Askeri cezada düzenlemeler içeren teklifin birinci kısmında yer alan yer alan 11 unsuru TBMM Genel Heyeti’nde kabul edildi.
Teklife nazaran;
-Genelkurmay Lideri ile Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri kumandanları hakkında askeri hatalardan ötürü soruşturma yapılması Cumhurbaşkanının müsaadesine bağlı olacak.
-Asker kişi; bireye hatası işlerken rastlanması ile suçüstü bir fiilden ötürü; izlenen kişinin kaçması mümkünlüğünün bulunması yahut çabucak kimliğini belirleme imkanının bulunmaması hallerinde herkes tarafından süreksiz olarak yakalanabilecek.
– Subay ve astsubayların kuşkulu sıfatıyla sözü şahsen cumhuriyet savcısı tarafından alınacak.
– Askerlerin işledikleri askeri hataların soruşturulması müsaadeye tabi olacak lakin ağır ceza mahkemesinin vazifesine giren suçüstü hallerinde soruşturma, genel kararlara nazaran yürütülecek.
– Büyük Divan’da yargılanacak askerlerle ilgili soruşturma Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından yapılacak.
‘ASKERİ SUÇLAR’ – ‘SIRF ASKERİ SUÇLAR’ AYRIMI
Kabul edilen unsurlara nazaran, Askeri Ceza Kanunu’nda, “askeri suçlar” ile “sırf askeri suçlar” tanımlanacak. Kanunda düzenlenen kabahatler ile asker bireylerin askerlik hizmet ve misyonlarıyla ilgili olarak işledikleri cürümler, askeri hata olacak.
Asker bireyler tarafından işlenen ve Askeri Ceza Kanunu’nda, “söz vererek tahliye olunan harb esirleri”, “müstahkem bir mevkii yahut kendi mevkiini yahut kendisini yahut bir gemiyi, bir tayyareyi düşmana teslim eden kumandanların cezası”, “vazife ve memuriyetlerine gitmeyenlerin cezaları”, “firar ve cezası”, “yabancı memlekete firar edenlerin cezaları”, “mehil içinde yakalananların cezası”, “sözleşerek firar ve cezası”, “kendini askerliğe yaramayacak hale getirenlerin cezası”, “askerlikten kurtulmak için hile yapanlar”, “amir yahut üstü tehdit”, “amir ve mafevkine hakaret edenlerin cezaları”, “itaatsizlikte ısrar edenlerin cezası”, “toplu asker karşısında yahut hizmetten savuşmak için yahut silahlı iken yapılan itaatsizliğin cezaları”, “büyük ziyanlar veren itaatsizliğin cezaları”, “mukavemet ve cezası”, “amire ve mafevka fiilen taarruz edenlerin cezaları”, “fesat ve cezası”, “fesadı haber vermeyenlerin cezası”, “askeri isyan ve cezası”, “askeri isyanda önayak olanların cezaları”, “düşman karşısında askeri isyan suçlularının cezası” ile “dikkatsizlik edenler” başlığıyla düzenlenen hatalar, yalnızca askeri hata olacak.
Teklifle, hata bakımından amir-maiyet yahut üst-ast münasebetinin hangi durumlarda dikkate alınmayacağı düzenleniyor.
Askerlik hizmet ve vazifelerine ait haller dışında, asker şahıslardan nişanlıların, evlilik bağı kalmasa bile eşlerin, kan yahut kayın hısımlığından üstsoy yahut altsoy ile üçüncü derece dahil hısımların yahut evlatlık bağı olanların birbirlerine karşı işledikleri cürümler bakımından amir-maiyet ve üst-ast bağı dikkate alınmayacak.
Yükümlü erbaş ve erler ortasında ast, üst yahut amir münasebetinin dikkate alınması için fiilin askeri hizmet ve misyonlarından ötürü işlenmesi kural olacak. (AA)
Gazete Duvar
