Berat Albayrak, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin birinci Hazine ve Maliye Bakanı olarak misyona 10 Temmuz 2018 tarihinde getirilmişti. Albayrak bir evvelki kabinede de Güç ve Tabi Kaynaklar Bakanı olarak vazife yapmıştı.
Başkanlık sistemiyle birlikte ‘ekonominin uçuşa’ geçeceği ve ‘ustalık periyodu vurgusu’ öne çıkartılırken, iktisat idaresinin başına geçen Albayrak da oldukça argümanlı açıklamalar yaptı. Lakin Albayrak periyodu ekonomik krizin daha da derinleşmesiyle sonuçlandı.
MAKSATLAR BİR BİR ŞAŞTI
9 Temmuz’da dolar 4,6 lira iken, Albayrak’ın Hazine ve Maliye Bakanlığı’na getirildiği birinci gün TL yüzde 3 paha kaybetti. Albayrak bakanlıktan istifa ederken ise dolar 8,5 liraya, euro 10 liraya, sterlin ise 11 liraya yükseldi. Çeyrek altın fiyatı 880 lirayı buldu.
‘DOLARA BAKMIYORUM’
Bir televizyon kanalında, döviz kurundaki yükselişe ait verdiği “Dolarla mı maaş alıyorsunuz? Dolar borcunuz var mı? Dolarla bir işiniz var mı?” karşılığı reaksiyonlara neden oldu.
‘DOLARLA UĞRAŞMIYORUZ, İSTESEK DÜŞÜRÜRÜZ!’
TL’nin dolar karşısında ocak ayından bu yana yaşadığı yüzde 42’lik bedel kaybı için “Biz dolarla uğraşmıyoruz. İstesek düşürürüz. Faizi yükseltirseniz, döviz düşer. Lakin bizim kaygımız bu değil” dedi.
MERKEZ BANKASI’NIN DÖVİZ REZERVLERİ ERİDİ
Merkez Bankası, dövize üstü örtülü müdahale için ocak ayından bu yana 100 milyar doların üzerinde rezervini bozdurdu. Resmi rezervlere nazaran dahi Merkez’in döviz rezervi 39 milyar dolar eridi. Swap (ödünç alınan para, takas) çıkarıldığında Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin eksilere düştüğü hesapları yapıldı.
ENFLASYON MAKSADI 1 AYDA ÇÖKTÜ
Bakanlığı devrinde 2019 ve 2020’de iki defa iktisat programı açıkladı lakin enflasyon ne de cari açık ne de büyüme amaçlarına ulaşabildi. 29 Eylül’de açıkladığı Yeni İktisat Programı’nda yıl sonu için yüzde 10,5 enflasyon gayesi konuldu. Lakin şimdi bir ay sonra enflasyon Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada, yıl sonu enflasyonu için yüzde 12,1 öngörüsünde bulunuldu.
CARİ AÇIK GAYESİ 8 AYDA AŞILDI
Albayrakın cari açık maksadı de yılın birinci 8 ayında aşıldı. Merkez Bankası datalarına nazaran yılın birinci 8 ayında 26 milyar 500 milyon dolar cari açık verildi. Meğer Albayrak’ın önüne koyduğu yıllık cari açık amacı 24 milyar dolardı.
DIŞ BORÇ NASIL ÖDENECEK?
Döviz kurlarındaki süratli yükseliş, dış borçların nasıl ödeneceğin sorusunu da beraberinde getirdi. Merkez Bankası datalarına nazaran Türkiye’nin kısa vadeli dış borc stoku, bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 7,8 artarak ağustos itibariyle 132,8 milyar dolara yükseldi.
Gazete Duvar