Exxen’in kurucusu Acun Ilıcalı şöhretli bir medya işvereni. Son yıllarda cümbüş medyasını domine eden programlar ve yayıncılık anlayışıyla ticari manada çok karlı bir iş yaptığını söylemek yanlış olmaz. 1 Ocak itibariyle kullanıma açılan Exxen, içerikleri itibariyle Ilıcalı’nın sahibi olduğu TV8’e yakın bir çizgide ilerleyecek, bir tıp dijital cümbüş kanalını andırıyor. Öteki taraftan bilhassa toplumsal medyadan takip ettiğim kadarıyla da hayli önemli kod kusurları, kullanıcıları kuşkuya düşürecek yanılgılar içeriyor. Hem kullanıcı hem de platformun kendisi için sorun olabilecek bu tip açıklar muhtemelen çok kısa müddette kapatılır lakin lansmanda bu tip kusurların görülmesi hanesine eksi puan olarak yazıldı.
Artık Exxen’i basitçe beş temel kritere nazaran, bir seç-izle platformu olarak inceleme vakti.
Fiyat: Aylık abonelik fiyatı, tüm tanıtımlarda aylık 9,90 olarak geçse de bu fiyat reklamlı abonelik bedeli. Yani bu fiyata abone olan kullanıcılar içerikleri reklamsız izleyemeyecek. Kullanıcıların ne tıp dijital reklam modellerini göreceği şimdi aşikâr değilse de abone olmak isteyen kullanıcıların bu bilgiye üyelik adımları sırasında ulaşmaları tatsız bir tecrübenin başlangıcı sayılabilir. Reklamsız abonelik için ise aylık 19,90 TL’lik öbür bir paket de seçilebiliyor. Bunun yanı sıra Exxen yıllık abonelik de sunuyor: Reklamlı abonelik 99,90 TL, reklamsız abonelik 199,90 TL.
Özgün İçerikler: Exxen de özgün içerikler açısından çok varlıklı bir platform. Yarış programları, cümbüş programları, diziler ve belgesellerin neredeyse tamamı Exxen’e özel üretimlerden oluşuyor. Bu yanıyla da Exxen’in hedeflediği kitlenin bilhassa TV8’deki programları takip eden kitleye çok yakın olduğunu söyleyebiliriz.
İçerik Kataloğu: İçeriklerler TV8’in içerik seçkisiyle birçok noktada benzeşiyor. Format programlar etrafında örülen içerik ağının ortasında TV8’de muvaffakiyete ulaşmış programlar ve benzerilerini görüyoruz. Kore üretimleri ve belgeselleri saymazsak içerikleri Youtube fenomenlerinin kendine has programları ve TV8 çizgisinin harmanlaması olarak özetleyebiliriz. İçerik sayılarına tek tek baktığımızda çok kâfi bir manzara olmasa da yakın vakitte yeni içerikler kullanıma açılacaktır. Bilhassa kısım bölüm ilerleyen programlarla içerik havuzunu zenginleştirmeyi planladıkları söyleyebiliriz.
İçerik Çeşitliliği: Exxen’in tahminen de en zayıf noktası içerik çeşitliliğine sahip olmaması. Kabaca yarış programı, talk show, dizi ve cümbüş programlarından oluşuyor. İçeriklere tek tek baktığımda da yalnızca kısıtlı sayıda aile dostu içerikler görüyorum. Cüretli bir platform olduğunu düşünürsek çok kısıtlı olmasa da ve besbelli bir amaç kitleye yöneldiklerini aşikar.
Ulaşılabilirlik: Exxen’e web ve app ile erişmek mümkün. Lakin çabucak belirteyim ki birinci hafta yalnızca Apple Store’dan uygulama indirilebiliyordu. Google Play Store’da yaklaşık 1 hafta gecikmeli olarak kullanıma giren uygulamanın ise çok temel bir eksiği var: Üye olma yolu şimdi eklenmemiş. Yalnızca web’ten üye olduktan sonra buradan giriş yapılabiliyor. Öteki taraftan kutu (STB) akıllı TV uygulamaları da şimdi kullanıma sunulmamış. Tahminen TV uygulaması olmamasını daha genel medya iş planı manasında, sahip olunan TV kanallarından izleyici çalmamak olduğu düşünülse de bence akla yatkın bir açıklama olmaktan uzak.
FORMAT PROGRAMLAR SEÇ-İZLE MANTIĞINA UYMAZ
Exxen’i başlıkta bir VOD platformundan çok dijital televizyona benzetmemin sebebi içerik çeşitliliğinden çok bu içeriklere kullanıcıların ulaşma mühletleri. Bildiğiniz üzere seç-izle platformlarını eşsiz bir medya eseri olarak yaratan temel önerme, kullanıcıların içerikleri istediği aygıttan istediği vakit istediği sırayla istediği ölçüde izleyebilmeleridir. Yani her kullanıcı kendi ‘prime-time’ını kendisi yönetir. Örneğin televizyon kanallarında muhakkak bir vakit aralığında size sunulan içeriği yalnızca izleyip izlememe seçeneğiniz vardır. Seç-izle platformlarında ise size her gün Çarşamba, günün her saati akşam olabilir. İsterseniz şimdi erişime açılmış bir içeriği pazar kahvaltısıyla birlikte izleyebilirsiniz. İşte Exxen’in içerik sunumu manasında en zayıf noktası, platformlarının kullanıcılara sunduğu bu kritik artı kıymeti kullanıcılara sunamaması. Exxen’e girip rastgele bir programı açın. En az 1 en fazla birkaç kısmın erişilebilir olduğunu görürsünüz. Yani para veriyorsunuz, istediğiniz vakit izlemek istiyorsunuz fakat istediğiniz ölçüde tüketemiyorsunuz. Platform, tıpkı TV’ler üzere bir akış belirlemiş ve sizden modül parça tüketmenizi bekliyor. Çünkü yayınlanan içerikler modül kesim, kısım bölüm tüketime uygun olarak planlanan TV içeriklerinden oluşuyor.
