Anayasa Hukuku profesörü Kemal Gözler, www.anayasa.gen.tr sitesinde yayınladığı “İstanbul Mukavelesinin feshine ait Danıştay kararı hakkında eleştiriler” başlıklı yazısında, Danıştay’ın İstanbul Mukavelesi’nin fesheden Cumhurbaşkanı kararnamesinin yürütmesinin durdurulmasına dair başvuruyu reddetmesini kıymetlendirdi.
Kararı yanlış bulduğunu belirten Gözler, “Kanımca, karar, yani çoğunluk görüşü yanlış, karara karşı yazılan iki farklı muhalefet şerhi doğrudur.
Danıştay Onuncu Dairesinin çoğunluk üyeleri tarafından yazılmış kararın ana metninde öbür konulara değiniliyorsa da, bu davada temel sorun, milletlerarası andlaşmaları feshetme yetkisinin bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenip düzenlenemeyeceği sıkıntısından ibarettir” tabirlerini kullandı.
Kararın münasebetlerini eleştiren Gözler, Anayasa’da milletlerarası mutabakatların feshine dair bir düzenleme olmamasının, fesih yetkisinin Cumhurbaşkanı kararıyla kullanılabileceği manasına gelmediğini belirtti. Fesih yetkisinin cumhurbaşkanına anayasa yahut kanunla verilebileceğini belirten Kemal Gözler’in yazısının bir kısmı şöyle:
“Kanımca Anayasa, m.104/17’deki altı koşulu başka farklı incelemeye gerek kalmaksızın, yalnızca birinci kaide bakımından dahi milletlerarası andlaşmaların
– onaylanması,
– yayınlanması,
– yürürlüğe konulması,
– yürürlük tarihinin tespit edilmesi,
– uygulama alanının değiştiğinin tespit edilmesi,
– sona erdirilmesi,
– uygulanmasının durdurulması
üzere bahislerin Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenmesinin Anayasaya ters olduğu söylenebilir. Zira 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine dayanarak Cumhurbaşkanınca onaylanan, yayınlanan, yürürlüğe konulan, yürürlük tarihi ve uygulama alanı tespit edilen, sona erdirilen, uygulaması durdurulan milletlerarası andlaşma, Türk hukukunda kanun kıymetindedir (hatta temel hak ve özgürlüklere ait olanlar kanun üstü değerdedir). Hâliyle bunların yapılması, yürütme yetkisine ait değil, yasama yetkisine ait bir konudur, hasebiyle Anayasa, m.104/17, birinci cümle uyarınca, bu bahisler, yürütme yetkisine ait olmadıkları için, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenmesi yasak olan alanda bulunur. Bunların Anayasayla yahut 244 sayılı Kanunun mülga birinci dört unsurunda olduğu üzere kanunla düzenlenmesi gerekirdi.”
YAZININ TAMAMI
Gazete Duvar