ANKARA- Covid–19 salgınından kurtuluş yolu olarak görülen aşılama programının birinci etabı başladı. Hadise sayılarındaki düşüş eğilimi ile birlikte okulların açılmasına ait tartışmalar da başladı. Uzmanlar, okulların açılışının bölgesel olarak planlanması teklifinde bulunurken, eğitim sendikalarına nazaran okullar küçük yaş kümeleri için, vakit ve mekânsal düzenlemeler yapılarak denetimli biçimde açılmalı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son Kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada salgının artış suratını geriletmeyi başardıklarını tabir ederek, kısıtlamaların kademeli olarak azaltılacağını söyledi. Buna ek olarak Ulusal Eğitim Bakanı Ziya Selçuk da “15 Şubat’tan itibaren okulların artık mümkün olduğu kadar daha yüksek bir kapasiteyle açılması gerektiği noktasında bir kararlılığımız var” açıklamasında bulundu.
‘OKULLAR ORTASI EŞİTSİZLİĞE KONUTTAKİ EŞİTSİZLİKLER DE EKLENDİ’
Okulların açılmasına ait tablo belirsizliğini korurken, Eğitim ve Bilim İşçileri Sendikası, (Eğitim-Sen) tekliflerinden oluşan raporu geçtiğimiz hafta Ulusal Eğitim Bakanlığı’na sundu. Eğitim-Sen Genel Lideri Prof. Dr. Nejla Kurul’a nazaran eğitimde fırsat eşitsizliği pandemi devrinde hayli arttı, okullar ortası eşitsizliğe konuttaki eşitsizlikler de eklendi. Uzaktan eğitim sürecinde kaç öğrencinin eğitime ulaşıp ulaşamadığı hakkında sağlıklı bir bilgi olmadığı üzere, eğitime ayrılan bütçenin de ‘pandemi’ bakış açısından uzak olduğunu söz eden Şura, okulların Covid–19 salgının seyrine nazaran kademeli olarak açılabileceği görüşünde.
Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın yüz yüze eğitime ait prensip kararı olduğunu, salgının seyrine nazaran okulların tümden açılmasına yönelik bir bakış açılarının bulunduğuna işaret eden Nejla Şura, “Bu kapsamda okulları haftada iki yahut üç gün açarak hem mekânsal düzenleme hem de zamansal düzenleme yapmayı düşünüyorlar lakin daha çok zamansal üzere görünüyor. Salgınının gerilemesi durumunda 15 Şubat’ta okullar açılırsa şöyle bir sorun ile de karşılaşacağız: Çok kısa bir vakit dilimi var ve okullarda gerekli tedbirler alınamayacak” diye konuştu.
‘ANASINIFLARI DÂHİL İLKOKUL 4. SINIFA KADAR OKULLAR AÇILSIN’
Sendika olarak kendi tekliflerinin anasınıfları dâhil olmak üzere ilkokul dördüncü sınıfa kadar okulların 15 Şubat’ta açılması tarafında olduğunu kaydeden Şura, Ulusal Eğitim Bakanlığı’na sundukları teklifleri şu formda anlattı: “Bizim Ulusal Eğitim Bakanlığı’na teklifimiz anasınıfları dâhil olmak üzere ilkokul dördüncü sınıfa kadar okulların 15 Şubat’ta açılması istikametindeydi. Bizim teklifimiz bu süreçte ortaokul binalarının kullanılması, kapasite dışı imam hatip okullarının kullanılması hem sınıfların seyreltilmesi için yardımcı olacak hem de daha sağlıklı bir eğitim süreci uygulanacak. Lakin genel müdürlükler ortasında binaların ortaklaştırılması için çok önemli bir çalışma gerekiyor. Ortaokul ve liseler de tedbirler artırıldıktan sonra yaz aylarına gerçek yeni okul, derslikler, yeni öğretmen ve takviye işçi istihdamı yapılarak açılmalı.”
