Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Kısmı öğretim üyesiyken bir alt idari takımın kriterlerine tabi tutulmak istenen ve fakülteyle ilişiği kesilen Doç. Dr. Meltem Kayıran, yaşadıklarını ve reaksiyonunu bir yazıyla lisana getirdi. Kayıran, “Sonuçta bugüne kadar yaptıklarım, yapmadıklarım konusunda benim içim çok rahat. Sanki benim atılma kararımı verenlerin de o denli mi?” diye sordu. Kayıran şunları yazdı:
Kıymetli SBF çalışanları,
Bu Fakültenin, Mülkiye’nin, benim atılmamı Rektörlüğe teklif etmesinden ötürü içim yanıyor.. Ben bu Fakülteye 1990 yılında asistan olarak başladım. O baskıcı periyotlarda bile, bir hoca kendi asistanının atılmasını önerdiğinde bile, birçok kişi buna karşı durur, “bir insanın ekmeğiyle oynayamazsın, bu onun özlük hakkıdır” der, atılmanın önüne geçerdi. Ben SBF İdare Konseyinin kimsenin atılmasını teklif ettiğini hatırlamıyorum. Hatta Fakülteye hiçbir katkısı olmadığı halde yalnızca o vebali almamak için çok uzun yıllar boyunca Fakültede çalışmaya devam ettirilen bireyler hatırlıyorum. Artık, bu Fakültede 31 yıllık emeği olan ben, ağır bir biçimde çalışırken, periyodun ortasında, bu pandemi periyodunda, işten atılmalar yasaklanmışken apar topar, süratle, nasıl alındığı belirli olmayan bir İdare Heyeti kararıyla, 3-5 kişinin imzasıyla nasıl ve neden atıldığımı anlayamadığım için, Fakültem benim atılmamı istermiş üzere bir izlenim yaratılmaya çalışıldığı için içim yanıyor, ağırıma gidiyor.
Benim atılma münasebetimde “dosya sunamadığı” üzere bir ibare yer aldığı için içim yanıyor. Kriterler tartışıldığı, benim onları karşılayamadığım yolunda tartışmalar yapıldığı için… Meğer ben hem yayın evresiyle hem kelamlı sınavıyla Maliye alanının uzman heyet üyelerinin oybirliğiyle, takdir ve övgüleriyle doçentlik imtihanını vermiş bir öğretim üyesi olarak bir alt idari takımın kriterlerine tabi tutulamayacağımı yazarak istenilen belgeyi vermedim. Vermediğim bir belge üzerinden kriterleri karşılayıp karşılamadığım neden tartışılmış İdare Şurasında?
Fakültedeki çalışma arkadaşlarım çok üzüldüğü, benim Fakülte için değerimi anlatmak üzere yazılar yazmak, kısım görüşleri oluşturmak zorunda bırakıldıkları için içim yanıyor. Bilimsel çalışmaları, dersleri yerine bunlarla uğraşmak zorunda bırakıldıkları için içim yanıyor…
İdari işçi olarak çalışan arkadaşlarım üzüldüğü için, benim atılmama ait birçok süreçle uğraşmak zorunda bırakıldıkları ve ortada kalan dersler için düzenleme yapacakları, bunlar için fazladan mesaiye katlanmak zorunda kalacakları için içim yanıyor…
Devrin ortasında 300’ü aşkın lisans öğrencisi yüz üstü bırakıldığı için, onlar çok üzüldüğü, sevdikleri, saydıkları bir hoca olarak onlara bu durumu açıklayamadığım, onların gözünde SBF haksız- hukuksuz bir yer olarak göründüğü için içim yanıyor. Son dersimde vize sorularını çözerken “aslında buradan şu bahse bağlayacaktık, aslında bu mevzuları sonda değerlendirecektik, .. buralar da yarım kaldı lakin kesinlikle benim yerime dersinizi tamamlayacak hocanız bunları size anlatacaktır” derken içim yandı… Yüksek lisans seminer öğrencime, doktora tez öğrencilerime durumu açıklamaya çalışırken içim yandı. Bir üniversite hocasının, bir doçentin, öğrencilerin gözünde bu halde itibarsızlaştırılması karşısında onlara akademinin prestijini savunmaya çalışırken içim yandı…
