İZMİR – Üreticiyi tüketiciyle aracısız buluşturan pazarlardan bir yenisi geçen ekim ayında Kültürpark’ta açıldı. İzmir kent merkezindeki en büyük yeşil alanlardan Kültürpark’ta yapılan bu uygulama bazılarınca eleştirildi. Pandemi periyodu boyunca kapalı kalan üretici pazarı, artık tekrar açılmış durumda. Böylelikle gerek parkı kullanan yurttaşlar, gerek muhtarlık gerekse Kültürpark Platformu hususla ilgili şikayetlerini yine lisana getiriyor. Ortak görüş ise şu: Sorun üretici pazarı kurulması değil, Kültürpark’a ‘pazar yeri’ muamelesi yapılması…
Kültürpark’ı nizamlı olarak kullanan yurttaşlardan Cengiz Beyefendi, ‘pazarın Kültürparkın dokusunu bozduğunu ve bu nedenle pazara hiç gitmediğini’ söylüyor: “Orada devamlı şemsiyeler, bir şeyler… Fuar’ın dokusunu bozduğunu düşündüğüm için Alsancak’ta oturduğum halde o pazara bir sefer bile gitmedim.”
Cengiz Beyefendi, tenkitlerini “Dokuyu bozduğu için, oradaki ekosistemi bozduğu için rahatsızım. Kamyonların, TIR’ların girip oradaki alana park etmesi… Sonuçta belediye araçları çekmiş durumunda lakin oraya kamyonlar yük getiriyor her hafta. Oraya UKOME’nin (Ulaşım Uyum Merkezi) kararıyla araç girmesi yasak. Fakat pazar yerine bu türlü bir ayrıcalık uygulanmasına şahsen olumlu bakmıyorum. Kent içinde yeşil olarak kalan tek yer olduğunu düşünüyorum. Olağanda Alsancak’ta ya da öteki bir yerde yeşil alan kalmadı. Her yerde rezidanslar, gökdelenler yükselirken bu türlü bir yerde pazar yeri olmasını yanlışsız bulmuyorum. Tabiatının ve yeşilliğinin bozulmadığı, hatta o taşların ve betonların dahi olmayacağı bir Kültürpark istiyorum” tabirleriyle lisana getiriyor.
.
‘ÜRETİCİ PAZARI DEĞİL, ALAN SEÇİMİ YANLIŞ’
Konak ilçesi Mimar Sinan Mahallesi Muhtarı Gülay Pekcan da üretici pazarının Kültürpark’ta yapılmasına dair tenkitlerini Gazete Duvar ile paylaştı. Pekcan hususla ilgili şöyle diyor: “Kültürpark’ta bu türlü bir şeye gereksinim olmadığını ben toplantıda da Tunç lidere söylemiştim. ‘Ben üreticinin ürettiklerini satmasına karşı bir insan değilim, ben de bir üretici kızıyım’ demiştim Tunç lidere toplantıda, ama alanın yanlış olduğunu, Kültürpark’ın tamimiyle kültürel ve spor aktiviteleri için kullanılması gerektiğini, buranın üretici pazarı yapılmaması gerektiğini, zira pazar halkının bıraktığı yayıntının imgesinin çok berbat olduğunu, giren kamyonların yarattığı kirlilikle oradaki kuşların ve bitki örtüsünün ziyan gördüğünü, bu nedenle karşı olduğumu, bunun yerinin burası değil, daha çok Hava Gazı Fabrikası ya da yanında alınan yeni yerin değerlendirilebileceğini, Kültürpark’ın bir ‘pazar yeri’ olmadığını toplantıda detaylarıyla anlattım.”
Pekcan, Kültürpark’ta asıl spor ve kültürel aktiviteleri teşvik edici adımların atılması gerektiğini aktardı.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde pazar açıldıktan birkaç hafta sonra yapılan muhtarlar toplantısında İzmir Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Tunç Soyer’le ortalarında geçen konuşmadan bahseden Pekcan şöyle dedi:
“Pazar mefhumunun, Behçet Uz’un burayı yaparkenki maksadına ters olduğunu söyledim. Bir de dedim ki, ‘Burada herkes spor yapıyor, geziyor, yılda bir kere fuarımızın olduğunu, sanatkarları birinci orada seyrettiğimizi’ söyledim… bunları bunları anlattım. ‘Hepsinin çok hoş olduğunu ancak burada bir pazar mefhumunun yanlış olduğunu’ söylediğimde o da bana dedi ki, ‘Burada cicili bicili eşofmanlı insanların spor yapma hakkı kadar, benim gül desenli şalvarlı teyzelerimin de gezme hakkı var.’ Ben de ona demiştim ki ‘Sayın lider, söylediğimi yanlış algıladınız. Ben buna karşı değilim, zati bütün doruktaki mahallelerden gelenler bu parkı kullanıyor, kullanmıyor değiller. Yalnızca pazarın burada yanlış olduğunu söylüyorum’ dedim.”
