turkuvaz Medya’nın 3 gazetesi, resmi ilan yoluyla dağıtılan toplam kamu kaynağının yüzde 18,37’sine sahip oldu.
Demirören Medya Kümesi ise, gazetelerdeki genel toplam içinde 33 milyon 165 bin 512 liralık TL hisse aldı. Turkuvaz ve Demirören kümelerinin 3’er gazetesi, 30 gazetenin aldığı toplam resmi ilan bedelinin yüzde 36,54’ünü elde etti.
BİRİNCİ SIRADA SABAH
Sabah gazetesi 2020 yılında 7 milyon 835 bin 909 lira resmi ilan, 9 milyon 243 bin 571 lira resmi reklam ve 482 bin 56 lira özel ilanla toplam 17 milyon 561 bin 538 lira kamu kaynağını yalnızca ilanlar yoluyla aldı. Sabah’a, en yakın rakibi Hürriyet’ten 4 milyon lira daha fazla resmi ilan bedeli aktarıldı.
TÜRKGÜN SÜRPRİZİ
2020 yılı boyunca MHP’ye yakın Türkgün gazetesi bekleme mühleti içindeydi, yani resmi ilan alamıyordu. Buna rağmen Basın İlan Kurumu, MHP’nin yayın organı olarak bilinen gazeteye “resmi reklam” yoluyla kamu kaynağı aktardı. Türkgün gazetesine 2020 yılında 1 milyon 336 bin 803 lira resmi reklam bedeli ödendi.
30 yaygın gazete içinde yalnızca 9’u direkt hükümet yanlısı yayın yapmayan ya da hükümete muhalif yayın çizgisinde olan gazeteler. Bunlar Korkusuz, Cumhuriyet, Üniversal, BirGün, Karar, Ulusal Gazete, Sözcü, Yeniçağ ve Yeni Asya. Bu 9 gazetenin Basın İlan Kurumu aracılığıyla aldığı ilan parası toplam 40 milyon 559 bin 953 lira.
Günlük Evrensel’in resmi ilan yayınlama hakkı 2019’dan bu yana durdurulduğu için, 2020’de hiç resmi ilan alamadı. Üniversal yalnızca 292 bin 966 resmi reklam aldı.
MUHALİF GAZETELERE CEZA
Buna karşılık gazetelere verilen ilan kesme cezaları 2020’de yüzde 150 arttı. Ulusal gazetelere verilen ilan kesme cezalarının yüzde 97’si BirGün, Cumhuriyet, Üniversal, Korkusuz ve Sözcü’ye kesildi.
BASIN İLAN KURUMU: KINIYORUZ
Haberdeki sayıları yalanlamayan Basın İlan Kurumu, Twitter’dan şu açıklamayı yaptı: “Kurumumuzun Türk basınına verdiği takviyeleri hiçe sayarak, hem ülkemizi hem Kurumumuzu zan altında bırakan @dw_turkce
sitesini kınıyor, gerçek, tarafsız ve unsurlu yayıncılığa davet ediyoruz.” BİK’in sitesinde yayımlanan açıklamada ise raporların saklanmadığı, gazetelerin takip edebildiği sistemde açık olarak görülebildiği belirtildi. Açıklamada “Yani ahlaksızca sav edildiği üzere ne gizlenen ne de saklanan raporlar vardır ne de iltimas geçilerek dağıtılmış ilanlar!” sözü yer aldı. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar