DUVAR – Latin Amerika ile Türkiye ortasındaki uyuşturucu ticaret rotalarına dair savlar, son periyotta farklı bir mevzuyu da yine gündeme getirdi. Toplumsal medyada bozkurt işareti ile Meksika’nın en büyük uyuşturucu kartellerinden olan ‘Sinaloa’ya gönderilen selamlar, her ne kadar geçtiğimiz yıla ilişkin olsa da, tekrar dolanıma girdi. Birebir halde Sinaloa kartelinin silahlar eşliğinde ülkücü marşlar söyleyip Türkiye’ye selam gönderdiği imajlar de o denli.
Pekala lakin binlerce kilometreye karşın kurulan bu selamlaşmanın gerisinde ne olabilir? Toplumsal medyada lisana getirilen savlar bir tarafa, Latin Amerika’da bu bahis hakkında neler konuşuluyor? Sinaloa’nın yurtdışı kontaklarına gözattığımızda işin ucu neden Venezuela’ya kadar uzanıyor?
TÜRKMEN DAĞI’NDAN SELAM
Öncelikle bahsi geçen görüntülerden kelam etmek gerekirse kayıtların sayısı bir değil iki değil. Üstelik bunlar, geçtiğimiz aylarda İspanyolca konuşan dünyada da yankı uyandırdı. Los Angeles merkezli İspanyolca yayın yapan La Opinion, şimdi deverana girdikten kısa bir mühlet sonra, 2020 Haziran’ında görüntüleri ‘Türk mafyası Sinaloa karteli ile ittifak açıkladı’ manşeti ile haberleştirdi(1). Birden fazla imgede bir küme erkek, Meksika’ya, Sinaloa karteline ve onun şimdiki başkanı ‘El Mayo’ lakaplı Ismael Zambada’ya selam gönderip bozkurt işareti yapıyor. Bu kayıtlardan kimilerinde bozkurt işaretinin yanı sıra Türk bayrağı, silah ve kamuflaj kıyafetleri giyildiğini görmek mümkün.
Yeniden tıpkı metnin okunduğu bir diğer kayıt ise Suriye’den. Uçaksavar önünde çekilen bu görüntüde Arapça olarak, “Türkmen Dağı’ndan Sinaloa’ya” selam gönderiliyor. Türkmen Dağı bölgesinde silahlı örgütlere dahil olan çok sayıda davacının bulunduğu bir sır değil. MHP’nin eski ilçe liderlerinden Dava Ocakları liderlerine kadar pek çok Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının giriş çıkış yaptığı medyaya da yansıyan bölgeden Sinaloa’ya selam çakılması da kolay bir tesadüf olmasa gerek.
Bir de karşı taraftan gelen görüntüler var. Bunlar ortasında en dikkat alımlı olanı, uzun namlulu silahlarla otomobilde çekilen bir görüntü. Sinaloa’dan Türkiye’ye ileti, otomobilde çalan ve davacılar ile özdeşleşen Ozan Manas’ın “Ya Musalla Ya Mapus” müziği eşliğinde aktarılıyor. Bir öbür görüntüde da “Ölürüm Türkiyem” müziği eşliğinde silahlar gösteriliyor, İspanyolca olarak “Türkiye’deki arkadaşlara” selamlar gönderiliyor.
SİNALOA KARTELİ NEDİR?
İsmini Meksika’nın batısında yer alan Sinaloa Eyaleti’nden alan Sinaloa karteli, sıkça dünya gündemine geliyor. Karteli, asıl ‘lideri’ olarak sayabileceğimiz ‘El Chapo’ lakaplı Joaquin Guzman ile tanıdık. Kendisi vaktinde Hollywood sinemalarını aratmayacak bir formda hapishaneden firar etmişti. Daha sonra ömür uzunluğu mahpus cezası almasına rağmen, tutuklanan oğlunun hür kalması için ‘savaş ilan etmiş’ ve sonunda Meksika devleti bu talebi yerine getirmişti. Chapo’nun oğlunu tutuklayan polis ise 150 kurşunla infaz edildi.
