Pelin Akdemir
BURSA – Korona virüsünde üçüncü tepenin yaşandığı Bursa’da büyükşehir belediyesinin kayıtlarına nazaran, bu yıl kasım ayında 2 bin 994 kişi vefat etti. Geçen yılın birebir ayına nazaran vefat kişi sayısında yüzde 135’lik artışa dikkat çeken Prof. Dr. Kayıhan Pala’nın yürütücüsü olduğu “Covid-19 pandemisi sırasında Bursa’da fazladan ölümler” başlıklı çalışma Sıhhat Bakanlığı tarafından reddedildi.
MEVT ORANLARINDA YÜZDE 135’LİK ARTIŞ
Bursa Büyükşehir Belediyesi Vefat Bilgisi Sorgulama kayıtlarına nazaran, geçen yıl kasım ayında bin 276 kişi, bu yıl ise 2 bin 994 kişi vefat etti. 2020 yılının kasım ayında 2019’a nazaran bin 718 fazla vefat kayıtlara geçti. 1 ve 2 Aralık’ta, yalnızca iki günde 200 kişi vefat etti.
Son 5 yılın mevt oranlarına dikkat çeken Türk Tabipleri Birliği Covid-19 İzleme Kümesi ve Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala, ölümlerin 2019’a nazaran yüzde 135’lik artış gösterdiğinin altını çizdi.
Prof. Dr. Kayıhan Pala’nın yürütücüsü olduğu, Bursa’da 2020 yılında ve evvelki 5 yılda gerçekleşen mevt sayılarının tahlilini içeren “Covid-19 pandemisi sırasında Bursa’da fazladan ölümler” başlıklı bilimsel çalışma, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Kurulu’ndan onay aldı. Çalışma, Covid-19 ile ilgili bir araştırma olması nedeniyle Sıhhat Bakanlığı’nın onayına da sunuldu. Bakanlık, çalışmayı bakanlık tarafından da hem vilayetlere hem de tüm Türkiye’nin yıllara nazaran mortalite oranlarındaki değişiklikler ile ilgili çalışmasının devam ettiği gerekçesiyle reddetti.
Pandeminin vefatlar açısından gerçek yükünün ne olduğunu incelemek emeliyle Bursa’da bir araştırma yapmak istediklerini belirten Prof. Dr. Pala, çalışma hakkında bilgi verdi. 3 arkadaşıyla birlikte araştırmayı fazladan vefatlar perspektifinde yapmaya karar verdiklerini söyleyen Pala, “Excess mortality’ denilen bir usul. Örneğin, 2020 yılındaki ölümlere bakılarak daha evvelki beş yılın ortalamasına nazaran ölümlerde artış-azalma, bir değişim olup olmadığı istatistiksel formüllerle ortaya koyulur. Pandemi başladığı aylardan beri dünyanın çeşitli ülkelerinde yapılan bir çalışma türü” bilgisini paylaştı.
BAKANLIK ONAYI, BİLİMSEL ÇALIŞMANIN ÖNÜNDE MAHZUR
“Yaşadığımız kentte durum nedir?’ sorusuna bilimsel bir cevap aramaya çalışıyoruz” diyen Pala, şunları aktardı:
“Ölüm kayıtlarından yola çıkarak, vefat sayısındaki farklılığı, yaşa, cinsiyete ve mevt nedenlerine nazaran değişimi incelemeye çalışıyoruz. Bu gayeyle Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Kurulu’na müracaatımızı yaptık. Etik suradan onayımızı aldık. Araştırmanın isminde Covid-19 pandemisi geçtiği için Sıhhat Bakanlığı’ndan da müsaade almamız gerektiği bize söylendi. Sıhhat Bakanlığı müsaade prosedürüne nazaran müracaatımızı yaptık. Bakanlık, bu türlü bir mortalite çalışmasının bakanlık tarafından da yürütüldüğünü münasebet göstererek bizim çalışmamızı onaylamadı. Sıhhat Bakanlığı, pandemi sırasında Covid-19 ile ilgili bütün bilimsel araştırmaların etik konsey onayı dışında bakanlığın da onayına sunulmasını zarurî hale getirdi. Akademisyenler ve Türk Tabipleri Birliği olarak ‘bilimsel çalışmanın yapılmasının önünde engeldir’ diyerek itirazda bulunmuştuk.”
Gazete Duvar
