DİSK ve SODEV‘in yanısıra patronların yaptığı araştırma da, işsizliğin bilhassa gençler ortasında kronik bir meseleye dönüştüğünü ortaya koydu. Genç Yönetici ve İş İnsanları Derneği (GYİAD), Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) işbirliğiyle ‘Türkiye’de Genç İş Piyasası ve Geleceğine Bakış Raporu’ hazırladı.
Rapor, Türkiye’nin 26 farklı kentinde yaşayan, 18-30 yaş aralığındaki 1391 iştirakçiyle hazırlandı. İştirakçilere, demografi, aile yapısı, eğitim, psikoloji, cinsiyet ve girişimcilik olmak üzere 6 farklı ana başlıkta, kapsamlı sorular soruldu.
AİLELERİNE KARŞI MAHÇUP HİSSEDİYORLAR
Raporda öne çıkan datalar şöyle:
????Yeni mezun gençlerin yüzde 38’i iş arayışında… İş bulamamak, gençlerin psikolojilerinin yanı sıra aile münasebetlerini de negatif etkiliyor. Rapora nazaran yüzde 58,3 oranındaki çoğunluk, işsizlik sebebiyle aile ilişkilerinin olumsuz etkilendiğini söz ediyor. Gençler, iş bulamadıkları için ailelerine karşı mahcup hissediyor, çalışmayanlar kendilerini arkadaşlarına nazaran geride kalmış görüyor. İş arayışında olan gençlerin yüzde 78,2’si işsizlik durumlarından ötürü kendilerini arkadaşlarından geri kalmış hissettiğini belirtiyor.
????İş bulamamak beklentileri düşürürken, yüzde 64’lük kesim yalnızca yol-yemek veren bir yerde çalışmayı isteyebileceğini söylüyor. 18-22 yaş ortasında ise bu oran yüzde 74,3 ile daha yüksek. Öteki yandan çalışanların yüzde 64’ü işinden şad olmadığını belirtiyor.
İSTİHDAMDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ SORUNU
????Rapora nazaran işsiz olup iş arayışı bulunmayan iştirakçilerin yüzde 89,4 oranındaki çoğunluğu bayanlardan oluşuyor. Bu kümeye mensup bayanların %92,1’i evli, yüzde 82,4’ü ise çocuk sahibi. Sonuçlara bakıldığında, çocuk sayısı arttıkça, bayanların iş arayışında oransal bir düşüş gözlemleniyor. Bu manada cinsiyet, uygar durum, çocuk durumu ve çocuk sayısı, özellikle bayanların piyasadaki istihdamını olumsuz yönde etkileyen önemli parametreler olarak göze çarpıyor. İş arayışı bulunmayan bayanların yüzde 83,4’ü ailevi sebeplerden ötürü çalışmadığını söylerken, bu oran erkek iştirakçilerde yüzde 47,6. Erkek iştirakçilerde “İş arayışım oldu, artık aramıyorum” beyanında bulunan ‘cesareti kırılmış’ kümenin ise yüzde 44,1 oranında olduğu görülüyor.
????Rapora nazaran gençler girişimcilik konusunda istekli. İştirakçilerin yüzde 45,2’si yani her 2 bireyden biri, fırsatı ve imkânı olursa teşebbüsçü olmaya sıcak bakıyor. Daha evvel denenmiş fakat başarılı olamamış teşebbüslerin birden fazla yeme-içme bölümünde yer alıyor (Yüzde 19,4). Başarılı olamamış teşebbüsler ortasında 2. sırada yüzd 15 ile dokuma dalı bulunuyor. Bu sonuçlara karşın, imkân olsa teşebbüsçü olurum diyenler yüklü olarak yeniden birebir bölümlerde (yeme-içme ve tekstil) teşebbüsçü olmayı planlıyor. Girişimcilik fikri hizmet dalında daha fazla düşünülürken, üretim alanında teşebbüs fikrinin hayli az olduğu gözlemleniyor.
MESLEK LİSESİ GENÇLİĞİN KENDİ KARARI DEĞİL
????Raporda geniş kapsamlı bir meslek liseleri tahlili de yer alıyor. Rapora nazaran meslek lisesinde okumak, gençlerin özgür iradeleriyle değil daha çok ‘dış’ faktörlerin tesiriyle alınan bir karar niteliğinde: LGS’de düşük skor alınması ya da ailevi baskı, gençlerin meslek lisesine yönlenmesine sebep oluyor. Öbür yandan patronlar de meslek lisesi eğitimini kâfi bulmuyor. Pandemi süreci uygulamalı eğitimleri sekteye uğrattığı için, meslek lisesi öğrencilerinin eğitimleri bilhassa içinde bulunduğumuz devirde önemli manada sekteye uğruyor.
GÖÇ ETMEK İSTİYORLAR
????Meslek Lisesi mezunlarının çoğunluğu okudukları kent dışına göç etmek ya da yurtdışına gitmek istiyor. Bu tablo da gösteriyor ki, ailevi imkân yetersizliği ve yabancı lisan eğitim eksikliği üzere sebeplerle isteklerini gerçekleştirmesi zorlaşan meslek lisesi mezunlarının, kurallar gerçekleştiğinde dış göç eğilimleri bulunuyor.
(EKONOMİ SERVİSİ)
İş yok, borç çok, umut yokİKTİSAT
TÜİK’in yaman çelişkisi: İstihdam azalırken, işsizlik de azaldı!İKTİSATGazete Duvar