Bugün fiilen Sinaloa’nın başındaki en değerli isimlerden biri El Mayo. Sinaloa, son devirde Meksika’daki güç savaşlarında bilhassa ülkenin bir başka büyük karteli olan CJNG ile karşı karşıya geliyor. O denli ki iki küme ortasında yaşanan uyuşmazlıklar yer yer şiddetli çatışmalara dönüşüyor.
SİLAH-UYUŞTURUCU TAKASI
Asıl sormamız gereken soruya, yani Türkiye ile bağın altında ne olduğuna gelecek olursak, öne sürülen birkaç görüş var. Meksika merkezli kimi yayın kuruluşları, Sinaloa kartelinin Türkiye’deki ittifak arayışlarının ‘iç neden’den kaynaklanmış olabileceğini öne sürüyor. Buna nazaran rakibi CJNG ile ittifak bozulduktan sonra Sinaloa karteli de hudutlarını genişletip milletlerarası arenada çeşitli ittifak arayışlarına girdi.(2)
Daha farklı kaynaklarsa işin ‘dış tarafına’ dair birtakım argümanlarda bulunuyor. Sinaloa’nın Afganistan’daki kimi uyuşturucu kaynaklarına ulaşma üzere Türkiye ve Hindistan’daki kimi kümelerle işbirliği yaptığı argümanında olduğu üzere… El Universal’a konuşan ITAM (Instituto Tecnológico Autónomo de México) Üniversitesi’nden organize cürümler uzmanı Edgardo Buscaglia, Sinaloa’nın Türkiye ile bağı özelinde “Meksikalı kümeler Türkiye pazarına konseyi bağları ile geliyor: Genel olarak düşük düzey misyonları olan şirket çalışanları ya da yaşadışı mal ve hizmet sağlayıcıları olarak kendilerini tanıtıyorlar” tabirlerini kullanıyor. Buscaglia, Meksikalı kartellerin dünya genelindeki nüfuzlarını artırdığını söylerken ‘bunun yalnızca uyuşturucu ile değil birebir vakitte silah ticaretiyle de yaşandığını’ belirtiyor. Üstelik buralarda giriştikleri muahedelerde silah-uyuşturucu takasının da sıkça yapıldığını ekliyor.(3)
Bir öteki ayrıntı ise, 2014 yılında ABD’nin Uyuşturucu ile Uğraş Dairesi’nin (DEA), “Sinaloa’nın İslamcı kümelerle iş yaptığını” öne sürmesi. DEA’ya nazaran ABD’deki kokain tüketimindeki düşüş Sinaloa’yı Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da ‘müşteri’ aramaya mecbur bıraktı ve buralarda Kartel, El Esas üzere örgütlerle iş yapmaya başladı.(4)
VENEZUELA BAĞI
Bununla birlikte Sinaloa’nın Meksika dışındaki öbür faaliyetlerini incelediğimizde kendimizi bugünlerde epeyce şiddetli çatışmaların yaşandığı Kolombiya-Venezuela hududunda buluyoruz.
Kolombiya merkezli Semana’da Mart ayında yer alan habere göre(5), bir Birleşmiş Milletler (BM) organı olan Milletlerarası Narkotik Denetim Konseyi (INCB), Sinaloa’nın Venezuela’nın Kolombiya hududunda önemli bir biçimde konuşlandığını ve buradaki uyuşturucu kaçakçılığına dahil olduğunu belirtti. Venezuela-Kolombiya hududundaki uyuşturucu ticaretinin kaçak uçuş pistlerini kullanan uçaklarla yapıldığı da INCB tarafından belirtildi. Hakikaten bu, her iki tarafın da bildiği bir gerçek. Venezuela, 2019 yılında 23 küçük uçak ele geçirdi ve 36 uçuş pistini yok etti.