‘ÖĞRETMENLERİN AŞILANMASI OKULLARIN AÇILMASIYLA PARALEL YAPILABİLİR’
Korona virüsü salgınına karşı öğretmenlerin aşılanması sürecinin okulların açılmasıyla paralel yürütülebileceğine de vurgu yapan Eğitim-Sen Lideri Konsey, bu kapsamda okulların açılma tarihinin değiştirilebileceğini belirterek şunları söyledi: “Aşı uygulama sürecinin okulların açılmasına paralel olarak yapılması uygun olur. Yani bizim teklifimiz üzere öncelikle küçük sınıflar eğitime katılırsa bu 5 milyon öğrencinin okula başlaması manasına geliyor. Hasebiyle anasınıfı öğretmenleri başta olmak üzere ilkokul ve köy öğretmenlerine aşıda öncelik verilmesi eğitimin sürdürülebilirliği açısından daha hakikat olur. Ortaokul ve liselerin açılmasına nazaran de o seviyedeki öğretmenlerin aşılanmasına geçilir. Bunu yaparken de okul içinde eğitim öğretim faaliyetlerine katılan yardımcı işçi ve idari işçi de unutulmamalı. Öğretmenlere birinci aşıyı uygulamaya başladıkları tarihten ortada geçecek mühlet de göz önüne alınarak okulların açılması için yeni bir tarih belirlenebilir. Biraz ertelenebilir ve öğretmenler de bağışıklık kazanarak eğitim öğretim faaliyetine katılabilir. Hem öğrencileri hem de öğretmenleri koruyan bir siyasetle yaklaşmak zorundayız.”
‘EĞİTİMDE ÖNÜMÜZDEKİ 6 AYIN NASIL PLANLANACAĞI EPEY ÖNEMLİ’
Eğitimde önümüzdeki 6 ayın nasıl planlanacağının kıymetli olduğuna vurgu yaparak bu süreçte sendika, lokal idareler ve vilayet ulusal eğitim müdürlüklerinin kolektif bir akılla karar alma sürecine dâhil olması gerektiğini söyleyen Konsey şu tekliflerde bulundu: “Bakanlığın gündeminde birkaç senaryo var lakin ellerindeki senaryoları tartışmaya açsalar daha sağlıklı kararlar alınabilir. Mesela okul idareleri de karar alma düzeneğine katılabilir. Okulun fiziki kurallarına ait kararlar alıp vilayetlerde kapalı olan kamusal yerler, okullar yüz yüze eğitim için kullanılabilir. Gerekirse bütün öncelikler değişerek eğitim ve sıhhat öncelenmelidir. Bu kapsamda da yaz aylarında telafi eğitimleri başlayabilir. Bir öbür sorun da imtihanlar. Covid–19 salgınıyla katlanan eşitsizlikleri gidermede Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın hazırladığı 49 fasikül ve 3 bin 350 soru fasikülünden oluşan eğitim setlerinin bir faydası olmayacak. Bu nedenle LGS yapılırsa şartları birbirlerinden çok farklı öğrenciler yarıştırılarak eğitim eşitliği unsurundan uzaklaşılmış olacak. Kısa bir müddette okulların eşit hale getirilmesi mümkün olmadığından, bu imtihanların okulların açılışı ve kâfi telafi eğitiminin akabinde yani ertelenerek yapılması dışında kısa vadede yapılacak öbür bir şey bulunmuyor.”
‘OKULLARIN AÇILMASI YAHUT KAPATILMASININ SALGINA TESİRİNİ BİLMİYORUZ’
Halk Sıhhati Uzmanı Prof. Dr. Sarp Üner de pandemi ile uğraşta okulların kapatılması yahut açılmasının salgına tesirine ait ellerinde bilimsel bir çalışmanın bulunmadığına dikkat çekti. Salgın sürecinde okulların açılma kuralının olay sayısı yüz binde birden az olan ülkelerde daha başarılı olduğu, yüz binde birden fazla olduğu ülkelerde ise yayılımın artığına yönelik bir görüşün hâkim olduğunu kaydeden Üner, şöyle konuştu: “Türkiye’yi baz alacak olursak bu durum günlük olay sayımızın 840’ın altında olmasıyla değerIendiriliyor. Fakat öteki ülkelerdeki durumları Türkiye için pahalandırmak gerçek olmayabilir. Zira her ülkenin dinamizmi ve koşulları farklıdır. Yakın vakte kadar İstanbul hariç günlük ve haftalık raporlar paylaşılmıyordu. Orada istatistik bölge ünitesinden İstanbul ile ilgili birtakım sayıları biliyorduk. Geri kalan 80 vilayet ile ilgili durumu bilmiyoruz. Hadise sayıları her ile nazaran eşit mi dağıldı, birtakım vilayetler çok rahat kimi vilayetlerde sorun mi var, bilmiyoruz.”