Yeni bir tıp medya tüketimini anlatan, tek seferde uzun saatler izleme (binge-watching) talebini, Exxen’in modül kesim sunulan içerikleri karşılayamıyor zira sunulan içeriklerin değerli bir kısmında yalnızca en son kısmı izlemek kullanıcıya yetiyor. Sonunda bir kazananın olacağı müsabaka programlarının geçmiş kısımlarını kim neden izlesin yahut TV’de gündüz jenerasyonu programları olarak bilinen formatların? Fakat, bu programlarının bütün kısımlarının bir seferde kullanıma açılması da çok fark etmeyecektir zira bu formatlar daha evvel de vurguladığım üzere klâsik TV akışı için kurgulanmışlardır.
GÜVENLİK AÇIKLARI VE BİRİNCİ İZLENİM İVEDİ EDİLMİŞ İZLENİMİ YARATIYOR
Platform kullanıma açıldığında, içerikleri yasa dışı yolla kolaylıkla çekmenin yolunun ne kadar kolay olduğuna dair yorumlara denk gelmiş olabilirsiniz. Bu açıklamaların tamamı doğruydu. Bu durum, platform için kritik bir yanılgı. Elinizdeki pahanın bir anda binlerce kopyasının kolaylıkla yapılabilmesi abonelik mantığına muhalif olacağı üzere öteki hukuksal sıkıntılara de yol açabiliyor.
Exxen’in birinci akşam kısa bir mühlet hizmet verememesine de denk gelmiş olabilirsiniz. Bu durum, her platformda vakit zaman olabilecek bir teknik husus olsa da beklenen talepten ziyadesiyle karşılaşıldığı için ve daha evvel kâfi test yapılmadığı için olmuş olabilir. Basitçe her servis, birebir anda belirli sayıda kullanıcıya hizmet verebilir. Birebir anda servisi kullanma talebi geldiğinde tahminen en fazla kaç kullanıcıya hizmet sağlayabileceğinizi ölçmenize yarayan bu test gerilim testi denir. Birebir anda 100 milyon kişinin hizmet almasını da sağlayabilirsiniz, 100 kişinin de. Elbette bunun teknolojik maliyeti, kullanım öngörüleriyle oluşturulur. İşte birinci gece yaşanan erişim meselesinin gerilim testinin yapılmadığı yahut öngörülen talebin beklenenden fazla olduğu sonucunu ortaya çıkarır. Son ihtimal ise bu testlerin yapıldığı ve sunucu hizmetinin gereğince geniş olduğu; yalnızca kolay bir teknik servis yanılgısının ortaya çıktığıdır.
Siteye girdiğinizde çocuk yahut yetişkin profili seçme evresinde görünen iki profil avatarının da erkek cinsiyetine referans vermesi üstüne düşünülmesi gereken öteki bir bahis. Emsal platformlara baktığımızda, bu tip profil seçimlerinde rastgele bir cinsiyet yahut cinsle yönelime referans verecek halde dizaynlardan bilhassa kaçınıldığını görmek mümkün.
İçerik kataloğu itibariyle ortalama TV ve Youtuber kitlesini hedeflediğini düşündüğün platformun, kutular ve akıllı televizyonlarda basitçe izlenememesinin de (uygulama şimdi yok) büyük bir boşluk yarattığını düşünüyorum.
Benzeri ufak eksiklikler, temelinde kullanıcı kanaatinin, içeriklerin kalitesine gelmeden çok daha öne oluşmasına sebep olur. Seç-izle platformlarının temel olarak hangi ekranlarda izlenebileceği, hangi teknik ve tasarım ögelerini barındırmasını gerektiği dünya genelinde aşağı üst belirlidir. Eksik ve kusur sayıları arttıkça para ödeyen kullanıcıların hoşnutsuzluklarını artan tonlarda dillendirmesi de her markanın imajını zedeler.
Bu haliyle Exxen çabukla açılmış bir platform izlenimi yarattı. Öteki taraftan birinci etapta görülen eksik ve yanılgıları giderip kullanıcı taleplerine nazaran süratlice harekete geçildiğini de 1 hafta içinde bile gördük.
Android uygulaması çıkalı şimdi birkaç gün olmasına karşın 100 binin üzerinde indirilmiş olması, kullanıcı talebinin de bir göstergesi. Gelecek yıl bu vakitler Exxen’in fotoğrafını daha net çekebileceğimiz düşünüyorum. Bilhassa içerikleri kullanıma açma konusunda seç-izle platformlarının genel standardının çok dışındaki program sayılarının gidişatını merakla takip edeceğim. Yerli bir dijital medya teşebbüsü olarak yolları açık olsun. Her yeni teşebbüs daha iyisini beraberinde getirecektir. Ülkedeki dijital medya yayıncılığı deneyimini artıracaktır. Günün sonunda kazanan da seç-izle platformlarına ilgi gösteren kullanıcılar olacaktır.
Gain: Alışılmadık tecrübe, bilinmeyen bedel, umut veren içeriklerTEKNOLOJİ
Seç-izle platformları nedir, nasıl işler?TEKNOLOJİGazete Duvar