Yakın tarihlerde Kolombiya’nın Devlet Lideri Ivan Duque de, Şubat ayının başında Venezuela’yı ‘narkodiktatörlük’ kurmakla suçladı ve komşu ülkedeki idarenin Sinaloa da dahil olmak üzere pek çok kartelle içli dışlı olduğunu söyledi. Ayrıyeten Duque, Nicolas Maduro idaresinin kurduğu uyuşturucu rotaları ortasında İran’ın yanı sıra Türkiye’nin de olduğunu tez etti.(6)
Bu ithamları değerlendirirken Duque hükümetinin de gibisi tezlerin gayesinde olduğunu unutmamak gerekiyor. Ayrıyeten Venezuela’nın İran ve Türkiye ile iyi ilgileri olduğu da bilinen bir gerçek. Hasebiyle şayet Duque iftira atıyorsa, ‘yaratıcı’ bir seçim yapmış üzere durmuyor. Lakin tam aksine, münasebetlerin makus olduğu bir ülkeyle böylesi bir rotanın belirlenemeyeceği de öne sürülebilir.
Bu karmaşa içerisinde kaybolmamak için karşılıkları da yalnızca Duque’nin tabirlerinde aramamak gerekiyor. Açıklamanın dikkate alınmasındaki asıl neden, bir devlet liderinin komşusu hakkında sarf ettiği kelamlar olmasından öte, bugünlerde Sinaloa isminin bölgede sıkça anılması. Üstelik hududun her iki yakası için de tıpkı yorumu yapabiliriz.
Venezuela ordusu 21 Mart’ta Kolombiya sonundaki ‘düzensiz silahlı gruplara’ karşı askeri operasyon başlattı. Bu kümeler ortasında FARC’ın tekrar silah alan güçleri de mevcut. Hakikaten geçtiğimiz günlerde örgütün önde gelen isimlerinden Jesus Santrich, Venezuela tarafından öldürüldü. (FARC’ın argümanlarına nazaran buyruk, iç problemlerle boğuşan Duque’den geldi, lakin bu olay, mevzumuzun kapsamını aşıyor).
Çatışmaların devam ettiği Nisan ayında Reuters’ta yer alan habere nazaran Venezuela ordusu, Kolombiya hududunda çıkan çatışmada Sinaloa karteli üyelerini gözaltına aldığını açıkladı.(7) Kolombiya hükümeti Sinaloa’nın bölgedeki varlığını doğrulamakla birlikte, savlarını ‘iç düşmanlarına’ yönelterek Meksika kartelinin tıpkı hudut üzerinde muhakkak noktalarda hakimiyeti bulunan ELN ve FARC ile işbirliği yaptığını öne sürdü.
YA HER ŞEY ‘MÜZİK ZEVKİ’ İSE?
Sonuç olarak, kağıt üzerinde birbirinden her manada uzak olması beklenen iki kümenin silahlar eşliğinde samimi selamlaşmaları, elbette üzerine konuşulması gereken bir husus. Şimdilik elde olanların büyük bir çoğunluğu savlardan ibaret olsa da, işin içinde bir ‘bit yeniği’ olduğunu söylemek çok sıkıntı değil. Bazen anın içerisindeyken ciddiye alınmayan mevzular, çekilen ya da düşen tuğlalarla değişik kıssaların kapısını açıyor malum…
Tüm bunlar Sinaloa kartelinin ‘Ya Musalla Ya Mapus’ müziğini dinleyip, müziğin ruhuna kendisini kaptırmasıyla başladıysa orası öbür olağan…
1) https://laopinion.com/2020/06/05/video-mafia-de-turquia-anuncia-asociacion-con-el-mayo-zambada-y-el-cartel-de-sinaloa/
2) https://laverdadnoticias.com/crimen/NARCOS-Mafia-de-Turquia-informa-de-posible-alianza-con-el-cartel-de-Sinaloa-20200606-0086.html
3) https://archivo.eluniversal.com.mx/notas/734815.html
4) https://www.elmundo.es/america/2014/12/20/5495c4f5268e3e562f8b4581.html
5) https://www.semana.com/mundo/articulo/cartel-de-sinaloa-estaria-operando-en-venezuela-en-zona-fronteriza-con-colombia-segun-la-onu/202132/
6) https://www.eltiempo.com/politica/gobierno/narcodictadura-de-maduro-ha-desencadenado-crisis-en-venezuela-duque-565776?utm_medium=Social&utm_source=Twitter#Echobox=1612905515
7) https://www.reuters.com/world/americas/venezuela-detains-sinaloa-cartel-members-clash-colombian-border-2021-04-10/
Gazete Duvar