‘OKULLAR BÖLGESEL PLANLAMAYA NAZARAN AÇILABİLİR’
Türkiye’de okulların bölgesel planlamalara nazaran açılıp açılmayacağının kıymetlendirilmesi gerektiğine vurgu yapan Üner, “Okullarda da bölgesel olarak oradaki pandeminin seyrine nazaran farklı uygulamalar olabilir. Ya da okulların bilimsel manada incelemesini yaparız. Yani birtakım bölgelerde okulları açarak, oradaki olay sayılarının okulla temasını izleyebiliriz. Bu türlü bir çalışmaya nazaran de okulların açılmasına karar verebiliriz. Güya homojen bir yapısı varmış üzere bütün ülkede “aç kapat” olmaması lazım. Ya bölgesel datalara nazaran değerlendirip farklı uygulamalar yapmak lazım ya da belirli bölgede çeşitli bilimsel çalışmalar yaparak karar vermek gerekiyor” dedi.
‘AŞI TAKVİMİNİN AKSAMAMASI ÖNEMLİ’
Prof. Dr. Üner, Sıhhat Bakanlığı’nın aşılamada planladığı birinci kademenin tamamlanması için 15 milyon doz aşıya gereksinim olduğunu belirterek, “Şimdi bakım konutlarında kalanlar ve çalışanlar, 90 yaş üstü vatandaşlar aşılanmaya başladı. 90 yaş nüfusumuz 200 bine yakın. 1 milyon 100 bin civarında sıhhat çalışanlarını da eklersek elimizdeki 3 milyon aşı yalnızca saydığımız kümelere yetiyor. Bu kümeye 65 yaş ve üzerini de dâhil edersek 9 milyona yakın bir sayı ediyor. Bakanlığın belirlediği birinci kademeyi tamamlayabilmek için şimdiden 15 milyon doz aşıya muhtaçlığımız var. Ancak şu an için 3 milyon dozdan fazla aşının ne vakit geleceği belgisiz. Aşı takviminin akmaması kıymetli. Aşı olmadığı için geçirilen her gün pandemi çabasına olumsuz yansıyacaktır” sözlerine yer verdi.
’62 ÜLKE NÜFUSUNA NAZARAN TÜRKİYE’DEN DAHA FAZLA AŞI TEMASI YAPTI’
Aşı sevkiyat takviminin aksamasının pandemiyle çabayı olumsuz etkiyeceğine dikkat çeken Doç. Dr. Sarp Üner şöyle devam etti: “Çin firması ile muahede 50 milyon doz olarak yapıldı. Bu da nüfusun yüzde 30’una denk geliyor. Dünyaya baktığımızda 62 ülke nüfusuna nazaran bizden daha fazla aşı teması yapmış. Bizim de aşı tedariki konusunda mutabakat yaptığımız 50 milyon doz epey yetersiz. Zira bizim toplum bağışıklığını sağlamak için 130 milyon doz aşıya muhtaçlığımız var. Bizim süratlice toplumun kıymetli kısmını aşılamamız gerekiyor. Ne kadar vakit kaybedilirse toplumsal bağışıklığa gerçek ilerlememiz o kadar uzun sürer. Aşının vaktinde gelmesi kıymetli. Aşıda iki kıymetli konu var: Birincisi kişiyi korumak, ikincisi de toplumsal bağışıklığı sağlamak. Bizim şu anki aşı bağlantılımızı düşünürsek kişiyi korumak için aşı yapılıyor. Toplumsal bağışıklık için 70–80 milyon aşıya daha gereksinimimiz var. Biz 25 milyon kişiyi aşıladıktan sonra şayet yeni aşı irtibatları yapamazsak bir süre yeni aşılama yapılmayacak manasına geliyor. Olumlu bir program yürütebilmek için aşı tedarikinin aksamaması lazım.”
Gazete Duvar