Korona virüsü pandemisinde en çok etkilenen işyerleri ortasında kafeler, barlar, kıraathaneler ve restoranlar yer alıyor. Bu işletmelerde çalışan binlerce personel pandeminin birinci aylardaki kısıtlamalarından ötürü işsiz kaldı.Vaka sayısının süratle artmasının akabinde İçişleri Bakanlığı’nın yayımlandığı yeni genelgeye nazaran tekrar binlerce çalışan işsiz kalacak, işletmler kepenk kapatacak. Personeller ve işletme sahipleri önlemleri gerekli görüyor lakin hükümetin kapanacak işyerlerine yardım etmesini istiyor.
6 GARSON ÇALIŞIYOR 2 KİŞİ KALACAK
Yeni genelgeye nazaran cuma gününden itibaren kafeler ve restoranlar yalnızca paket servisi uygulamasına geçecek. Şişli’de konuştuğumuz bir kafe sahibi şu an yanında 6 garson çalışanı olduğunu söylerken cuma günü 4 garsonu işten çıkarmak zorunda kalacağını söyledi: “Bu formda kısıtlama olmaz. Bu durum bizi çok makus tesirler. Yalnızca konutlara servis yaparsak satışlarımız yüzde 70 azalır. Nasıl ayakta duracağız? Mecbur garsonları işten çıkartmak zorunda kalacağım. Şunu da söylemek zorundayım: Virüs yalnızca kafelerden, restoranlardan mı bulaşıyor? Düğün yapmaya müsaade verirken, insanlara tatile gidin derken, yurtdışına kapılar açılırken virüs bulaşmıyor muydu?”
Recep Dellal, “Bizi uçuruma sürüklüyorlar” diyor. ‘SAĞLIK ÇOK KIYMETLİ FAKAT…’
22 yaşındaki üniversite öğrencisi Recep Dellal da bir kafede garson olarak çalışıyor. Dün akşam kısıtlamaları duyduğunda Dellal verdiği tepkiyi şöyle anlatıyor: “Hemen elimi cebime attım. Ceplerimdeki parayla en fazla bir gün yaşayabilirim.” Dellal, artık işsiz kaldığını anlatırken işverenden içerde kalan parasını alıp alamayacağı konusunda da kuşkusu olduğunu söylüyor: “Zaten çalışırken bile kasvet yaşıyorduk. Zira her şey o kadar değerli ki… Aldığım maaşla asla ayın sonunu getiremiyorduk. Bu yasaklarla birlikte ne yapacağımı düşünüyorum. Evet sıhhatimiz çok kıymetli. Pekala bu türlü yapmaları ne kadar gerçek? Bu türlü küçük kısıtlamalarla virüs kaybolacak mı? Ben bir çalışan olarak şunu söylüyorum: Bir, iki ay sokağa çıkma kısıtlaması koysunlar. Bunu yapmadan evvel de kısıtlama maddi manada kimleri olumsuz etkileyecek tespit edip gerekli yardımları yapsınlar. ‘Kısıtlamayı getirdik herkes başının devasına baksın’ diyerek bizi uçuruma sürüklüyorlar. Ben şu an içerde kalan paramı alıp almayacağını bile bilmiyorum. Zira işveren kafeyi kapatacak. Birçok elemanın parası içerde. Hepsine maaşlarını verebilecek gücü var mı? İşverenlere da dayanak versinler ki biz de maaşımızı alabilelim. Emekçileri işten çıkartmasın… Üniversite öğrencisiyim. Daha yaşım 22 ve ben yıllardır bunu düşünüyorum. Geleceğimiz karanlık…”
‘DÜKKANI EKSİKSİZ KAPATIRIM’
Görüştüğümüz bir restoran sahibi kendince kimi önlemler geliştirmiş: “İlk kısıtlamalar deneyim oldu. Hiçbir halde dayanak alamadık. O periyot çalışan sayısını azalttım. İkinci kısıtlamaların geleceğini bildiğim için eleman almadım. İki, üç bireyle işi yürütmeye çalıştım. Cuma günü de emekçilerin maaşlarını vereceğim. Birkaç ay dükkanın kirasını öderim. Şayet yasaklar devam ederse dükkanı eksiksiz kapatırım. Öbür bir iş yapmak için çaba edeceğim.”
Buradan ayrıldıktan sonra diğer bir kafeye giriyoruz. Burada da en çok sıkıntılı olanlar garsonlar. Cuma gününden sonra işsiz kalacak bir garson, “Biz kimin umrundayız ki” diye hayıflanırken “Bu ülkeyi terk edeceğim. Tam belimi doğrultacağım derken yeniden işsiz kaldık. Herkes kendisini düşünüyor. Öteki ülkelerde kısıtlama olunca hükümetler işsiz kalanlara yardım ediyor. Bizde kısıtlama olduğunda iktidar bizden para istiyor. Bunları duymayacağım, görmeyeceğim bir ülkeye gitmek istiyorum” diyor.
Şişli Halaskargazi caddesinde şimdi 3 ay evvel kafe açan bir işletmeciyle sohbet ediyoruz: “Alınan kısıtlama kararından hiçbir şey anlamadık. Haberi birinci duyduğumda çalışanlarla bir toplantı yapmayı planladım. Lakin daha ne diyeceğimi, nasıl yapacağımı ben de bilmiyorum.”
ALINAN ÖNLEMLER
-Hafta sonları tedarik ve üretim zincirleri aksamayacak biçimde 10.00 ile 20.00 saatleri ortası dışında sokağa çıkma sınırlaması uygulanacak.
– Hala 65 yaş üstü için uygulanan makul saatlerde sokağa çıkma uygulaması, çalışanlar hariç olmak üzere 20 yaş altına da teşmil edilecek.
– Alışveriş merkezleri, marketler, berber ve kuaförler üzere işletmelerin çalışma müddetleri saat 10.00 ile 20.00 ortası olarak sınırlanacak.
– Orta tatilde olan okullardaki eğitim öğretim yıl sonuna kadar online olarak sürdürülecek.
– Sinemalar, bölümün talebine de uygun formda yıl sonuna kadar kapalı kalacak.
– Kafelerde yalnızca paket servis uygulamasına geçilecek.
– Kıraathanelerimizin faaliyetlerini bir mühlet orta verilecek.
– Tüm spor karşılaşmaları seyircisiz oynanmaya devam edecek. Halı alanların faaliyetlerine orta verilecek.
– Ana cadde ve meydanlarındaki sigara içme yasağı sürecek.
– Kamu ve özel dal iş yerlerindeki esnek mesai nizamına ve mesai saatlerinin yoğunluk oluşturmayacak halde belirlenmesi uygulamasına hassasiyet gösterilecek.
Gazete Duvar
