ANKARA – Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın 5 Mart tarihinde açıkladığı 2021 yılında ataması yapılacak 20 bin kontratlı öğretmen içerisinde “Yaşayan Lisanlar ve Lehçeler” kısmında 2’si Kurmancî, 1’i Dimilkî (Zazakî) olmak üzere yalnızca 3 Kürtçe öğretmeni yer aldı.
Anadilde eğitimin, eğitim biliminin en temel prensiplerinden olduğunu belirterek yapılan Kürtçe öğretmen atamasını Meclis gündemine taşıyan HDP Batman Milletvekili Necdet İpekyüz, Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Türkiye’de Türkçenin akabinde en yaygın konuşulan lisanın Kürtçe olduğunu, atamalarda Kürtçe için sırf 3 kişilik kontenjan ayrılmasının münasebetini soran İpekyüz’ün önergesine karşılık veren Ulusal Eğitim Bakanı Selçuk, bakanlığa bağlı eğitim kurumlarında Yaşayan Lisanlar ve Lehçeler (Zazaki, Kurmançi) alanında toplam 76 öğretmenin misyon aldığını söyledi. Selçuk’un karşılığına nazaran bu yıl içerisinde yapılacak 3 atamayla birlikte Kürtçe öğretmen sayısı 79’a çıkacak.
‘3 KONTENJAN AYRILMASININ MÜNASEBETİ NE?’
Mardin Artuklu Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Bingöl Üniversitesi ve Muş Alparslan Üniversitesi’nin Kürtçe/Zazaca (Dimilkî) Lisanı ve Edebiyatı kısımlarından binlerce öğrencinin mezun olduğunu, 2018 yılında 3, 2019 yılında hiç atama yapılmadığını, 2020 yılında ise yalnızca bir kişinin atanması yapıldığını belirten HDP Milletvekili İpekyüz, 2021 yılı için de yalnızca 3 atama yapılacağının duyurulmasının akabinde Ulusal Eğitim Bakanı’na şu soruları sordu:
– Bakanlığınız tarafından, Türkiye’de Türkçeden sonra en yaygın konuşulan lisan Kürtçe iken, atamalarda Kürtçe için 3 kişilik kontenjan ayırılmasının münasebetiniz nedir?
– Anadilinde eğitim hakkının sağlanması konusunda Bakanlığınız bünyesinde ne çeşit çalışmalar yapılmaktadır?
– “Yaşayan Lisanlar ve Lehçeler” dersi kapsamında yer alan Kurmancî ve Zazakî lisanları öğretmek üzere Bakanlığınız bünyesinde kaç öğretmen vardır?
– Bu öğretmenlerin kaçı üniversitelerin Kürt Lisanı ve Edebiyatı kısımlarından mezun olmuştur? Bu branşlar için önümüzdeki devir kaç öğretmen ataması yapılması planlanmaktadır?
‘MİLLİ EĞİTİM’DE TOPLAM 76 KÜRTÇE ÖĞRETMENİ MİSYON YAPIYOR’
İpekyüz’ün ünergesini yanıtlayan Ulusal Eğitim Bakanı Selçuk kontenjanlara ait cevabında, “Eğitim kurumlarının öğretmen gereksinimi Bakanlığımıza kullanım müsaadesi verilen öğretmen takımları çerçevesinde karşılanabilmektedir. Kontenjanlar ise öncelikle öğretmen istihdamında zahmet çekilen ve kalkınmada birinci derecede öncelikli yöreler olmak üzere, gereksinim olan alanlarda vilayetlerin doluluk oranları dikkate alınarak belirlenmektedir” dedi.
2021 yılında Yaşayan Lisanlar ve Lehçeler (Kürtçe-Kurmançi) 2, Yaşayan Lisanlar ve Lehçeler (Kürtçe-Zazaki) alanına 1 öğretmen olmak üzere toplam üç atamanın yapılacağını belirten Selçuk, toplam Kürtçe öğretmen sayısına ait ise “MEBBİS veritabanı kayıtlarına nazaran Bakanlığımıza bağlı resmî eğitim kurumlarında Yaşayan Lisanlar ve Lehçeler (Zazaki, Kurmançi) alanında 76 öğretmen vazife yapmaktadır” dedi.
‘ASİMİLASYONCU SİYASETLERİN YANSIMASI’
Ulusal Eğitim Bakanı Selçuk’un önergesine verdiği karşılığı pahalandıran HDP Milletvekili Necdet İpekyüz, karşılığın dolaylı yoldan iktidarın Kürtçeye ait bakış açısını yansıttığını belirterek, “Bu inkarcı, asimilasyoncu siyasetlerin bir yansıması. Ne vakit ki süreç bozulduktan sonra her şey geriye gitti. Geçen yıl 1 kişi atamışlardı, bu yıl 3 kişi. Bu dalga geçmektir. Özendirilmesi, geliştirilmesi ve desteklenmesi lazımken bunların hiçbirini göremiyoruz. Bu karşılığı verdiklerinde bir mahcubiyet olması lazım. Mahcubiyetten evvel lütfa dönüştürmüş üzere 3 kişi atadık diyorlar” tabirlerini kullandı.
‘MEZUNLAR ATANAMADIKLARI İÇİN MAĞDURİYET YAŞIYORLAR’
Kürtçe/Zazaca (Dimilkî) Lisanı ve Edebiyatı kısımlarından mezun olan binlerce kişinin mağduriyet yaşadığını söyleyen İpekyüz kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bir taraftan mezunlar var, atanmadıkları için mağduriyet yaşıyorlar. Bu biçimde bu insanların bu kısımları tercih etmemesini istiyorsunuz ve özendirmiyorsunuz. Bu lisanın dolaylı yoldan tekrar asimilasyonuna neden oluyorsunuz. Bu kısımlardan mezun olan çok fazla kişi bana ulaşıyor. Toplumsal ve ekonomik açıdan mağduriyet yaşadıklarını söylüyorlar. Kendilerini güvenlik kabusu içerisinde gördüklerini ve bütün toplumsal ömürlerinin olumsuz etkilendiğini söylüyorlar. Mezunların yanı sıra toplumsal mağduriyet de yaşanıyor.”
‘KAMUNUN DA KÜRTÇEYE MUHTAÇLIĞI VAR’
Kürtçeye ait demokratikleşme, eşitlikle birlikte adımların atılması gerektiğini, Kürtçe için büyük bir toplumsal talebin olduğunu söyleyen İpekyüz, “Şu an büyük bir toplumsal talep var lakin bu lütfa dönüştürülüyor. Burada en mantıklı şey bir topyekun tekrar demokratikleşme, özgürleştirmedir. O vakit beşerler daha özgür bir formda başvuracaklar ve okuyacaklar. Bugün kamunun da Kürtçeye gereksinimi var. Kamuda polisin de hekimin da hemşirenin de önemli bir nüfus bu formdaysa bu lisanı öğrenip çalışması lazım” diye konuştu.
Kürtçe öğretmenliğe 2019’da hiç atama gerçekleşmedi. 2020’de ise yalnızca bir kişi atandı. Ulusal Eğitim Bakanlığı bünyesinde mevcut 1 milyon 148 bin öğretmen bulunuyor.
Gazete Duvar
