Posta gazetesinin kuruluşunun 25. yıldönümü nedeniyle özel bir ek yayınlandı. Posta gazetesinin kurucu yayın direktörü olan T24 müellifi Mehmet Y. Yılmaz, Posta muharriri Hakan Çelik’in ekte yazdığı yazıya “Malum, iktidar bizleri basından kazıyıp atmayı başaramadı fakat muhakkak ki basın tarihinden de silmek yolunda bir efor içindeler” diyerek reaksiyon gösterdi.
‘Posta Gazetesi’nin 25. yılı: Basın tarihi tekrar mi yazılıyor?’ başlıklı yazının bir kısmı şöyle:
Demirören Medya’ya ilişkin Posta Gazetesi, dün 25. yıl eki verdi. Dünün tarihi bildiğiniz üzere 30 Kasım idi.
Posta’nın 1. sayısı 23 Ocak 1995 günü yayımlanmıştı.
Gazetenin 25. yılının 10 ay gecikerek kutlanması dikkatimi çekti.
“Neden gününde kutlanmadı da artık kutlanıyor” sorusunun bir karşılığı muhtemelen yok. Benim varsayımım şu ki bu tıp acayip işler ekseriyetle reklam servislerinin başının altından çıkar. Bu da muhtemelen bu türlü bir durumdu.
Bu yazı birtakım okuyucularıma “çok kişisel” gelebilir. Evet, bir tarafıyla ferdî.
Lakin şu da var ki ileride “basın tarihi” ile uğraşacak olan gazeteci ve bilim insanlarını, yanlış bilgilerden korumak vazifesi de hayattayken bana düşen bir misyondur. Elbette bütün basın tarihinden değil, kendi şahsî tarihim ile kontaklı olan kısmından kelam ediyorum.
Malum iktidar bizleri basından kazıyıp atmayı başaramadı lakin belirli ki basın tarihinden de silmek yolunda bir uğraş içindeler.
Buna müsaade veremezdim, onun için bu yazıyı yazmak zorundayım.
Posta’nın 25. yıl ekinde, Hakan Çelik imzasıyla yayımlanan yazıda şöyle bir cümle var:
“POSTA’nın kuruluş sürecinde, Türk basınında birçok yayın kuruluşunda imzası olan Mehmet Y. Yılmaz da yer almıştı.”
Bunu tebessümle karşılayabilirdim.
Lakin bu gazetenin hayat bulmasında kıymetli rolleri olanlardan kelam edilmeyip, bir de Hürriyet’te işten attığı gazetecilerin kıdem tazminatlarını bile ödemeyen Meltem Demirören’den sitayişle kelam edilince “o kadar da değil” demek gereksinimini hissettim.
Posta gazetesi, bir gazeteci ve bir işverenin baş başa vererek “hadi bir gazete çıkaralım, para kazanalım” demesiyle yayımlanmadı.
Gerisinde Türkiye’nin o günlerde yaşadığı önemli ekonomik kriz vardı.
Tansu Çiller’in Başbakan olmasından sonra faizleri indireceğim derken patlattığı ekonomik kriz sonucunda alınan 5 Nisan (1994) kararlarını bugün kaç kişi hatırlıyor, bilmiyorum.
Yüzde 51 oranındaki devalüasyon nedeniyle artan kâğıt ve girdi maliyetlerinin medyadaki doğal sonucu, gazete fiyatlarının o güne kadar görülmemiş derecede artmış olmasıydı.
O tarihte Hürriyet Gazetesi’nin künyesindeki unvanım Genel Yayın Müdürü Yardımcısı idi. Genel Yayın Müdürü Ertuğrul Özkök idi. Tıpkı vakitte da Hürriyet Mecmua Kümesi’nin Genel Müdürlüğü misyonunu yürütüyordum.
Aydın Doğan, Hürriyet’i 1994 yılı yazında satın aldı.
Artan gazete fiyatları nedeniyle kitle gazetelerinin klasik okuyucuları olan dar gelirli memur, emekli ve çalışanlar için gazete ulaşılması güç, kıymetli bir eser haline gelmişti.
Sabah ile Hürriyet ve Milliyet ortasında süren sert rekabet, gazetelerin kendilerini bu yeni duruma uydurabilmeleri için yapmaları gereken mecburî tasarrufları yapmalarını da engelliyordu.
Gazeteler sayfa sayısını azaltamadığı üzere ekler vs. ile sayfa sayısını ve maliyetlerini arttırmak zorunda kalıyorlardı. Kızışan rekabet promosyon masraflarını üst çekiyordu.
Tasarruf her vakit olduğu üzere birtakım gazetecilerin işsiz kalması kıymetine gerçekleştirilmeye çalışılıyordu.
Mehmet Ali Yalçındağ ile tanıştığımda, gazeteler bu türlü bir ekonomik çıkmazdaydı.
Benim ferdî çıkmazım ise, yüzde 25’i bana, yüzde 75’i Dinç Alim’e ilişkin olmak üzere bir yayınevi kurmak üzere çıktığım yolda, “insanlık için küçük, benim için büyük” bir kazık yiyerek bana güvenen bir küme arkadaşımla birlikte işsiz kalmış olmaktı. O arkadaşlarım, daha sonra Posta’yı yayımlayan yazı işleri takımının çekirdeğini oluşturdular.
Hem bu çıkmazı aşmak hem de gazetelerin artan fiyatları nedeniyle kaybettikleri okuyucuları, bir diğer formülle geri kazanmak fikri bu türlü doğdu.
Yeni yapacağımız gazete, tabir yerindeyse “az sayfalı Hürriyet” olacaktı.
O güne kadar Bab-ı Âli’de “ucuz gazete” demek, her şeyiyle ucuz gazete demekti.
Çıplak bayan fotoğraflarına uydurulmuş düzmece haberler, sansasyon gayeli asparagaslar bu çeşit gazetelerin temel özelliğiydi.
Posta ise 12 sayfa olacaktı, bu sayede öbür gazetelerin yarı fiyatına satılabilecekti, sansasyon değil, gerçek gazetecilik yapılacaktı.
12 sayfalık bir gazeteye, yurtta ve dünyada olan her şeyi sığdırabilmenin formülünü de ben şöyle geliştirmiştim: En uzun haber iki spottan oluşacak, en uzun spot 5 cümle olacak. En uzun cümle 6 kelimeyi geçmeyecekti.
Burada yazınca kolay görünen lakin vakitle yarışırken başarılması son derece güç bir işti bu.
Aydın Doğan’ı bu türlü bir işe para yatırmaya ikna eden Mehmet Ali Yalçındağ idi.
Aydın Beyefendi, o güne kadar bildiği gazeteler nedeniyle “ucuz ve kaliteli gazete” fikrinin gerçekleşemeyeceğini, ucuz gazetelerin kaçınılmaz olarak içeriğiyle de ucuz olması gerektiğini söylüyordu.
Sonunda ikna oldu ve Posta gazetesinin 1. sayısı yayımlanabildi.
Askeri / bürokratik vesayete karşı duruşta maziyi tamamen yok sayarak gözleri kendilerinden oburunu görmeyenlere; Posta’nın 23 Ocak 1995’te yayımlanan birinci sayısının “Paşa çocuğuna askerlik kıyağı” manşetiyle çıktığını da hatırlatayım…
YAZININ TAMAMI
Gazete Duvar