ANKARA- Türkiye’nin de 50 milyon doz sipariş ettiği Çin firması Sinovac tarafından geliştirilen CoronaVac aşısı, ülkelerdeki farklı aktiflik seviyesi dataları ile tartışma konusu oldu.
Türkiye başta olmak üzere Endonezya ve Brezilya’da faz3 çalışmaları yapılan aşıya ait orta sonuçları açıklayan birinci ülkelerden biri yüzde 91,25 aktiflik oranı duyuran Türkiye olmuştu. Endonezya’da ise bu oran yüzde 65,3 olarak açıklandı. Brezilya’da birinci etapta “orta yahut ağır” Covid–19 olaylarında aşının aktiflik oranını yüzde 78 olarak duyuran Butantan Enstitüsü, daha sonra bu oranının hesaplanmasında, semptom görünmeyen yahut aşı olan “çok hafif vakaların” hesaba katılmadığını duyurdu. Enstitü, bu hadiselerle birlikte aşının genel tesir oranını en son yüzde 50.38 olarak kaydetti.
SİNOVAC: AŞININ GÜVENİLİRLİĞİ VE TESİRİ ÂLÂ DÜZEYDE
CoronaVac’ın yüzde 50.38 tesir gösterdiğine işaret eden Brezilya’daki deney sonuçları sonrası Sinovac açıklama yaptı. Sinovac’ın Genel Müdürü Yin Weidong, “Faz 3 çalışmasından elde edilen bu sonuçlar, CoronaVac aşısının güvenilirliğinin ve tesirinin dünyanın her yerinde iyi düzeyde olduğunu ortaya koymak için yeterli” dedi. Weidong, klinik deneylerin yapıldığı ülkelerde birebir aşı kullanılsa da ülkelerin farklı test protokolleri olduğuna dikkat çekti.
‘AĞIR HASTALIKTAN KORUYOR ANCAK VİRÜSÜNÜN TAŞINMASINI VE YAYILMASINI ENGELLEMİYOR’
Farklı bilgiler tartışılırken Çin aşısı Türkiye’de uygulanmaya başlandı. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Akova’ya nazaran aşıya ait sağlıklı bir tahlil yapabilmek için bilimsel dataların açıklanması gerekiyor. Brezilya’da açıklanan yüzde 50,38 oranına ait “sonuçlar hastalığı belirtisiz geçiren şahısları de kapsıyor” diyen Akova, “Yani ağır hastalık geçirenlerle kıyaslama yaparsanız aktiflik yüksek, Brezilya’da yüzde 100, Türkiye’de yüzde 91 olarak açıklandı. Hiç belirti olmadan ya da çok hafif belirti ile test yapanlara bakarsanız o vakit aktiflik düşüyor. Bu da aşının şahısları ağır hastalıktan koruduğunu lakin virüsün taşınması ve yayılmasının engellenmediği sonucunu ortaya çıkarıyor” dedi.
‘BİLİMSEL BİLGİLERİ GÖRMEK LAZIM’
Prof. Dr. Akova, aşının tam manasıyla aktifliğiyle ilgili konuşmak için bilimsel bilgilerin görülmesi gerektiğine dikkat çekerek, “Bu haliyle hastalığı ağır geçirenlerde aktiflik yüksek, belirtisiz geçirenlerde yahut hafif belirtiyle geçirenlerde aktiflik daha düşük. Öte yandan da ülkelerin detaylı bilimsel sonuçlarını görmeden konuşmak da çok yanlışsız değil. Brezilya’daki farklılığın bir sebebi de ülkedeki deneklerin çoğunluğu sıhhat işçisi olması. Bunlar teste ulaşma konusunda daha rahatlar. O denli olunca da belirtisiz hadiselerde olumlu olanlar çıkmış. Oradaki aktiflikte de bu yüzden düşmüş olabilir diye düşünüyorum.”
‘SİNOVAC ŞEFFAFLIK VE TETKİKLERİ UYGULAMADI’
Çin’den getirilen korona virüsü aşısı için istekli de olan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Geriatri Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mustafa Cankurtaran ise CoronaVac’a ait tartışmaları şeffaflık ve tetkiklerin uygulanmamasına bağlıyor. BioNTech-Pfizer üzere firmaların Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu 4 ülke sonucunu tıpkı anda tek sonuçla açıkladığına vurgu yapan Cankurtaran şunları söyledi: “Sinovac, her ülkede yaptığı aşı deneme sonuçlarını farklı başka açıkladı. Endonezya’da genel koruyuculuk oranı yüzde 65, Brezilya’da yüzde 50.38 olarak belirlendi. Bu birbirini tutmayan sayılar insanların aklında soru işareti oluştururken, Türkiye’de aşının genel koruyuculuk oranı birkaç gün içinde açıklanacak. Bugün Türkiye’deki çalışma kolu kırıldı, tahliller başladı. Sinovac firmasının deney yapılan tüm ülkelerde ortak sonuçlar açıklanması gerekiyordu. Bu türlü yapmaması tartışmalara neden oldu.”
