Türk Hava Kurumu’na (THK) ilişkin yangın söndürme uçaklarının ‘yok hükmünde’ sayılmasına ait tartışmalar, artı ve eksileri ile yeni bir boyut aldı. Siyasi irade ile vakıf niteliğindeki kurum ortasındaki, bedelini ülkenin ödediği sürtüşmenin iç yüzünü THK’da 2012-2019 yılları ortasında idare konseyi üyeliği yapmış bir isim özeleştiri de yaparak anlattı.
Emekli Kıdemli Hava Albay Vasıf Yüceliş, havacılık bölümü ve THK’nın yıllarca içinde yer almış ve almakta olan bir isim: Antalya Bilim Üniversitesi’nde Praxis Uçuş Okulu yer dersleri öğretmeni, Gökçen Sportif Havacılık Federasyonu’nda İdare Konseyi Lideri, Karain Sportif Havacılık Kulübü’nde İdare Konseyi Lideri, ERAH Aviation Academy Öğretmeni, eski THK Antalya Şube Lideri, Türk Hava Kurumu eski Genel İdare Şurası Üyesi Vasıf Yüceliş, kendi toplumsal medya hesaplarında da gündeme ait paylaştığı yanlış bilinen bahislerle ait gerçekleri, THK cephesi özeleştirileri de dahil ederek Ajans Bizim’den Oğuz Örnek’e anlattı.
Başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Uçak konusundaki ıstırapların ana sebebi THK’nın filosunu yenileyememiş olmasıdır’’ açıklamasına karşı şu hatırlatmada bulundu Vasıf Yüceliş:
“Ülkemizde yurtiçi ve yurtdışı operasyonlarda Türk Hava Kuvvetleri’miz tarafından kullanılan ve en vurucu savaş silahlarımızdan olan F-4 Phantom Savaş uçaklarımızın en yeni modelleri 1974 model. Gündem konusu olan Türk Hava Kurumu’muza ilişkin CL-215 amfibik yangın söndürme uçaklarımızın üretim tarihleri en eskisinde 1969 en yenisinde 1998’dir.”
Yüceliş, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin, ‘’THK ile sorunumuz yok, olmaz da. Elindeki uçakla ilgili sorun, uçabilecek kapasitede değil, uçsa da performans verecek kapasitede değil” değerlendirmesi konusunda da şunları söyledi:
‘’Bakım ve yenileme yapıldıysa kullanılabilir demektir. Yapılmadıysa iki yıllık uçağı bile kullanamazsınız.‘’
THK UÇAKLARININ İMAL TARİHİ
THK bünyesinde tartışmalara bahis olan CL215 yangın söndürme uçakları, resmi kayıtlarda 9 adet. Bunlardan 6’sı 2019’a kadar aktif olarak görünüyor. Resmi kaynaklara nazaran bu uçakların dökümü şöyle:
Yüceliş, “Orman yangınlarını söndürmek direkt THK’nin işi değil. Lakin sahip olduğu birikim, imkanlar bu sorumluluğu da taşıyacak durumda” değerlendirmesinde bulundu. THK’nın orman yangınlarını söndürme gücünün ülke hudutları dışına da taştığını hatırlatan Vasıf Yüceliş, 2010’lu yıllarda İsrail ve Portekiz’deki uğraşları karşılığında ödül aldığına dikkat çekti.
UÇAKLAR HAKKINDAKİ BİLGİ KİRLİLİĞİ
Vasıf Yüceliş, tartışmalı THK amfibik yangın söndürme uçakların sürecine ait gerçekleri şu sözlerle lisana getirdi;
”Yangın söndürme uçaklarımız hakkında birçok kirli bilgi var. Ben de size kendi yaşadıklarımı ve görüşlerimi aktarmak istiyorum.
Uçaklarımız, Tarım ve Orman Bakanı’nın dediği üzere epeyce eski model uçaklar, lakin mutlaka misyon yapabilir. Hepimizin bildiği üzere eski model uçak yoktur, bakımsız uçak vardır. İşte bu sebeple yangın söndürme misyonunu layıkıyla yapabilmesi için her sene önemli bir bakımdan geçmesi gerekiyor. Bu da biz havacıların bildiği üzere önemli bir maliyet gerektiriyor. Hasebiyle bu ihaleleri Tarım ve Orman Bakanı ile evvelce koordine kurarak ihaleyi alacağımızı garanti ediyoruz ve daha sonra borçlanarak bakımlarını yapıp ihaleye giriyorduk. İhale sonucu, hak edişten aldığımız paralarla hem bu borçları ödüyorduk hem de Türk Hava Kurumu’na kalan önemli bir para ile öbür borçlarımızı da ödüyorduk ve THK çarkı dönüyordu.
Bu sistem General Ahmet Bertan Nogaylaroğlu ve THK genel sekreteri yaptığı devre arkadaşı Rafet Yavuz devrine kadar bu halde devam etti.”
‘LİTRE HUDUDUYLA UÇAKLAR DEVRE DIŞI BIRAKILDI’
“Bunların idareye geldiği sene tekrar ihale süreci başladı ve Rafet Yavuz uyanıklık yapıp ‘madem öteki rakip yok, uçakları bizden kiralamak zorundalar, fiyatları iki katına çıkaralım’ deyip astronomik bir fiyatla Tarım ve Orman Bakanlığına teklif götürdü. Bakan Pakdemirli de bu uyanıklığı fark edip, o sene uçak kiralamaktan vazgeçip tıpkı parayla daha fazla sayıda helikopter kiralama işine girdi.
