İZMİR– Ege Üniversitesi Senatosu’nun, öğretim üyeliğine yükseltilme ve atanma yönergesinde yaptığı değişiklikle; yeni kurulan fakültelere öğretim üyesi atamasında, üniversite idare heyeti kararı ve rektörün uygun görmesi durumunda adayların üniversitenin kriterlerinden, ünitenin kuruluşunu takip eden birinci üç yıl kısmen muaf tutulması mümkün hale gelmişti.
Atanmada mevcut kriterlerden muafiyeti mümkün kılan bu değişiklik kararının akabinde 21 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete’de, Ege Üniversitesi Birgivi İslami İlimler Fakültesi için 7 kişilik öğretim üyesi takımı ilanı yer aldı.
Yönerge değişikliği ve çabucak akabinde duyurulan öğretim üyesi ilanı yansılara neden olurken, Eğitim ve Bilim İşçileri Sendikası (Eğitim Sen) İzmir Üniversiteler Şubesi, Ege Üniversitesi’ndeki yönerge değişikliğini eşitlik prensibine karşıt olduğu argümanı ile yargıya taşımıştı.
CHP Genel Sekreteri ve İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke ise muafiyet değişikliği ve İslami İlimler Fakültesi takım ilanları hakkında Meclis Lideri Mustafa Şentop’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi vermişti.
Böke, şimdi kendi binası bile bulunmayan Birgivi İslami İlimler Fakültesi’nde yedi kişilik öğretim üyesi takımı ilanında şahsa özel nitelikler belirlendiğini söz ederek, “Bir fakültenin ‘yeni’ olup olmadığına dair değerlendirmenin belirleyici kriteri nedir? Üniversite İdare Konseyine ve Rektöre hayli keyfi davranma imkanı sunan bu muafiyet değişikliği hangi akademik, bilimsel ve liyakat münasebetlerine dayanmaktadır? Ege Üniversitesi’nde bu değişikliğin yapılması, öbür fakültelerde atama/yükseltme bekleyen akademisyenler açısından açıkça bir eşitsizlik ve adaletsizlik değil midir?” halindeki sorularına karşılık verilmesini istemişti.
‘KONU ÜNİVERSİTE İDARESİNCE TİTİZLİKLE DEĞERLENDİRİLMİŞTİR’
CHP Milletvekili Selin Sayek Böke’nin önergesini yanıtlayan Ege Üniversitesi Rektörlüğü, muafiyete imkan veren yönerge değişikliğinin mevzuata uygun halde gerçekleştiğini argüman etti. 6 Aralık 2018 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurulan Birgivi İslami İlimler Fakültesi’nde eğitime başlanacak olması münasebetiyle acele olarak öğretim üyesi alımı muhtaçlığı doğduğunu belirten Rektörlük, bu değişikliğin yapılmasının öteki fakültelerde atama/yükselme bekleyen akademisyenler açısından bir eşitsizlik ve adaletsizliğe neden olup olmayacağı sorusuna ise şu cevabı verdi:
“Fakültelerde atanma ve yükselme bekleyen her bir öğretim üyesinin beklentisi son derece muteberdir. Bu hususta önceliğin öğrencisi olan fakat öğretim üyesi bulunmayan fakültelere verilmesi doğaldır. Bu öncelik ve aciliyete karşın mevzu üniversite idaresince titizlikle değerlendirilmiştir… İlan şartları ilgili alanlarda çalışan her öğretim üyesinin başvurulabileceği biçimde genel tutulmuş, soru önergesinde lisana getirilen konular yürürlükteki kanun ve yönetmelikler çerçevesinde Yükseköğretim Şurası ve üniversite yetkili heyet ve kurullarınca düzenlenmekte ve bu tarafıyla istisna keyfilik ve eşitsizlik arz etmemektedir.”
Selin Sayek Böke’nin verdiği soru önergesi ve bu önergeye Ege Üniversitesi Rektörlüğü’nün verdiği cevapları Eğitim Sen Eğitim ve Bilim İşçileri Sendikası Genel Lideri Prof. Dr. Nejla Şura ve Eğitim Sen İzmir Üniversiteler Şubesi Yürütme Şurası Lideri Ulaş Yasa Gazete Duvar’a kıymetlendirdi.
