Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri’nin (FARC) silah bırakmasının üzerinden yıllar geçti. Lakin ülkedeki hükümet değişimiyle birlikte ‘tamamlanmış’ barış sürecindeki uyuşmazlıklar da süratle daha görünür bir hal almaya başladı. Devlet dayanaklı paramiliter güçler, bugüne kadar yüzlerce eski gerillaya ve toplum önderine suikast düzenledi. Geçtiğimiz yıl bu taarruzlara karşı ülkede kitlesel şovlar düzenlenmişti.
Bu kanlı tablo sonrasında FARC ile Kolombiya hükümeti ortasında yapılan mutabakatın geçerliliği tartışma konusu olurken, 2016’da yapılan barış muahedesinin akabinde silah bırakan gerillaların kurduğu bir kurum dikkat çekiyor: La Roja birası! İspanyolca ‘kızıl’ manasına gelen La Roja’nın neredeyse tüm çalışanları eski savaşçılardan oluşuyor. Öykü ise, barış mutabakatından sonra savaşçıların gerilla kamplarından getirdikleri kap kacaklarla bira yapmayı öğrenmesi ile başlıyor…
Dayanışmacı bir ekonomik modele sahip La Roja’nın bugün başşehir Bogota’da bir fabrikası bulunuyor. Biz de ‘Kızıl’ biranın öyküsünü ve silah bıraktıktan sonra ortaya çıkan güvensizlik ortamının tesirlerini, eski bir FARC gerillası ve bira üreten kurumun yöneticisi ‘Carlos’ ile konuştuk.
Carlos: Biz eski savaşçıların makul bir hayat sürebilmesi için finansal alternatiflere dokunması gerekti…
Öncelikle bize La Roja projesinin nasıl başladığını anlatabilir misiniz?
La Roja fikri barış sürecinin takibinde ortaya çıktı. Kolombiya hükümeti üretici projeler alanlarını tartışmak üzere bize geldi. Aslında bakarsanız bugün finanse edilen ve finansal bir yol haritası çıkarılmış çok az proje var. Bu türlü olunca, biz eski savaşçıların makul bir hayat sürebilmesi için finansal alternatiflere dokunması gerekti. Ulaşabildiğimiz iş seçeneklerini değerlendirdik. Köy pazarlarıyla başladık, fakat mümkün olmadı…
Ve sonra, uzun yıllardır şahsî olarak tanıdığım bir öğretmen arkadaşımızın, Wally Broderic’in sayesinde bu işi öğrendik. Bize “Ben butik [ev yapımı] bira yapmayı biliyorum, finansal alternatif için bunu öğretebiliriz” diye önerdi. Böylelikle butik biraya dair en temel şeylerin öğrenilebileceği birinci dersi organize ettik. Silahlı çaba vaktinden kalma tencereler ve sıvı tanklarıyla, plastik gereçlerle öğrenmeye başladık. O denli ki bunun mümkün olduğunu, o kadar da güç ya da karışık olmadığını, yapabileceğimizi öğrenince, üretmeye başladık. Ve ürettiklerimizden elde ettiklerimizi tekrar projeye aktardık.
Pekala an itibariyle projede faal kaç kişi var?
Biz bir derneğiz. Kapitalizme alternatif, dayanışmacı bir ekonomik model benimsedik. Bugün 24 kişiyiz. Yirmi ikimiz evvelden gerillaydık. İki kişi de bu süreçte dayanışma ile bize yoldaşlık eden başka arkadaşlarımızdan: Bize bunu öğreten öğretmen arkadaşımız ve onun bir arkadaşı.
‘SADECE KALİTELİ BİRA DEĞİL, TIPKI VAKITTE BARIŞ SÜRECİ’
Teknik sorunlardan bahsetmek gerekirse, biranın dağıtımı nasıl yapılıyor?
Şu an itibariyle büyümüş durumdayız. Artık tanklarımız, araçlarımız var… Ve 5 bin litre üretim yapabildiğimiz büyük bir fabrikamız var, burada Bogota’da, 7 Ağustos Mahallesi’nde. Dağıtıma gelince, Covid-19 pandemisi nedeniyle direkt konutlara teslimat yapıyoruz. Yeterli bir kabul gördüğümüzü söyleyebilirim, hiçbir sorun yaşamadık. Böylelikle kazandığımızı tekrar projeye aktarmamız mümkün oldu.
Sizden bira sipariş eden tüketiciler eserlerinizi FARC ile özdeşleştiriyorlar mı? Ya da bir dayanışma projesi olarak mı görüyorlar? Yoksa yalnızca ürettiğiniz mesken üretimi biradan mı hoşlanıyorlar?
