Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, muhalefetin demokrasi ittifakı kurabilmesi gerektiğini lisana getirirken, siyasi başkanların insani alaka de geliştirmesi gerektiğini söyledi. Demirtaş, dışarıda olsaydı eşi Başak Demirtaş ile birlikte YETERLI Parti Genel Lideri Meral Akşener’in meskenine ziyarete gidebileceğini söyleyerek örnek verdi.
Medyascope TV’den Ruşen Çakır’ın sorularını yanıtlayan Demirtaş, kızlarıyla görüştürülmemesi konusundaki soru üzerine şunları söyledi:
‘KIZLARIMI ÇOK ÖZLÜYORUM FAKAT VİCDANSIZLIKLAR AZMİMİ ARTIRIYOR’
“Tüm hapishanelerde tam bir insanlık dramı yaşanıyor. Mevtten azaba, tecritten sıhhat problemlerine kadar epeyce önemli problemler varken benim, çocuklarımın ikisini birlikte göremiyor oluşumu önemli bir problem haline getirmem gerçek olmaz. Fakat eşim ve kızlarım, hakeza tüm ailem tutsak yakını olduklarından, haklı olarak bu ayırımcı uygulamaları lisana getiriyorlar. Benden çok kızlarıma, ailemin geri kalanına yönelik bir haksızlık yapılıyor. Lakin bu da bana mahsus uygulama değil, tüm mahpuslara birebiri yapılıyor. Evet, kızlarımı çok çok özlüyorum lakin bu vicdansızlıklar, hukuksuzluklar gayret azmimi artırıyor” dedi.
Selahattin Demirtaş’ın öteki kimi sorulara verdiği karşılıklar şöyle:
“Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” yazınız geleceğe yönelik. “İttifak modeli” önerisi ise bugüne ilişkin. Bugün ve geleceği tıpkı anda tasarlamanın zorlukları neler?
Geleceği konuşacaksak bugünden başlamak, yani öncelikle bugünü planlamak dışında bir seçenek yoktur bence. Yarınlarımız için bugünü örgütlemek, kelamımızı ve hareketimizi bugünden icra etmek zorundayız. Aksi durumda geleceğe dair umutlarımız tatlı hayallerin ötesine geçemez.
Demokratik bir topluma ulaşabilmenin birinci adımları bunu kimlerle, hangi sistemlerle, hangi prensiplerle yapacağımızı belirleyip hayata geçirmektir. Yani demokrasi ittifakı olarak sunduğum tartışma taslağı, gelecekte bir demokrasi kurmanın ön şartıdır, olmazsa olmazıdır. Benim kelamını ettiğim ittifak ve çaba birliği kurulmadan da seçim kazanılabilir tahminen fakat demokrasi kazanılamaz. Ben seçim kazanmanın tek başına demokrasiyi getirmeyeceğini anlatmaya çalışıyorum. Seçimi, hangi prensipler ve emeller etrafında yürüttüğünüz uğraşla kazandığınız da değerlidir.
‘İTTİFAKI BÜYÜTELİM DİYORUM’
İktidarın kaybettiğini, ancak zaten gideceğini beklemenin de yanlış olduğunu söylüyorsunuz. Yanlışsız olan tam olarak ve mümkünse özetle nedir?
Bu sorunuzu, tam da az evvel anlatmaya çalıştığım sorunla ilişkili olarak yanıtlamak isterim. Her iktidarın bir ömrü vardır. Vakitle yıpranırlar ve halkın takviyesini kaybederek iktidardan düşerler. Bu durum AKP için de geçerlidir. Ancak kıymetli olan, AKP’nin siyasi miadını doldurmasını beklemek, bu vakit içinde de zulümlere ve tahribatlara seyirci kalmak yerine, demokrasi uğraşını büyüterek iktidar değişimini zorlamaktır. Yani sandıktan yalnızca AKP’nin yerine rastgele bir iktidar çıkarmak yerine, olabilecek en demokratik seçeneği çıkarabilmektir, asıl muvaffakiyet.
