Çerkesler ve Kuzey Kafkasya halkları için 19’uncu yüzyılda yaşadıkları soykırımı hatırlatan ve Rusya’nın hâlâ kolonyal bir devlet olduğunu gösteren sembollerin başında Kafkasya’nın çeşitli bölgelerine dikilen ve 19’uncu yüzyılda Kafkasya’nın işgali ve orada yaşayan halkların imhası konusunda misyon alan askeri başkanların anıt ve heykelleri geliyor. Çerkes Enformasyon Ofisi’nin hazırladığı belgede, bu heykellerden kimileri hakkında bilgiler yer alıyor.
II. Alexander
Romanov hanedanından, Rusya İmparatoru. Rus-Kafkas Savaşı, 21 Mayıs 1864 tarihinde II. Alexander’in idaresi sırasında ‘bir Rus zaferi’ olarak tamamlandı. İmparator olduğu 2 Mart 1855 tarihinden sonra Kafkasyalılara karşı gerçekleştirilen ve ‘soykırım’ olarak nitelendirilen ‘etnik temizlik’ ve ardından gerçekleştirilen ‘sürgün’ onun devrinde ve kendisinin buyruğuyla gerçekleştirildi. (İnşa tarihi: 2015)
İvan Davidoviç Lazarev
Amiral. Kafkasya’da Çarlığın kolonyalist siyasetlerini yöneten ve uygulayan isimlerden. 1834-1851 yılları ortasında 17 yıl ‘Karadeniz Filosu Başkomutanı’ olarak vazife yaptı. Çerkesçe ismi Psışuape olan kente ismi verilerek Lazarevki yapıldı. 1954’te inşa edilen anıt birkaç defa yerli Adigeler tarafından parçalandı, yerinden söküldü. 2003’te tekrar restore edildi. (İnşa tarihi: 1954, Restore: 2003)
Grigory Zass
‘Rus Dracula’ lakaplı aslında Almanya kökenli kumandan. ‘Çerkes Soykırımı’ deyince akla gelen birinci isimlerden. Çerkeslerin beden kesimleri ve kafataslarını toplayarak biriktirmesiyle ve Çerkes sivil nüfusunun büyük kısmını katletmesiyle ünlenmiştir. (Anıtın yeri: Armavir /Orijinal Yer Ismi: Yermelhabl. İnşa tarihi: 2003)
Mikhail Romanov
Rus İmparatoru I. Nichola’nın oğlu. General. 20 yıl boyunca Kafkasya’daki emperyal gücün valisiydi. 1864 öncesi ‘soykırım’ ve sonrasında ‘sürgünün’ etkin uygulayıcılarından. Heykeli Çerkeslerin protestolarına karşın inşa edildi. Kaldırılması için tekraren lokal yetkililere müracaat yapılmasına karşın bir sonuç alınamadı. (İnşa tarihi: 2010)
Aleksandr Suvorov
Mareşal. Çarlık ordusunun ‘Kuban Kolordu Komutanı’. Bölge halkları tarafından lanetle anılan isimlerin başında gelen ünlü Çarlık kumandanı. Nogaylar’ın yanı sıra Çerkeslerin Jane uzunluğunu toptan katledip imha etmesiyle meşhurdur. Adigey Cumhuriyeti’ndeki Çerkeslerin ağır protestolarına karşın 2014 yılında inşa edildi. (İnşa tarihi: 2014)
Aleksey Yermolov
Kolonizasyon ve soykırıma önderlik eden en ünlü Rus kumandanlardan. 1820’den itibaren Kafkasya Kolordu Komutanı’ydı. 1818’de Grozni, 1822’de Nalçik kalelerini kurdu. 1823’te Dağıstan’da İmam Şamil ile savaşan birlikleri komuta etti. “Bir ulus olarak Çeçenler ıslaha değil, yok edilmeye tabidir” ve “Adımın yarattığı terörün, hudutlarımızı surlardan daha iyi koruyabileceğini ümit ediyorum” kelamlarının sahibi. (İnşa tarihi: 2012)
II. Katerina
1762’den 1796’ya kadar Rusya İmparatoriçesi. Kafkasya’nın büyük işgal teşebbüsü onun devrinde başladı. Anıtın yüksekliği 13,81 metre, kompleksin tüm genişliği 16 metredir. (İnşa tarihi: 1896, Restore ve açılış: 1907)
Grigory Rashpil
Rus-Kafkas Savaşı sırasında Rus Çarlığı ordusunda korgeneral. Tıpkı vakitte bir Kazak Atamanı. Çarlığın “Karadeniz-Kazak Ordusu” Genelkurmay Lideri. Kentin orta kısmında tıpkı ismi taşıyan caddede inşa edilmiştir. Ayrıyeten Gelencik’te de bir gibisi Rashpil Caddesi bulunmaktadır. (İnşa tarihi: 2016)
Arkhip Osipov
1840 yılında, anıtın inşa edildiği bölgede gerçekleşen bir çatışma sırasında cephaneliği patlatarak yüzlerce Çerkesi havaya uçuran asker. Anıt 1876 yılında kıyıdan geçen gemilerden görülebilecek boyutta ve Haç biçiminde yapıldı. Anıtta, “22 Mart 1840’ta Mikhailovsky Kalesi’nde Rus silahının şanını göstermek için burada öldü” yazıyor. (İnşa tarihi: 1876) (DIŞ HABERLER)
Gazete Duvar