‘ÖĞRENCİ ALIP, SONRA ÖĞRETİM ÜYESİ TEMİN ETMEK CİDDİYETSİZLİKTİR’
“Türkiye’nin esaslı üniversitelerinden birisi olan Ege Üniversitesi’nde akademik yükseltme şartlarını karşılayan öğretim üyesi olmadan, binası olmadan fakülte açma siyaseti açıkça plansız, öngörüsüz ve bu nedenle önemli olmayan bir olguya işaret ediyor” diyen Nejla Konsey, şunları kaydetti:
“Fakülte açmak uzun periyodik bir hazırlık gerektirir. Fakülteyi açıp, öğrenci alıp sonra da öğretim üyesi temin etmeye çalışmak öteki bir ciddiyetsizlik ve ayrıyeten öğrencilere karşı büyük bir sorumsuzluktur. Bir üniversite senatosunun belirlemiş olduğu akademik yükseltme kriterlerine ayrım yapmaksızın tüm fakültelerin uyması beklenir. Rektörün yaptığı açıklama, akademik kıymet ve unsurların biraz olsun yerleşmiş olduğu üniversitelerde şaşkınlıkla karşılanacak bir değerlendirmedir. Atama ve yükseltmelerde istisna yapılamaz, bu eşitlik prensibine alışılmamıştır. Türkiye üniversitelerinde, üniversite özerkliği ve akademik özgürlükler ortadan kalkmaktadır. Lakin üniversite bileşenlerinin özgür iradesi ile seçilmiş rektörler, demokratik senato ve idare heyetleri, faal üniversite bileşenleri ile üniversiteler beşerden, tabiattan ve toplumdan yana etkinlikler yürütebilirler.”
‘REKTÖRLÜĞÜN CEVAPLARI, USÜLSÜZLÜĞÜ ADETA TEYİT EDİYOR’
Ege Üniversitesi Rektörlüğü’nün soru önergesine vermiş olduğu karşılığın dava belgesinde vurguladıkları usulsüzlüğü, adaletsizlik ve eşitsizliği adeta teyit ettiğini söyleyen Ulaş Yasa ise, “Bu karşılıklar kelam konusu sürecin yordama ters ve eşitsizlik yaratan bir süreç olduğunu adeta itiraf ediyor. Karşılık sayesinde öğreniyoruz ki, yönerge değişikliğinin münasebeti Birgivi İslami İlimler Fakültesi’ne kimi kriterlerden muaf tutarak öğretim üyesi alınmak istenmesiymiş” dedi.
Fakültenin öğrenci alımına başlamasında olağan işleyişle izah edilemeyecek süreçlerin kelam konusu olduğunu lisana getiren Yasa, “İlahiyat fakültelerinde öğrenci alınması için gerekli öğretim üyesi sayısı, başka akademik ünitelerden farklı olarak 7’dir. Hangi alanlarda öğretim üyesi olması gerektiği (Tefsir, Hadis, İslam Hukuku, Kelam ve İslam Mezhepleri Tarihi, Arap Lisanı ve Belagatı Anabilim kollarında birer öğretim üyesi) mevzuatta belirtilmiştir. Ege Üniversitesi, taban öğretim üyesi kuralını sağlamadan bünyesindeki Birgivi İslami İlimler Fakültesi için 60 öğrenci kontenjanı açıyor ve Temmuz 2020’de ÖSYM kataloğunda yer alıyor. Bu tarihte fakülte takımında, dekanlık misyonunu de yürüten sadece bir öğretim üyesi bulunmaktadır” diye konuştu.
‘YÖK’ÜN BU DURUMA NASIL MÜSAADE VERDİĞİ İZAHA MUHTAÇTIR!’
