Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, nisan ayı başında Mars’ın üzerinde birinci defa helikopter uçuracağını duyurdu. Ingenuity (Maharet) isimli minik helikopter, 18 Şubat’ta Jezero Krateri’ne inen Perseverance isimli uzay aracıyla Mars’a taşınmıştı. NASA, 1903’te birinci motorlu uçağı uçuran Amerikalı havacılar Orville ve Wilbur Wright’a gönderme yaparak, çift motorlu 1,8 kilogram yükündeki helikopterin uçuş denemesinin “bir Wright Kardeşler anı” olacağını belirtti.
KILIFINDAN ÇIKARILDI
BBC Türkçe’nin aktardığına nazaran kurum, bu ilişkiye vurgu yapmak için Ingenuity’nin gövdesine Wright Kardeşler’in uçağının kanadından alınan pul büyüklüğünde bir kumaş kesiminin yapıştırıldığını açıkladı. Halihazırda helikopter, Perseverance’ın gövdesine iliştirilmiş durumda. Hafta sonunda kılıfı çıkarılan helikopter, önümüzdeki günlerde yere indirilecek.
NASA uzmanları Jazero’da “hava sahası” ismini verdikleri 10×10 metre büyüklüğünde bir alan belirledi. Bu alan, 90 metre uzunluğundaki “uçuş bölgesinin” bir ucunda yer alıyor. Ingenuity’nin bu bölge içinde beş sorti denemesi yapması hedefleniyor. Perseverance bu uçuş denemelerini kamerasıyla kaydetmeye çalışacak.
‘HAVADAKİ İMAJINI YAKALAMAYA ÇALIŞACAĞIZ’
NASA’da vazifeli mühendislerden Farah Alibay, “Ingenuity’yi havadaki imajını yakalamak için elimizden geleni yapacağız. Fotoğraf çekeceğiz. Görüntü çekmeyi de umuyoruz” dedi. Fakat Alibay bunun kolay olmayacağı uyarında bulundu. Bunun nedeni, Perseverance ve helikopterin birbirlerinden bağımsız olarak çalışması ve farklı saatler taşıması. Perseverance’ın uçuş anını yakalayabilmesi için saatlerinin senkronize olması gerekiyor.
YERDEN ÜÇ METRE YÜKSELMESİ BEKLENİYOR
Ingenuity, Mars’ın ince atmosferinde kalkış yapabilmesi için son derece hafif olacak halde tasarlandı. Helikopterin dört karbon-fiber pervane yaprağı (pal) bulunuyor. Bunlar dakikada 2 bn 400 devranla aksi istikamette dönen birer metre uzunluğundaki iki rotorda yer alıyor. NASA, bu rotor suratının yolcu helikopterlerindeki süratten kat kat yüksek olduğunu söylüyor. Birinci uçuş denemesinde helikopterin yerden üç metre yükselmesi ve 30 saniye uçtuktan sonra inmesi planlanıyor. Daha sonraki denemelerin daha karmaşık olması hedefleniyor.
‘HAVA KEŞİFLERİ İÇİN ÇIĞIR AÇABİLİR’
NASA’nın gezegen bilimi sorumlusu Lori Glaze, Ingenuity’nin gelecekte hava keşifleri için bir çığır açabileceğini belirterek şöyle konuştu: “Bu yolla, uzaydan görünmeyen ya da uzay araçlarının ulaşamayacağı yerleri görüntüleyebilir miyiz? Helikopterler uzay araçlarından evvel gidip en iyi iniş alanlarını tespit edebilir mi? Beşerli uzay vazifelerini hava kabiliyetiyle destekleyebilir miyiz? Bunlar ileride sorulacak sorular. Lakin teknolojik şovlar, bize yaratıcı olma ve yeni şeyler deneme fırsatı sunuyor.”
NASA, Dragonfly ismini verdiği bir projeyle 2030’larda Satürn’ün uydusu Titan’ın üzerinde döner kanatlı uçak (rotorkraft) uçurmayı hedefliyor. Öbür bir gezegende birinci hava aracını 1980’lerde Vega balonlarıyla Sovyetler uçurmuştu. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar
