İzmir’de meydana gelen sarsıntı sonrası arama kurtarma çalışmalarına katılan itfaiyecilerin kıymeti bir sefer daha anlaşıldı. Günlerce uykusuz bir biçimde enkazın altında insan ve hayvan kurtaran itfaiye çalışanı her an doğal afet olacak üzere teyakkuzda bekliyor. Fakat itfaiyeciler yalnızca harika periyotlarda hatırlanmak istemiyorlar. Zira belediyelerin bünyesinde çalışan itfaiyeciler, maddede meslek olarak tanımlanmıyor, özlük hakları yok…
Tüm İtfaiyeciler Birliği İstanbul Şubesi Genel Sekreteri Ömer Cansu’yla itfaiye işçisinin durumunu konuştuk.
YETKİLİLERE SORU: NEDEN MESLEK STATÜSÜNDE DEĞİLİZ?
Cansu, itfaiyeciliğin dünya standartlarındaki kaidelerini anlatırken ülkemizde de itfaiyeciliğin bu standartları yakalandığını söylüyor. Lakin maddede meslek statüsünde olmadığı için itfaiyeciler makus koşullarda çalışmaya mahkûm bırakılıyorlar. Cansu, itfaiyeciliğin dünya standartlarındaki yerini ve ülkemizde geldiği durumu şöyle anlatıyor: “Dünya standartlarında bin insan başına bir itfaiyeci düşüyor. Örneğin İstanbul özelinde konuşacak olursak burada resmi olarak 15 milyon insan yaşıyor. İstanbul’da da en az 15 bin itfaiye çalışanının olması gerekiyor.”
‘MESLEK STATÜSÜNDE SAYILMADIĞIMIZ SÜRE…’
İtfaiyecilik neden meslek statüsünde değil? Cansu bu soruya, “Bunu devlet yetkililerine sormak lazım” diyor ve ekliyor: “Ne yazık ki birtakım meselelerden ötürü olması gereken itfaiyeci sayısını da yakalamamız mümkün değil. Zira bunun önünde kimi maniler var. İtfaiye teşkilatlarımız meslek olarak tanımlanmıyor. Bu sorunu tekraren dernekler, sendikalar aracılığıyla yetkili ünitelere ilettik. Bu ana kadar olumlu bir dönüş olmadı. Bizler şu an belediye çalışanı olarak görünüyoruz. Donanım, ekipman konusunda hiçbir meselemiz yok. Belediyelerimiz bu mevzuda yeteri bilince sahip. Kimi bölgelerde çalışmalarımız, standartlarımızı daha ileri düzeye çıkardık. Bunlar kâfi değil elbette. Daha iyi olması açısından eforlarımız sürecek. Fakat meslek olarak tanımlanmadığımız surece önümüzdeki maniler devam edecek.”
‘SADECE SARSINTI, YANGIN PERİYOTLARINDA BİZİ HATIRLAMAYIN’
Cansu, meslek olarak tanımlanmak için 5 sefer çalıştay yaptıklarını söyledi. “Bir arpa uzunluğu yol alamadık” diyen Cansu şöyle devam etti: “Yaptığımız çalıştaylarda çıkan raporları devlet yetkililerimize verdik lakin maalesef bunun bize dönüşü olmadı. Bize, ‘Değerlendireceğiz, çalışma yapacağız’ dediler. Bu hususun tahlili hükümetin elinde. İtfaiyeciliğin meslek olarak tanımlanması gerekiyor. İtfaiyede meslek nedir, ataması, imtihan sistemi, itfaiyeciliğin alacağı kademe, rütbeye kadar çalıştık ve bunu yetkililere verdik. Ancak bize bir dönüş olmadı. Bu çok ürkütücü bir durum. Bizler yalnızca zelzele, yangın, doğal afet… periyotlarında hatırlanmak istemiyoruz. Umarım sesimizi duyarlar.”
İTFAİYECİLER NE İSTİYOR?
AFADÖM (Afet ve Acil Durum Tedbire ve Müdahale) itfaiyecilerin çalışma şartlarının iyileştirilmesi için birçok talep sıraladı. Pekala itfaiye işçileri ne istiyor? AFADÖM’ün bu bahiste hazırladığı rapordan öne çıkan kısımlar şöyle:
– Türkiye İtfaiye Teşkilatlarında merkezi birliğin olmaması nedeniyle teşkilat çalışanları ortasında statü, standart, özlük ve toplumsal haklar üzere birçok durumda farklılık görülebilmektedir. İtfaiye teşkilatları tek çatı altında toplanmalı.
– Memur itfaiyeci haricinde takımlı emekçi, taşeron, işkurlu üzere çeşitli statülerde de görevlendirme metoduyla itfaiyeci çalıştırılmaktadır. Tek statüde (memur) itfaiye işçisi çalıştırılmasını istiyoruz.
