Çeşitli Avrupa ülkelerinden sendikacılar, Avrupa Birliği (AB) kurumlarına yazdıkları bir dilekçeyle online ticaret inhisarı Amazon’un çalışanlarını gözetlemek hedefiyle başvurduğu sistemlerin AB maddelerine karşıt olup olmadığının araştırılmasını istedi.
Evrensel’den Sevinç Sönmez’in haberine nazaran, başvuruyu 15 AB ülkesinden sendika temsilcileri yaptı. Dilekçeyi imzalayan 37 sendika temsilcisi, AB genelinde toplam 12 milyon emekçi ve emekçiyi temsil ediyor. İmzacı sendikacılar ortasında Almanya’da Ver.di Sendikası Genel Lideri Frank Werneke ve Ver.di Merkez İdare Şurası Üyesi Stefanie Nutzenberger de bulunuyor.
ÇALIŞANLAR ÜZERİNDE ARALIKSIZ GÖZETLEME
Geçen haftalarda Almanya’da, Amazon’un çalışanlarını gözetleme ve sendikalaşmayı engelleme faaliyetleri ifşa edilmişti. Dünyanın “en bedelli markası” olma sıfatını taşıyan inhisar bilhassa Amerika’daki depolarında çalışan personelleri aralıksız kameralarla gözetliyor. Açık Piyasa Enstitüsü’nün (Open Markets Institute) yayımladığı son rapora nazaran, Amazon, çalışanlarının üretim kapasitesini ölçüyor ve devasa depolarda ne vakit hangi yolların ve güzergahın kullanacağını ve mola müddetlerini belirliyor.
İnhisarın bu istikamette ortaya çıkan son faaliyeti, verdiği iki iş ilanı ile ortaya çıktı. “Yanlışlıkla basına yansıdığı” tez edilen bu ilanlarda, mümkün tehlikelere karşı savunma maksatlı “gizli servis elemanları” aranıyordu. Verilen ilanda, “terörizm”le birlikte “sendikalar” da engellenmesi gereken muhtemel tehlikeler olarak söz ediliyor.
AB ÇALIŞMA MADDELERİ İHLAL EDİLİYOR
Şirketin verdiği farklı iş ilanlarında da İspanyolca ve Fransızca konuşan işçi aranıyor. Sendikalar bu yüzden AB ülkelerinde çalışanların da bu biçimde denetlenip denetim altında tutulacaklarından şüpheleniyor.
Sendikacılar AB kuruluna yazdıkları dilekçede, Amazon’un AB ve dünya genelinde çalışanları üzerinde denetleme, nezaret ve denetim sistemlerini ağırlaştırmasını, AB komitesinin şirketin tüm kıta üzerindeki çalışma ve faaliyet pratiklerini denetlemesi için kâfi bir delil olduğunu belirtiyor.
Sendikacılar, AB halkları için geçerli olan çalışma maddelerinin, data saklılık kanununun ve ferdî hakların şirket tarafından ihlal edildiğini belirtiyorlar.
ÇALIŞANIN HER HAREKETİ KAYIT ALTINDA
Amazon’un depolarında çalışanların her hareketi kayıt altına alınıyor, çalışma arkadaşları ile yapılan her cins irtibat engelleniyor. Yeni yayımlanan Açık Piyasa Enstitüsü raporu, çalışanlarda gerilim ve yaralanmalara neden olan bu kapsamlı kontrol sistemini bir kere daha gözler önüne serdi. Çalışanlar daha depoların girişinde cep telefonları da dahil olmak üzere tüm özel eşyalarını teslim etmek zorundalar. İşyerlerine yalnızca bir şişe su ve şeffaf bir poşet içerisinde para alabiliyorlar.
Pandemi sürecinde şirket, kameraları “mesafe kurallarına uyulmasını sağlamak için” kullandığını ileri sürdü. Lakin raporda kameraların personellerin diyaloglarını, ilgilerini gözetleyerek örgütlenmelerini engellemek için kullanıldığı belirtiliyor. Ayrıyeten “caydırıcı olması için”, depoların duvarlarında asılı olan büyük ekranlarda hırsızlık yaparken yakalanan emekçiler teşhir ediliyor.
‘BOŞA HARCANAN ZAMAN’ ÖLÇÜLÜYOR
Amazon çalışanlarının kullandığı tarayıcılar bir işin, örneğin raflara malların yerleştirilmesinin kaç saniyede yapıldığını daima kaydediyor. Şayet yeteri kadar süratli çalışılmıyorsa Amazon bunu “time off task” (TOT) yani “boşa harcanan zaman” olarak nitelendiriyor. TOT vakti birikmiş olan personellere ise evvel ikaz sonra da çıkış veriliyor. Bu uygulamanın personeller üzerindeki tesiri giderek artan daima bir panik hali. Ayrıyeten emekçilerin kollarına takılan bir bileklik hangi atılımın hangi istikamete gerçek yapıldığını dahi denetim ediyor ve atak yanlış tarafa yanlışsız yapılmışsa titreşimle haber veriyor.
Bir navigasyon yazılımı gelen ve giden malların çalışanlar tarafından hangi yoldan ve nereye ulaştırılacağını belirliyor. Şoförlerin belirlenen yolu kullanması zarurî zira öğlen paydosu için tam yarım saatleri var. İş günü boyunca ise iki kere daha 15’er dakikalık bir mola yapma imkanları olan emekçilerin bunlar dışında gereksinim gidermeleri mümkün değil. Amazon gelen her 1000 siparişin 999’unun vaktinde teslim edilmesini istiyor, aksi takdirde çalışanı işten çıkarıyor.
SENDİKA MUTLAKA İSTENMİYOR
Amazon bir yazılım sistemi ile besin zinciri Whole Foods’un hangi ülkelerde sendikalaşma tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu daima denetliyor. Öncelikle yoksulluk sonu altında yaşayan çalışanlar, takımın çalışma atmosferi ve etnik çeşitliliği barındıran işletmeler epey yüksek risk teşkil ediyor. Kamera sistemleri ile daima dünyanın dört bir yanında personellerinin biraraya gelip organize olup olmadıklarını denetliyor.
Amazon tarafından Netzpolitik.org sitesine yapılan bir açıklamada bu tezlerin yanlışsız olmadığı, emekçilerin performanslarının uzun bir vakit müddetince takip edilip daha sonra değerlendirildiğini ve şayet performans uzun bir müddet düşükse kendisine bir ömür koçu tarafından geri bildirim sistemi ile takviye verildiğini yazıyor.
Memleketler arası hizmet dalı sendikası UNI Küresel Union Bölge Lideri Oliver Roethig ise Amazon’da hakim olan çalışma şartlarına yönelik telaşlı. “Dünyanın en varlıklı insanı” tarafından yönetilen bir işletmenin AB’de en az fiyat alan işçileri “ajanlar tarafından izlettiğini”, monopol olarak sahip olduğu bilgi ve bilgi gücüne dayanarak, emekçilerin çalışma şartlarını iyileştirmek için harcadıkları gayretleri yerle bir etmek üzere personel haklarına saldırdığını söylüyor. (Kaynak: Evrensel)
Gazete Duvar