Evvel mevzuata alışılmamış formda “aciliyet” yaratılıp akabinde bu “aciliyet” kriterlerde muafiyeti güya meşrulaştırıyormuş üzere, değişiklik yapıldığını savunan Yasa, olması gerekenin taban öğretim üyesi sayısına erişildikten sonra öğrenci alımı olduğunu söz ederek, “YÖK’ün bu duruma nasıl müsaade verdiği izaha muhtaçtır. Davaya bahis olan muafiyet değişikliğinin münasebeti mevzuata karşıt biçimde kısma öğrenci alımıdır. Bunu münasebet göstererek senato kararı alınmıştır” sözlerini kullandı. “Diğer bir fevkaladelik ise Ege Üniversitesi’nin mevcut kriterleri karşılayacak aday çıkmayacağı “öngörüsüdür” diyen Yasa, şöyle devam etti:
“Bu takımlar için daha evvel takım ilanına çıkılmış ve herkese açık bir müracaat süreci sonucunda alanda Ege Üniversitesi’nin atama yükseltme kriterlerini karşılayacak öğretim üyesi var mı yok mu yoklanmış değil. Birinci kere takım ilan ediliyor; takım ilanından evvel yürürlükteki kriterler belirli ki birilerinin durumuna nazaran esnetilebilme imkanı yaratılsın diye değiştiriliyor. Alın size apaçık bir adaletsizlik! Yani yalnızca öteki fakültelerde atama yükseltme bekleyen öğretim üyeleri açısından bir adaletsizlik kelam konusu değil, İslami ilimler alanında çalışan öğretim üyeleri açısından da adaletsizlik var. Ya hakikaten yürürlükteki kriterleri karşılayacak birileri vardıysa, bu onlar için de apaçık bir adaletsizlik değil mi?”
‘OLAĞAN BİR TAKIM GEÇİŞİ DEĞİL’
Sürecin nasıl devam ettiğine ait bilgi de veren Yasa, ağustos ayında 7 kişilik takım için ilana çıkıldığını ve bu takımlara atananların 5’inin Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde çalıştığını hatırlatarak şunları kaydetti:
“Dikkat çekmek istediğimiz bir başka olağan olmayan durum budur. Birebir kentte birebir alandaki bir fakülteden başkasına azımsanmayacak sayıda öğretim üyesi “transferi” gerçekleşmiş oldu. Bu durum da izaha muhtaçtır. Olağan bir takım geçişi görünümünden uzaktır. Takımlara atanma süreçleri ne vakit tamamlanabildi? Eğitim başladığında dersleri yürütebilecek kâfi öğretim üyesi misyona başlayabilmiş miydi? Başlayamadıysa eğitim nasıl sürdürüldü? Bu soruların da yanıtlanması gerekir. Rektöre yeni kurulan ünitelere atanacak öğretim üyeleri için kriter muafiyeti hakkı veren düzenleme yürürlükte olduğu sürece emsal uygulamaların devam etmesi mümkündür. Yeni kısımlar açılarak eşitlik prensibine karşıt biçimde öğretim üyesi alınabilir. Kaldı ki İslami İlimler Fakültesi için geçtiğimiz ay 5 takım daha ilan edildi. Birebir metotla atamalar gerçekleşecek. Kimlerin alınacağını elbette takip edeceğiz.”
‘EMİR-KOMUTA ZİNCİRİNİN EN AÇIK ÖRNEKLERİNDEN BİRİSİ’
Yasa, son olarak şunları söyledi:
“Günlerdir Boğaziçi Üniversitesi rektör ataması üzerinden üniversiteleri yine konuşmaya başladık. Ege Üniversitesi partili eski AKP milletvekili rektör uygulamasının birinci örneklerinden biridir. Ege Üniversitesi’nin tesis ettiği bu süreçte parti komiseri üzere davranan rektörlerin bu işleri bir cins emir- komuta zinciri içinde hiçbir unsur gözetmeksizin yürüttüğünün en açık örneklerinden birisiyle karşı karşıyayız.”
Bahisle ilgili olarak telefonla tekraren aradığımız Birgivi İslami İlimler Fakültesi Dekanı Ömer Dumrul ise sorularımıza cevap vermedi.
Gazete Duvar