– İtfaiyeciler teşkilatına nazaran farklı özlük ve toplumsal haklara sahip olmakta, farklı araç, gereç ve giysi kullanmakta ve vardiya saatlerinde de farklılık yaşanabilmektedir. Standart birliğini sağlayacak merkezi birlik ya da esaslı bir yönetmelik değişikliği gerekmektedir.
– Afet ve Acil Durum Hizmetleri Sınıfı, İtfaiye Hizmetleri Sınıfı üzere yeni bir sınıf oluşturulmalı ya da itfaiye unvanlı tüm işçi teknik hizmetler sınıfına geçirilmelidir.
– Kanunda ve Yönetmelikte belirtildiği üzere uygulanmasını, mevcut genelgenin iptal edilmesini ve 90 güne çıkartılmasını istiyoruz.
– 25.11.2009 tarih ve 27417 sayılı resmi gazete ilanlı “İş Sıhhati ve Güvenliğine Ait Tehlike Sınıfları Listesi Tebliği” yönetmeliğine nazaran Yangın Söndürme ve İtfaiye Hizmetleri” işlerinde çalışanlar “En Tehlikeli Meslekler” ortasında yer almaktadır. Lakin buna karşın itfaiyecilerin iş riski ve zahmeti tazminatı yalnızca 35 lira kadardır. İş riski ve zahmeti tazminatının itfaiyecilere en üst limitten verilmesini ve itfaiye meslek hastalıklarının tanımlanmasını istiyoruz.
– TSK ve Emniyette verilen haklarla birebir olmasını ve tüm itfai olayları kapsamasını istiyoruz.
– İtfaiye erleri üniversite mezunu olsa dahi 3. Dereceden aşağı inememektedir. Kütüphaneci, muhasebeci vb bir çok takım da olduğu üzere itfaiye erlerinin de 1. Dereceye kadar düşmesini istiyoruz.
– Sıhhat çalışanları dini bayram günlerinde çalıştığında ek fiyat almaktadır. İtfaiyecilerin de resmi dini bayram günlerinde çalışmaları doğrultusunda ek fiyat almasını istiyoruz.
– Maktu mesaide üst hududun kaldırılmasını ve tekrar gelir vergisinden muaf tutulmasını istiyoruz.
– İtfaiye erleri en fazla 1380 ek göstergeye; itfaiye amirleri ise 2200 ek göstergeye kadar yükseliyor. İtfaiye unvanlı tüm çalışanın ek göstergelerinin 3600’e çıkartılmasını istiyoruz.
– İtfaiye amir ve çavuşlarının hizmet puanı %55, İtfaiye erlerinin hizmet puanı ise yüzde 54’tür. Tüm itfaiye(ci) unvanlı çalışanın hizmet puanlarının en az 50 puan artırılmasını istiyoruz.
– Her kurum çalışanının meslek tazminatı var; itfaiyecilerin yok. Örn: Din Hizmetleri Tazminatı, Eğitim Öğretim Hizmetleri Tazminatı; Sıhhat Hizmetleri Tazminatı vb. İtfaiyecilere de mesleğe mahsus tazminat verilmesini istiyoruz.
– Türkiye’de milyonlarca işsiz varken, itfaiyecilik okulu mezunları atama beklerken yetersiz sayıda itfaiye işçisiyle olaylara müdahale etmek halka da çalışan itfaiyecilere de zulümdür. Norm takımda belirtilen sayıyla çalışan itfaiyeci sayısının tıpkı olması için düzenleme yapılmasını istiyoruz.
– Yükselme ve unvan değişikliği imtihanlarının açılmasını zarurî kılan hakkaniyete dayalı meslek ve liyakat sisteminin getirilmesini istiyoruz.
– Mevcut belediye itfaiye yönetmeliği itfaiyecilerin birden fazla sıkıntısına kaynak teşkil etmektedir. İtfaiyecilerin meselelerini taban seviyeye indirecek formda esaslı bir itfaiye yönetmeliği değişikliği istiyoruz.
– Halkın itfaiye teşkilatlarına bakış açısını değiştirmek ve itfaiyecilerin alanında ihtisaslaştırmak için Belediye Kanunu’nun 52. Hususu değiştirilmelidir.
– Eğitim verebilirlik ve eğitim sonucu verilen sertifika standartları kanuna dayandırılmalıdır.
– Araç kullanan itfaiye çalışanının operatörlük dokümanını alması sağlanmalıdır.
– Dalgıç unvanlı itfaiye işçisine Emniyet Çalışanlarında olduğu dalgıçlık tazminatı verilmelidir.
– İtfaiye çalışanlarına verilecek haklar ARFF (Hava Alanı Kurtarma ve Yangınla Çaba Memuru) çalışanlarına da verilmelidir. Ayrıyeten ARFF çalışanlarının havacılık tazminatı sorunu tahlile kavuşturulmalı.
Gazete Duvar