Ben akademiyi, akademik çalışmanın ne demek olduğunu, akademik etiği, bilimsel merakı, bir akademisyenin nasıl prestij sahibi olduğunu beni yetiştiren Korkut Boratav, Bilsay Kuruç, Taner Timur, Cem Eroğul, Sina Akşin, Baskın Oran, Özhan Uluatam, Alâeddin Şenel, Ömür Sezgin, İzzettin Başkan, Mümtaz Soysal, Yavuz Sabuncu, Cem Somel, Oğuz Oyan ve burada ismini sayamadığım öteki birçok hocamdan öğrendim. Onlardan öğrendiğim şeylerden taviz vermeden çalışmalarımı yürüttüm. Bilimsel çalışmanın bilimsel merak üzerine ve insan, toplum, tabiat faydasına yapılması gerektiğini öğrendim; kimin nasıl koyduğu muhakkak olmayan kriterlere uygun puanlar almak, atılmamak için değil… Bilimsel üretimin üniversitenin tüm bileşenleriyle kolektif emeğin eseri olduğunu öğrendim; rekabeti hiç anlayamadım…
Araştırma görevlilerine meslektaşlar olarak gereken hürmetin gösterilmesi gerektiğini, bir araştırma görevlisinin asıl işinin kendisini geliştirmek olduğunu öğrendim, yaşadım. Asistanlığım boyunca bana bir defa bile kâğıt okutulmadı, ben de daima tıpkı şeyleri savundum ve uyguladım.
Akademik unvanlara değil de kişinin alanındaki uzmanlığına güvenilmesi ve hürmet duyulması gerektiğini öğrendim.
Unvan almak, yükselmek üzere hiç bir plan yapmadım. Puan yahut maddi karşılığı olmayan o kadar çok çalışma yaptım ve yapmaya devam ediyorum ki… Şayet atılmama karşı oluşan reaksiyonun büyüklüğünü, hakkımda yazılan yazıları anlayamıyorsanız buralarda arayın.
Örneğin 5 yıl boyunca saygın bir mecmua olan Mülkiye Mecmuası editörlüğü yaptım. Kaç puan ediyor, doçentliğime fayda mı, öbür çalışmalarımı pürüzler mi diye bir an bile düşünmedim. Bir editör gelen bir makalenin uygun hakemlere gönderilmesinden ve son kertede o yazının yayınlanıp yayımlanmayacağına dair kararın objektif bir biçimde alınmasından sorumludur. Ben bununla kalmayıp her makaleyi ince ince okuyarak noktasına virgülüne kadar düzelttim. Yeni kuşak “profesörlerin” yazılarına bile ret kararı verdiğimiz oldu.
Örneğin üniversitelerin tahrip edilmesine yol açacak yasa tasarılarına karşı yazılacak raporlar için akademik sorumluluğum gereği gecemi gündüzüme katarak çalıştım. Bunlarda ne ismim yer aldı, ne de bir puan aldım.
Örneğin derslerimi büyük bir itinayla hazırladım her seferinde. İmtihanın da öğrenme sürecinin bir kesimi olduğunu öğrendiğimden; yazmadan, anlatmadan, tahlil etmeden olmaz diyerek, her imtihanda yüzlerce kâğıt okuyarak, daima adil olmaya çalışarak bu son imtihana kadar bir defa bile test yapmadım. Bu periyot de imtihana ek olarak daha birçok şey yapacaktım derste ama… Attılar!…
Sonuçta bugüne kadar yaptıklarım, yapmadıklarım konusunda benim içim çok rahat. Sanki benim atılma kararımı verenlerin de o denli mi?
Şu anda üniversitelerin benim öğrendiğim, savunduğum, yaşatmaya çalıştığım üniversiteden çok farklı olduğunun farkındayım. Lakin tekrar de ısrarla, inatla geri dönmek için elimden geleni yapacağım. Yani bu bir veda değil. Ancak siz yeniden de, öğrencilerimden birisinin vedalaşırken söylediği üzere, “hakkınızı helal edin!”
* Bu yazı, son derece politik bir metindir. İş teminatını, akademik unsurları, demokratik idaresi, insan toplum tabiat faydasına üniversiteyi savunmaktadır.
Gazete Duvar