1984 yılında Fransa’nın başşehrinde, Paris Kürt Enstitüsü tarafından düzenlenen Newroz kutlamasının tüm kayıtları dijital ortamda yayınlandı. Hasan Deniz’in arşivinden çıkan manzaraların tamamı birinci sefer paylaşıldı.
Şivan Perwer’den Ciwan Haco’ya kadar birçok Kürt sanatkarın yapıtlarını seslendirdiği Newroz kutlamasında, Perwer, konserine Cegerxwin’in “Kîne em” şiirini besteleyerek hazırladığı kesim ile başlarken, Ciwan Haco da yapıtlarını seslendiriyor.
Siyasi sebeplerden ötürü sürgünde olan ve Paris’te vefat eden Yılmaz Güney de kutlamaya katılanlar ortasında yer alıyor. Kayıtlarda Güney’in meşhur konuşmasının tamamı yer alıyor.
Güney’in konuşmasının tam metni şöyle;
‘KENDİ TOPRAĞIMIZDA, KENDİ LİSANIMIZDA AŞK VE ÖZGÜRLÜK TÜRKÜLERİ SÖYLEMEK İSTİYORUZ’
“Bugüne kadar bu hedefler uğruna çok kurban verildi. Daha da verilecek. Biliyoruz ki, kurbansız zafer mümkün değildir. Kan ve ateşi göze almak zorundayız. Soruyoruz: böylesi bir azim ve inatla, böylesi bir inançla dolu bir yüreği susturmak, mümkün mü? Böylesi kararlı ve fedakar bir halkı yıldırmak ve baş eğdirmek mümkün mü? Asla! Acı, baskı, yoksulluk, kan ve gözyaşı Kürt halkının bahtı değildir. Biz bu mukadderatı tanımıyoruz. Biz, dört bir yandan işgal altında tutulan bir sömürge ülkenin çocukları değil bağımsız, demokratik ve birleşik Kürt ülkesinin, Kürdistan’ın çocukları olmak istiyoruz. Biz, kendi toprağımızda, kendi lisanımızda aşk ve özgürlük türküleri söylemek istiyoruz. Biz, kendi dünyamızı, kendi toprağımızı kendi ellerimizle yoğurmak ve yine kurmak istiyoruz. Biz, kendi ülkemizde, kendi bayrağımız altında, özgür ve bağımsız yaşamak istiyoruz. Yeniden unutmuyoruz ki, Kürt, Türk, Arap ve Acem emekçilerinin ve işçilerinin çıkarları güçlü devletlerin oluşmasında yatmaktadır. Tekrar biliyoruz ki, istekli birliğin şartları yaratılmadan bu bir hayaldir. Bugün Kürdistan’ın çeşitli kesitlerinde, dağlarda, ovalarda, faşist zindanlarda sömürgecilerin baskı ve zulmüne karşı dişe diş dövüşenlerin, dövüşerek ölenlerin emeli da bu. Onları, bütün yüreğimizle selamlıyoruz. Bu uğurda şehit düşen bütün arkadaşlar kalbimizde ve uğraşımızda yaşıyor ve yaşayacaktır. Ne keyifli onlara ki, direnerek öldüler ve bağımsızlık meşalesinin ateşleri oldular. Ne mutlu!
‘KİMİ VAKİT İKİ SATIRLIK BİR YAZI ATOM BOMBASINDAN BİLE GÜÇLÜDÜR’
Arkadaşlar, hatırlarsınız, Kürt Enstitüsü’nün geçen yıl kuruluş nedeniyle düzenlediği şenlikte, enstitünün şu ya da bu kümenin hizmetinde değil, bir bütün olarak Kürt ulusunun hizmetinde bir bilim kurumu olduğunu söylemiştim. Bir yıllık çalışma ve pratik sözlerimi doğruluyor. Herkes iyi bilmeli ki, Kürt Enstitüsü, bağımsız ve özerk karakterini, demokratik yapısını daima koruyacaktır. Hiçbir vakit kısır siyasal çekişmelerin ve polemiklerin tuzağına düşmeyecektir. Sizler de, enstitüyü gözünüz üzere muhafazalı, onun çalışmalarını yakinen izlemeli ve destekçisi olmalısınız. Enstitü, bağımsızlık tohumunun bir filizidir ve Kürt ulusunun bugüne kadar sürdürdüğü gayretin bir eseridir. Daha da gelişip güçlenmesi sizlerin uğraşlarına bağlıdır. Enstitü etrafında toplanacağız, onun önüne koyduğu vazifelerin yerine getirilmesine, gücümüz oranında katkıda bulunacağız. Bileceğiz ki, bağımsızlık gayreti bir bütündür. Kimi vakit doğruyu söz eden iki satırlık bir yazı, bir fikir, yürekleri ayağa kaldıran bir türkünün çığlığı, saza vuran bir mızrap, atom bombasından bile güçlüdür. İşte bu nedenle biz, hayatın her alanında iyi savaşçılar, başarılı savaşçılar olmak ve yetiştirmek zorundayız.
Biz, sazımızı iyi, çok iyi çalmalıyız…
Biz, iyi, çok iyi türküler söylemeliyiz…
Biz iyi, çok iyi fotoğraflar yapmalıyız…
Biz iyi öyküler, iyi şiirler, güçlü romanlar yazmalıyız…
Biz güçlü bilim adamları, diplomatlar ve teknisyenler yetiştirmeliyiz.
Bizim elimiz hem kalemi, hem makinayı hem de silahı iyi tutmalıdır. Kimi vakit sazımız silah, kimi vakit da silahımız saz olmalıdır. Biz iyi biliriz ki, en iyi türküleri, en gerçek kelamları, yerinde kullanırsak bir kurşun üzere söyler. Dağlarımız, ovalarımız, ırmaklarımız bizi bekliyor. Biz bütün ömrümüzü gurbette geçirip gurbet türküleri söylemek istemiyoruz. Biz, yiğitlikleriyle destanlar yazmış bir halkız ve önümüzde duran bütün zahmetleri yenecek azme ve güce sahibiz. Türk, Acem ve Arap devrimci demokratları, Kürt ulusunun kendi mukadderatını tayin hakkının en candan savunucuları olarak, bu hengamenin bir parçasıdırlar ve ortak düşmana karşı savaşmaktadırlar. Ezilen sınıfların sınıf kardeşliği en güçlü silahlarımızdan biridir. Dost ve düşman herkes bilsin ki, kazanacağız, kesinlikle kazanacağız…
Bir köle olarak yaşamaktansa bir özgürlük savaşçısı olarak ölmek daha iyidir. Yaşasın bağımsız, birleşik demokratik Kürdistan… Yaşasın Kürt, Türk, Acem ve Arap halklarının kardeşliği ve dayanışması…
Yaşasın Kürt Enstitüsü…” (MA)
Gazete Duvar
