Lahey merkezli Memleketler arası Ceza Mahkemesi’nin (UCM), ‘Türkiye’nin Kıbrıs’ın kuzeyindeki nüfusu ve kültürel yapıyı tahrip ettiği’ gerekçesiyle 2104’te yapılan müracaat hakkında bu yaz bir karar vereceği belirtildi. İsrail gazetesi Jerusalem Post’un haberine nazaran, UCM Başsavcısı Fatou Bensuda vazife müddetinin 16 Haziran’da sona ermesinden evvel bir karar verileceğini söyledi.
UCM’DEKİ KIBRIS BELGESİ
Adanın güneyindeki Kıbrıs Cumhuriyeti’nin resmi olarak desteklemediği teşebbüsün art planı şöyle: Avrupa Parlamentosu üyesi Kostas Mavridis, 2014 yılında hukuksal temsilcisi Shurat Hadin aracılığıyla UCM’ye başvurmuş ve ‘Türkiye’nin 1974 sonrasında Kıbrıs’ın kuzeyindeki nüfusu ve kültürel yapıyı tahrip ettiği’ istikametinde karar alınmasını talep etmişti.
Müracaatın merkezinde, adadaki ‘zorla nüfus değişimi’ savı bulunuyor. Mevzuyu gündeme getiren taraf, ‘1974 sonrasında Türkiye’nin Kıbrıs’ın kuzeyine zorla nüfus taşıdığını’ ve ‘adanın kuzeyindeki işgalin çağdaş vakitlerin en açık nüfus yerleştirme operasyonu olduğunu’ öne sürüyor. Müracaatta ‘yüz binlerce kişinin 1974’ten sonra Anadolu’dan Kıbrıs’a taşındığı’ belirtiliyor; ‘adada Türkiye tarafından bir dizi yasa dışı faaliyetin gerçekleştirildiği’ sav ediliyor. Türkiye’nin Kıbrıs’ın kuzeyinde memleketler arası hukukla çelişen adımlar attığı da öne sürülüyor.
İSRAİL KARARI İÇİN DE EMSAL OLUR MU?
Bu teşebbüsü, 2015 yılında İsrail’in Filistin topraklarındaki yasadışı faaliyetleri tezleri temelindeki Filistin menşeli bir öteki teşebbüs takip etmişti. Jerusalem Post gazetesi de, “UCM’nin Kıbrıs’la ilgili alacağı kararın İsrail’i yakından ilgilendirdiğini” yazdı. Gazete, iki müracaat ortasında birtakım farkların bulunduğunu, Kıbrıs’ın tersine İsrail’in UCM’nin kuruluş mutabakatını teşkil eden Roma Statüsü’nü imzalamadığına dikkat çekti.
ZIT BAKIŞ AÇILARI
Kıbrıs Rum tarafı uzun yıllardan beri, “Türkiye’nin Kıbrıs’ın kuzeyinde nüfus yapısını kaba kuvvet kullanımını ile değiştirdiğini” resmi tez olarak milletlerarası arenada dillendiriyor. BM’nin ilgili kararlarına atıfta bulunan Lefkoşa, Kıbrıs’ın kuzeyini “işgal altındaki bölge” olarak ele alıyor. Kıbrıs Rum liderliği, 1974’teki savaşa Türkiye’nin adaya yönelik bir “işgal harekatı” olarak yaklaşıyor; bu temelde de müzakere masasında Türkiye’nin Kıbrıs’taki askeri varlığının sona erdirilmesini talep ediyor.
Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafıysa, 1974 yazındaki gelişmelerin 1950’li ve 1960’lı yıllarda Rum tarafının takınmış olduğu sıkıntılı halin eseri olduğunu ve 1974’teki savaş sonrasında Türkiye’nin Kıbrıslı Türkleri büyük bir yıkımdan kurtardığını vurguluyor. Bu temelde Türkiye adanın kuzeyinde 1974 sonrasında de facto olarak kurulan devlet yapısının legal olduğu görüşünü öne çıkarıyor.
Gazete Duvar