Ayrıyeten demokrasi çabası, geniş toplumsal kesitlerin takviyesini alır ve kitleselleşirse seçim de bir an evvel yapılır ve değişim daha erken başlar. Böylelikle zulmün yaratacağı daha fazla tahribatın da önüne geçilmiş olur. AKP’nin tabiatıyla gitmesini beklemek yerine, çabayı ve demokratik güç birliğini, ittifakı büyütelim diyorum.
Davetini yaptığınız demokrasi cephesini isimlendirmeniz mümkün mü? Örneğin GÜZEL Parti, DEVA, Gelecek ve Saadet partilerini de potansiyel bileşenler olarak görüyor musunuz?
Ben muhalefet cephesinde hiçbir ayırım yapılmadan, ön koşul ve ön yargılara teslim olunmadan herkesin demokrasi unsurlarında buluşması gerektiğine inanıyorum. Yoksa bagajı, eleştirel geçmişi olmayan siyasetçi ya da parti var mı ki? Bence tüm siyasetçiler olarak geçmişimize özeleştirel yaklaşarak geleceğe odaklanmamız dışındaki her türlü yol, muhalefete kaybettirir.
Yaşanan sıkıntıların büyüklüğünü, yakıcılığını, aciliyetini görerek her siyasetçi, demokrasi için yan yana durmak zorundadır. Bunu yapmayan yahut yapamayanları halk da tarih de affetmez.
İzleme imkanınız olmadığını biliyorum fakat tahminen mealen size iletmişlerdir: Medyascope’ta iki metninizi değerlendirdiğim bir yayında sizin “ne?” sorusunu cevaplarken “nasıl?” sorusunu birebir netlikle cevaplamadığınızı ileri sürdüm. Örneğin demokrasi cephesinin olası bileşenleri ortasındaki geçmişten gelen problemlerin nasıl aşılır?
Ben, hapishanedeki siyasetçi bir rehine olarak dışarıya bir tartışma metni sundum yalnızca. Bunu eksiğiyle, gediğiyle tartışıp geliştirmek, hayata geçirmek dışarıdakilerin işidir. Ben buradan kimse ismine karar da veremem pratik siyasete müdahale de edemem. Bunun için durumum da imkanım da yok. Hasebiyle “nasıl” sorusunun pratikteki karşılığını dışarıdaki siyasetçiler bulacak. Ben elimden gelen takviyesi sunarak kolaylaştırıcı olabilirim lakin.
Örneğin, siyasi gayeyle bir ortaya gelmeden evvel tüm önderler, yalnızca aile ziyareti kapsamında ve insani bağlantı çerçevesinde, bir kahvaltı için rastgele bir önderin konutunda buluşarak birbirlerini daha yakından tanımaya, daha iyi anlamaya çaba edebilirler. Mesela ben dışarıda olsaydım bir sabah Başak ile birlikte Meral Hanım’ın kapısını çalar ve “Kahvaltıya geldik” derdim.
Yıllar evvel, Ankara’da, bir akşam Tayyip Bey’in meskenine neredeyse bu formda gidecektim. (Rahmetli Dengir Beyefendi de bunu önermişti.) Lakin Sayın Erdoğan bizim açımızdan daima öngörülemeyen bir başkan oldu. Bizimle insani, siyasi bağlantı geliştirmede ketumdu. Tahlil sürecinde bile böyleydi. Olağanda diğerlerine karşı bu türlü olmadığı biliniyordu lakin bize karşı daima ketumdu. Meğer ben şuna inanıyorum; evvel birbirimizin insan istikametine odaklanalım ki, siyasi sıkıntılarımıza dair tahlil noktasında daha iyi anlaşabilelim. Hepimiz bu acılı coğrafyanın bahtsız çocuklarıyız, nasıl olur da birbirimize düşman üzere bakarız? Ben bunu kabul etmiyorum.