‘KORUYUCULUK ORANI DÜŞÜK’
Sinovac aşısının başka aşılara nazaran aktiflik oranının düşük olduğuna dikkat çeken Profesör Cankurtaran, aşı olunduğu taktirde hastalığa yakalanma ihtimalinin Brezilya’ya nazaran yüzde 49, Endonezya’ya nazaran ise yüzde 35 olduğuna işaret ederek şöyle konuştu: “Brezilya’da muhafaza oranı yüzde 50,38 açıklandı ancak orta hastalıktan yüzde 78, vefattan ise yüzde 100 koruyor. Fakat hastalığa yakalanma durumundan yalnızca yüzde 50 koruyor. Yani tersten okuyacak olursak, aşıyı olduğunuz takdirde hastalığa yakalanma ihtimaliniz Brezilya’ya nazaran yüzde 49,2, Endonezya’ya nazaran ise yüzde 35. Türkiye’nin genel müdafaa sonuçları daha açıklanmadı. Mesela bu oran Türkiye’de yüzde 70 çıktı diyelim: Geride kalan yüzde 30, aşı olsa dahi hastalıktan korunamayacak. Aşı olanlar için şöyle yalancı bir itimat olacak: Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca dahil aşı olan bilim konseyi üyelerini de bu aşı yüzde 70 koruyacak. Yani aşı olanların yüzde 30’u da hastalığa yakalanabilirler ve diğerlerine bulaştırabilirler. Fakat artık korona virüsünden ölmezler, ağır bakıma yatmazlar. BioNTech-Pfizer aşısının koruyuculuk oranı yüzde 95 ve daha fazla koruyor. Sinovac aşısı toplumdaki bulaştırıcılığı daha az azaltıyor.”
‘HERKESİN BER AN EVVEL AŞILANMASI GEREKİYOR’
Sinovac aşısıyla ilgili, “toplum için hastalığa yakalanma oranını dilek ettiğimiz kadar azaltamıyoruz ancak mevt oranını çok önemli azaltıyoruz” diyen Cankurtaran şöyle devam etti: “Bu aşı az koruyor fakat vefatları önlüyor. Toplum bağışıklığını sağlamak için çok vakit geçecek lakin birkaç ay sonra vefat oranları düşecek ve hastanelerde yatan hasta sayısı azalacak. Fakat herkesin bir an evvel aşılanması gerekiyor.
‘AŞI OLDUM, BANA BİR ŞEY OLMAZ’ DİYEREK SOKAĞA DÖKÜLMEMEK LAZIM’
Çin aşısı olan bireylerin ‘aşı oldum, bana bir şey olmaz’ diyerek sokağa dökülmemesi gerekiyor. Bu çok yanlış bir fikir. Aşı olunsa dahi maske, aralık ve hijyen kurallarına uymaya devam edilmesi gerekiyor. Zira bu aşının koruyuculuk oranı düşük ve tekrar hasta olma ve hastalığı bulaştırma riski devam ediyor. Artık aşıyla ilgili bir yalancı itimat olacak. Bu durum bilim insanları tarafından iyi vurgulanması gerekiyor. Fakat ben aşı olacağım, aileme de yaptıracağım. Zira elimizdeki tek aşı bu.”
‘BİRKAÇ AY OLAĞANLAŞMA ZOR’
Prof. Dr. Cankurtaran’a nazaran olağanlaşma sürecine birkaç ay içinde geçilmesi mümkün görünmüyor. Sipariş edilen 50 milyon doz aşının hangi vakit aralıklarında yapılacağının kıymetli olduğunu vurgulayan Cankurtaran, bugün yapılmaya başlanan aşının koruyuculuğunun mart başı üzere başlayacağını söyledi ve ekledi:
“18 yaş üstü 65 milyon kişiyi aşılayabilmemiz için 130 milyon doz aşı lazım. Bakan Koca 50 milyon doz aşı gelecek dedi fakat bu aşı hangi vakit aralıklarında gelecek. Bizim daha bu sayılarla 7 milyon yaşlıyı dahi aşılamamıza vakit var. Şubat ayının sonuna kadar 15 milyon doz aşı yapılacağı söyleniyor. Bu da 7 buçuk milyon kişinin aşılanması demek. Aşının 2. dozdan 15 gün sonra muhafazaya başladığını düşünürsek bugün aşı olanlar mart başı, şubat ayında aşı olanlar mart sonuna hakikat korunabilir. Bu türlü giderse olağanlaşma uzun sürer. Daha az mevt olacağı için ruhsal bir olağanlaşma olur.”
Gazete Duvar