Bizimkiler ve bilhassa Rafet Yavuz alttan almak yerine basın karşısına geçip Tarım ve Orman Bakanını yerden yere vurdu. Bakan da ‘uçakların durumu zati muhakkak, bizim sayemizde uçar konuma getiriliyor’ diyerek karşılık verdi ve hepimizin bildiği ihaleye 5000 litre kaidesini koyarak Türk Hava Kurumu uçaklarını devre dışı bıraktı.”
‘ORTADOĞU’NUN EN GÜÇLÜ FİLOSU YOK EDİLDİ’
”THK kayyum başkanlığına getirilen Cenap Aşçı da bu bahisle ilgili çok efor gösterdi, lakin Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli geri adım atmadı.
Uçaklar yerde, pilotlar yerde ve uçmadan maaş alan pilotlar için bir karar vermek gerekiyordu. Kayyum lideri da bütün teknik grubu ve 4-5 yılda büyük masraflar yapılarak yetiştirilen bütün CL-215 amfibik yangın söndürme uçağı pilotlarını işten çıkardı.
Anlayacağınız yanlış üzerine yanlış yapılarak Ortadoğu ve bu yangın jenerasyonunda bulunan en güçlü yangın söndürme filosu yok edildi.
Özet olarak halkın fitre, zekat ve kurban derileri ile alınan bir paha elbirliği ile yok edildi.
İdare heyetindeki arkadaşlarla birlikte bu hususta önemli bir uğraş ve direnç göstermeye çalıştık. Karşılığında bütün idare konseyi Bertan Nogaylaroğlu tarafından tasfiye edildi.”
‘BAKAN KÜSTÜ FATURAYI HALK ÖDEDİ’
”Keşke Bakan Pakdemirli THK’ya küseceğine bu uçakları elbirliğiyle uçabilir hale getirseydi ve bugün bu can kayıplarını yaşamasaydık, tabiatı yok etmeseydik, eko-sistem bu kadar ziyan görmeseydi.
Yangın söndürme uçakları ile ilgili sorun 2019 yılında Bertan Nogaylaroğlu ve Rafet Yavuz ile başladı.
CL-215 uçaklarının her yıl yangın mevsimi öncesinde bakıma alınması gerekmektedir. Bu sebeple Türk Hava Kurumu’nun bu bakım maliyetini hesaplayıp bir kenarda hazır tutması gerekmekte.
THK Genel Lideri Kürşat Atılgan devrinde, Bertan Nogaylaroğlu’na misyonu devretmeden evvel bu CL-215 uçakların bakımı için bir milyon dolar, öteki şirketlerimizin operasyonlardan tasarruf edilerek bir kenara ayrıldı. Kürşat Atılgan vazifesi Bertan Nogaylaroğlu’na devrettiğinde bu uçakların bakımı için tasarruf edilen 1 milyon doları da devretti.
Lakin Bertan Nogaylaroğlu ve genel sekreter Rafet Yavuz bu parayı, benim şahsi niyetime nazaran, gereksiz olan yahut optimist tabirle acil olmayan yerlere harcayarak bitirdi.”
‘YANLIŞ ÜZERİNE YANLIŞ YAPILDI’
”Tarım ve Orman Bakanlığı’nın CL-215 ihale devri geldiğinde uçaklara bakım yaptıracak para kalmamıştı ve bakımı yapılmayan uçaklarla ihaleye girmeye kalktılar. Üstelik bir evvelki yıla nazaran çok daha yüksek bir teklifle (sanıyorum 75.000 TL/saat) Orman Bakanlığında gittiler. Bakanlık, bu sayısı bir evvelki yıla mukayese ettiği için çok yüksek buldu ve 70.000TL/saat’e inmeleri durumunda kabul edebileceklerini söyledi.
THK İdaresi Türkiye’de bu uçaklardan öbür hiçbir şirketin ve şahsın elinde olmadığını bildikleri için ve Orman Bakanlığı’nın eninde sonunda Türk Hava Kurumu’nun teklifine razı geleceğini düşündükleri için Bakanlığın bu fiyat teklifini kabul etmediler. 14.500 dolar (o tarihte Dolar kuru yaklaşık 5.290 TL civarı) üzere bir fiyatta direttiler.
Halbuki evvelki devir THK Genel Lideri Kürşat Atılgan 13.000 ila 13.500 dolar ortası fiyat teklif etmişti ve orman tarafından bu sayı kabul görmüştü.
Şayet Bertan Nogaylaroğlu grubu, Kürşat Atılgan paşamızın belirlediği fiyattan ihaleye katılmış olsaydı, şu anda bu uçaklar Manavgat üzerinde uçuyor olacaktı. Vermiş olduğum sayılar net sayılar değildir, biraz üstü yahut aşağısı olabilir.
Bundan sonra ne yapılabilir?
”Olan oldu. Bu saatten sonra ne yapılabilir? Birinci metot; THK’nın uçakları Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından satın alınır ve işletmesi THK’na verilir. THK bakım maliyetlerinden kurtulacağı için en fazla bir hafta içinde 2 adet CL-215 uçağı uçar hale getirilir. Başka uçakların bakım sorunu biraz daha uzun sürer fakat bir ay içinde öteki 4 adet CL-215 uçağı da aktif edilebilir. Toplam 6 adet CL-215 ile vazifeye hazır olmak mümkün.
İkinci yol; THK’nın bu uçakları devlet uçağı statüsüne sokulur. Bu durumda birçok vergi ve prosedür muafiyeti olacağı için bu uçaklar çok daha çabuk uçar hale getirilebilir.
Üçüncü prosedür; 7-8 sene evvel T.C. Sivil Havacılık Yönetmeliği gereği, doküman ve kayıt eksikliğinden ötürü uçamayan ve en az 5’i aktif durumda olan M-18 Dromadır yangın söndürme uçakları da tıpkı prosedürle yangın söndürme sistemine dahil edilebilir.’’
Gazete Duvar