Siyaseten daima farklı yerlerde durduk, duracağız. Çoğulcu demokrasinin gereği de budur aslında. Ancak bizler birbirimiz için ne düşmanız ne de tehdit. Perişan hale getirilmiş Türk’ün de Kürt’ün de sıkıntısını birlikte çözüp, birlikte ömrü mümkün kılmakla sorumlu siyasetçileriz. Ancak evvel insanız, sonra siyasetçi. Siyasetçi kimliğimiz insanlığımızın önüne geçmemeli. Geçince kamplaşma başlıyor, karşılıklı suçlamalar yapılıyor ve tüm diyalog kapıları kapanıyor, siyaset tükeniyor. Halbuki siyaset tahlil üretmek için var.
‘HDP’Yİ SIKIŞTIRMAK YERİNE CESARETLENDİRMELİLER’
Daha değerlisi iktidar ortaklarının, muhalefetin bir ortaya gelmesini “beka” söylemi ve HDP’yi şeytanileştirerek ve ellerindeki sonsuz imkanları kullanarak engellemeye çalışmaları nasıl etkisiz kılınabilir?
Bunun en tesirli yolu, barış siyasetini büyütmektir. Tüm HDP’liler içtenlikle silahların susmasını, çatışma ortamının kesin olarak bitmesini istiyor. Bundan hiç kimsenin kuşkusu olmasın. Öbür partiler de bunu istiyorsa -ki farklı tanımlar yapsalar da bunu istediklerini söz ediyorlar- o halde HDP’yi sıkıştırmak yerine HDP’ye takviye olmalılar, HDP’yi cesaretlendirmeliler. Bunu da lakin siyaseti öne çıkararak, siyasi tahlillere açık olarak yapabilirler.
Askeri metot dışında bir yol önermeyenler barışa nasıl katkı sunabilirler ki? “HDP terörle ortasına aralık koysun, terörü kınasın” dayatması yerine bence, “Şiddetin sonuncu olarak sonlanması için HDP’nin tekliflerini dinlemek ve kıymetlendirmek istiyoruz” demeliler. Bundan bir şey kaybetmezler. Tersine, Türkiye toplumunun faydasına olur bu.
HDP’nin mevcut potansiyelini tam olarak harekete geçiremediğini ve bunun tek sebebinin devletin engellemeleri olmadığını düşünenler var ve ben de onlardan biriyim. Katılır mısınız?
Buna, en başta kendimi de dahil ederek katılıyorum. HDP olarak gücümüzün farkında değiliz. Gücümüzü tahlil siyaseti için gereğince kullanamıyoruz. HDP idaresi barış için de tüm meselelere siyasi tahliller için de daha fazla inisiyatif geliştirebilmelidir, kendilerine inançları tam olmalıdır. Halk onlardan, öncelikle barış siyasetini büyütmelerini ve kesinlikle bir tahlil yolu açmalarını bekliyor. Türk’ü de Kürt’ü de HDP’den haklı olarak bunu istiyor ve bekliyor.
HDP idaresi de bunu başaracak birikime, tecrübeye ve takıma sahiptir. Barış siyaseti; şiddeti, ekonomik problemleri, adaletsizliği, demokrasiyle ve özgürlükle ilgili problemleri birbirleriyle ilişkili, lakin adım adım çözmeyi hedefleyen, ilgili aktörleri ve muhatapları en gerçekçi çerçevede tahlilin kesimi haline getiren bir yol haritası içermelidir.
Görebildiğim kadarıyla HDP, zorlansa da bunu yapmaya çabalıyor, bunun için büyük emek harcıyor. Tüm ataklara, kışkırtmalara ve provokasyonlara karşın HDP’nin bundan vazgeçmemesi son derece kıymetli ve değerlidir. Bu noktada HDP’nin hakkını teslim etmek gerekir.
RÖPORTAJIN TAMAMI
Gazete Duvar
