Türkiye’nin en büyük kenti, 16 milyon nüfuslu İstanbul’da Türkçenin yanı sıra, İngilizce ve Arapça başta olmak üzere birçok lisanda tanıtım broşürleri, restoran mönüleri bulunurken, birinci yardım merkezleri ve hastane üzere yerlerde de lisan konusunda yardımcı olan departmanlarla hizmetler sunuluyor. Metro, tramvay, metrobüs üzere ulaşım araçlarında Türkçe ve İngilizce anonslar yapılıyor. Kentin birtakım ilçelerinde lisan hizmeti 20’ye kadar çıkıyor. Tarihi Sultanahmet’te İngilizce başta olmak üzere Rusça, Fransızca, Almanca, İspanyolca, Arapça, Çince, Japonca, İtalyanca, Yunanca ve Portekizce lisanlarında mönüler, kent tanıtım broşürleri, tabelalar ve tarihi yerlerin tanıtımı yapılıyor. Tüm bu hizmetlerin içinde Kürtçe yer almıyor.
KÜRDİSTAN’DAN 200 BİN TURİST GELDİ
2019’da Irak’tan İstanbul’a 545 bin 905 turist geldi. Irak’tan gelen turistlerden 200 bininin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden geldiği varsayım ediliyor. Lakin buna karşın İstanbul’da Kürtçenin Soranî lehçesine dair de rastgele bir kent tanıtımı yahut tarihi bölgelerde yapılacak ziyaretlerde bir broşüre rastlanmıyor.
Müzelerde, müzelerin tanıtımı yapılan broşürlerde ve turizm acentelerinde de Kürtçe karşımıza çıkmıyor.
İstanbul’da turistler için hazırlanan broşürlerde her lisan var, Kürtçe yok. Öte yandan, İstanbul’da nüfusu 3 binleri bulan kimi sitelerde de nüfusun değerli kısmı Kürt ailelerden oluşmasına rağmen Arapça, İngiliz ve Türkçe hizmetler veriliyor. Bu sitelerde panolarda asılan bildirilerde, ikazlarda Kürtçe kullanılmıyor.
‘KÜRTÇE GÖRMEMEZLİKTEN GELİNİYOR’
İstanbul Kürt Araştırmaları Derneği Eşbaşkanı Eyüp Subaşı, İstanbul’un kuruluşundan beri çok lisanlı bir kent olduğuna vurgu yaptı. “Eğer İstanbul’da yaşıyorsak, İstanbul’un tarihi bir gerçekliği var” diyen Subaşı, şunları söyledi:
“İstanbul kurulduğundan beri çok lisanlı ve çok kültürlü bir kenttir. Şu anda bile İstanbul’da onlarca lisan konuşuluyor. Bu lisanların başında Kürtçe geliyor. Kürtçe yaklaşık 6 milyon insanın konuştuğu bir lisan. Lakin maalesef bu hem belediye hem öbür siyasi kurumlar tarafından görmemezlikten geliyor. Belediyenin bu görmemezlikten gelme hali kabul edilebilir bir şey değil. Ekrem İmamoğlu birinci seçildiğinde Kürtçeye yönelik bildirileri vardı ancak iki yıllık sürece baktığımızda Kürtçeye yönelik ya da İstanbul’un çok dilliliğine yönelik rastgele bir çalışma yapılamadı.”
‘İMAMOĞLU VE CHP İÇİN BİR FIRSAT’
Şayet sahiden 16 milyona hizmet etmek istiyorsa, burada çok dilliliği temel alması gerektiğinin altını çizen Subaşı; “Kreşlerin açılması gerekiyor. Otobüslere biniyoruz, bazen öteki lisanlarda anonslar yapılıyor ancak Kürtçeye rastlamıyoruz. Şayet nitekim 16 milyona hizmet etmek istiyorsa bu gerçekliği görmesi gerekiyor. Bu İmamoğlu ve CHP için bir fırsat. Şayet bu fırsat değerlendirilmezse, ilerleyen süreçte siyasi açıdan bunun dertlerini çekecekler. Şayet randevu taleplerimize karşılık verilirse biz görüşmek istiyoruz. İlerleyen süreçlerde buna yönelik çalışmalarımız olacak” diye konuştu.
İBB, ‘NEDEN KÜRTÇE YOK’ SORUSUNU CEVAPSIZ BIRAKTI
İBB’den bir yetkili ile konuştuğumuzda, hususun siyasi olduğunu, soruların İBB Basın kısmına gönderilmesi gerektiğini, burada yanıtlayacaklarını söyledi. Birden fazla sefer birkaç saatte karşılık aldığımız adrese soruları gönderdik lakin yaklaşık bir haftadır yanıt verilmedi.
İBB’ye yönelttiğimiz birtakım sorular şöyle:
İstanbul’da milyonlarca Kürt aile yaşadığı biliniyor. Fakat İstanbul ile ilgili yapılan çalışmalarda başta sıhhat olmak üzere ulaşım, kentin tanıtımı, İBB’ye ilişkin müzelerde ve tesislerinde Kürtçeye dair rastgele bir bilgilendirme, taraf vb tabela ve afişlere rastlanmıyor.
Bu bağlamda;
– İBB’nin metro, tramvay, metrobüs, vapur ve İETT’ye bağlı otobüslerde Kürtçe anons planı var mı?
– İBB’ye ilişkin müzelerde Kürtçe bilgi panosuna yer vermek için rastgele bir çalışma yapılacak mı?
– İBB’ye ilişkin restoran ve kafelerinde Kürtçe mönülere yer verilecek mi?
Öte yandan İstanbul Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğü de bahisle ilgili sorularımızı karşılıksız bıraktı. Turizm ve Kültür Bakanlığı bünyesinde kurulan ve turistlere yönelik farklı lisanlarda tanıtım broşürleri hazırlayan Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’ndan da bir bilgiye ulaşamadık. İstanbul Vilayet Sıhhat Müdürlüğü ise, bahisle ilgili Sıhhat Bakanlığı ilgilendiğini ve bakanlığa sorulması gerektiğini söyledi.
Gazete Duvar