‘ÖNCELİKLİ FONKSIYONU PAZAR YERİ OLAN YERLER DEĞERLENDİRİLMELİ’
Kültürpark Platformu’ndan Kubilay Memnun, ise hususun kapanmadığını, pandemiden ötürü fiili olarak yapılamaz duruma geldiği için pazarın ‘ertelendiğini’ söyledi. Keyifli, üretici pazarı konusunda mevcut semt pazarlarını adres gösterirken, Kültürpark’a yönelik yaklaşımların ‘mega projeleri gerçekleştirme yeri’ etrafında dönmesini eleştirdi. Keyifli, muhafaza maksatlı imar planı çıkarılmadan Kültürpark’ta bu türlü bir uygulamanın gerçek olmadığını söyledi: “Kültürpark için atıl alan muamelesi yapılıyor. Yani orası boş bir alan üzere davranılıyor. Atıl alanda da herkes ‘mega’, ‘süper’, ‘ultra’… projelerini gerçekleştirebileceğini zannediyor. Halbuki ki şöyle bir durum var, Kültürpark öncelikle tarihi ve doğal sit alanı. Bu iki özelliği birleştirmesi onu öteki parklardan ayırıyor. Biz şunu anlayamıyoruz: Bir ‘kent parkı’ olarak kalması neden bu kadar sıkıntı? Yani kesinlikle bir fonksiyon atanması, ekstra bir fonksiyon yüklenmesini anlamış değiliz. Zira insanların durup düşünmeye, bazen boş boş gökyüzünü seyretmeye gereksinimleri vardır, ağaçlara gereksinimleri vardır, kentsel parklara muhtaçlıkları vardır. Orada illa ‘süper’, ‘mega’ bir projeyi gerçekleştirmeye muhtaçlığımız yok.”
Bununla birlikte Kültürpark Platformu olarak üretici pazarlarına karşı olmadıklarını, bilakis desteklediklerini belirten Memnun, “Her semtte kesinlikle üretici pazarı olmasını istiyoruz. Örneğin Konak’ta bir tane, Pagos’ta bir tane üzere değil; her semtte pazar kurulur, üç gün sonra da bir üretici pazarı kurulur. Uygun pazar yerleri var aslında, buralar hem alışveriş yapmaya hem dolaşmaya, hem de araç giriş çıkışına elverişli yerler… Yani öncelikli fonksiyonu esasen pazar yeri olan yerlerde üretici pazarı kurulmasının önünde hiçbir mani yok. Biz bu türlü bir efor içerisine girerse Tunç Soyer’i destekleriz alışılmış ki. Lakin akla gelen birinci şey de ‘Biz bunu Kültürpark’ta yapabilir miyiz?’ Tamam yapılır, yapılamaz değil. Aslında Kültürpark’ın hoş yanı bu, insanın hayal hislerini gıdıklaması. Ancak bu, kentin en kıymetli parkına ziyan verecek noktaya gelmemeli…”
‘ÖNCELİKLİ MAKSAT MÜDAFAA GAYELI İMAR PLANI’
Memnun, öncelikli amaçlarının müdafaa emelli imar planının bir an evvel çıkarılması olduğunun altını çizdi: “Bu mevzuda odalarla da görüşüyoruz, belediyenin de bir uğraşı var. Müdafaa hedefli imar planı çıkmadan bu üslup tasarrufların hiçbirisine girişilmemesini, var olan yanlış başlamış teşebbüslere de bir an evvel son verilmesini istiyoruz. Sonuçta bu bizim bir manada ‘anayasamız’ olacak. Yani kent parkı, Kültürpark’ı nasıl kullanıp nasıl kullanamayacağımız konusunda bir yol haritası çıkarmak için muhafaza emelli imar planı en kıymetli başlangıç noktası. Fakat tek ve kâfi değil. Gerisinden olağan ki bir idare planına gereksinimi var.”
Pazarın kurulduğu gün, ve pazarın toplandığı gün olmak üzere alanda üç gün boyunca ağır bir trafik yaşandığını belirten Keyifli, araçların etrafa verdiği ziyana değinerek Kültürpark’ın artık böylesi bir yoğunluğu kaldıracak yapısının olmadığını belirtti ve ekledi: “Oysa ki semt pazarlarında kurulacak bir usulle, insanların konutlarından yürüyerek çıkarak yeniden sağlıklı, üreticiden direkt gelmiş eserleri alabilme fırsatına kavuşacaklar.”
Hususla ilgili İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) de görüşlerini aktarmak istedik. Fakat aldığımız tek karşılık ‘Bu hususun kapanmış olduğu, yine neden gündeme getirildiğine mana veremedikleri’ oldu.
Gazete Duvar