Bence her ikisi de. Birincisi, tüm barış süreci yoldaşlığı… Bu biranın gerisinde yalnızca kaliteli bir bira yok, birebir vakitte barış süreci var. Lakin öteki taraftan kaliteli bira üretmeye çalışıyoruz ki rekabet edebilelim; beşerler yalnızca dayanışma için değil tıpkı vakitte ürettiğimizi biranın özel lezzeti için bizi tercih edebilsin.
İsminizi duyurmayı nasıl başardınız? Aşikâr başlı etkinlikler, fuarlarla mı; yoksa FARC’ın halihazırda sahip olduğu ağlarla mı?
Biz bira üretimi olarak oluşan birinci projeyiz ve medyada çok ve güçlü bir formda yer aldık. Resmi medya kuruluşları bizi paylaştı ve böylelikle yaptığımız iş hayli geniş bir bölüme yayıldı. Böylece güçlü bir ağ da örmüş olduk.
‘DEVLET BASKISININ YARATTIĞI MEÇHULLÜKTEN BİZ DE MUZDARİBİZ’
.
Son periyotta Kolombiya’da eski FARC savaşçılarına yönelik paramiliter hücumlar, suikastlar önemli boyutlara ulaştı. Ülkede bu türlü hava varken, sizin derneğiniz bundan etkilendi mi? Rastgele bir hücum ya da baskıyla karşılaştınız mı?
Doğrusu böylesi bir projeye karşı, hayır, karşılaşmadık. Lakin açık ki, eski savaşçılara yönelik yaratılan güvensizlik durumu, tüm proje çalışanları için geçerli bir korku. Kolombiya’da durum, hükümetin barış mutabakatını hiçe saydığı her sefer daha da kötüleşiyor. Böylelikle muahedede olmasına karşın Kolombiya hükümeti yürütülen projelere rastgele bir güvenlik sağlamadı. Makûs bir deyişle ‘paramiliter’ akınlar -ki bizim için bu devletin baskısıdır- tüm bölgelere gölge düşürüyor. Münasebetiyle biz de bu meçhullükten muzdaribiz. Zira biz de, net bir biçimde savaşçı bir bölümüz.
Geleceğe dair konuşmak gerekirse, projeye daha fazla eski savaşçı katma üzere bir niyetiniz var mı?
Eski savaşçıların makul bir hayat sürebilme gerçeğini büyütmek, dönüştürebilmek için isteğimiz var. Ancak yalnızca bu değil, dayanışmacı iktisat içerisinde yerimizi alıyoruz. La Roja’nın temel bir emeli var, ancak bu yalnızca eski savaşçıları desteklemek değil, tıpkı vakitte böylesi tüm toplumsal projelere bir örnek oluşturabilmek.
.
Pekala ürettiğiniz biraları öteki ülkelere ulaştırma üzere bir niyetiniz var mı? Yoksa şimdilik yalnızca Kolombiya’da mı tüketilecek?
Niyetimiz var. Lakin bugüne kadar epeyce fazla zorluğa göğüs gerdik, fabrikamızı istemeden Bogota’ya taşımak zorunda bırakıldık. Zira yasal düzenlemelere nazaran toprak problemleriyle karşılaştık. Bu nedenle şirketi yürürlükte tutmak için gerekli temel izinlere ulaşamadık. Ki bu bizi pek çok bölgeye ulaştırabilecekti. Kolombiya’da bunun için gerekli izinlere sahip olamadık. Bogota’ya fabrikayı taşıyarak da bu müsaadeleri mümkün kılmaya çalışıyoruz. Ama açıkça eserlerimizi dünyaya ulaştırmak istiyoruz. Gel gelelim Kolombiya’da bunu gerçekleştirmeyi mümkün kılan sistem hayli katı, bir sürü ağır bürokratik yük gerekiyor. Lakin şayet geleceğimiz olursa, isteğimiz bu tarafta.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Şu an için, öbür kimi konut üretimi bira markalarıyla birlikte kreşler için bir kampanya örgütlüyoruz. Hükümet bu mevzuda da vardığımız muahedenin gerekliliklerini yerine getirmemekte. ETCR’deki (Dönüş Alanları) çocukların gelecekleri için iyi ve makul bir eğitim düzeyine ulaşabilmesini sağlamak üzere, biz de dayanışmayı büyütmek istiyoruz. Bu nedenle 5 Eylül üzere kampanyaya başlayacağız…
Gazete Duvar