Son bir yılda 105 atın ruamdan 708 atın ise hareketsizlikten ve bakımsızlıktan öldüğünü belirten Adaların Atları Platformu, ölen atları gömüldükleri yerde andı. Ruam salgının birinci yılında bir rapor yayımlayan platforma nazaran İBB tarafından satın alınan ve Büyükada’daki İSPARK ahırlarında tutulan atlara iyi bakılmıyor. Gereğince hareket edemeyen atlar hareketsizlikten ve bakımsızlıktan ölüyor. Ayrıyeten ahırlarda at uzmanı veteriner tabip görevlendirilmiyor.
‘ECELLERİYLE ÖLMEDİLER’
Anmaya katılan bir Büyükada sakini, “Faytonlar kalktı lakin atlar özgür olmadı. Atların nasıl heder edildiğine şahit olmuş beşerler olarak burada bulunuyoruz. Bu etrafta gördüğünüz alanda yüzlerce at gömülü ve ecelleriyle ölmediler. Gözlerimin önünde şu gördüğünüz çukurlara kepçelerle gömüldüler” diyerek, duruma reaksiyon gösterdi.
“Atlar hoşluktur, Adalar atlarla güzel”, “Atlar tatile değil meçhule gönderildi” pankartlarının açıldığı anmada, bir basın açıklaması yapıldı. Açıklamada şu sözlere yer verildi:
‘HAYVANSEVERLER SÜRECİ TAKİP ETMEDİ’
“Ruam argümanıyla öldürülen 105 at ve getirilen makûs kuralların öldürdüğü en az 708 at, yani toplam 813 at, büsbütün önlenebilir nedenlerden hayatını kaybetti. 818 at ve 27 tay fiyatsız ve kontrolsüz olarak ada dışına sürüldü, birçoğunun durumu meçhul.”
“Kamuoyu faytonu kaldırmanın atları kurtaracağı algısı ile kasıtlı olarak yanlış yönlendirildi. Atları önemseme ve kurtarma tezindeki hayvanseverler ve hayvan hakları örgütlerinin büyük kısmı süreci takip etmediler, atların halini merak etmediler. Atların içinde bulunduğu durumun vahametine dair bizlerin tüm ikaz ve davetlerimize karşın atlar terk edildi. Atların ahırlara hapsedilmesi, berbat kaidelerde tutulması ve buna bağlı ölümlerden İstanbul Valiliği, Adalar Kaymakamlığı, Adalar İlçe Tarım Müdürlüğü ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi birinci derecede sorumludur. İBB yetkilileri tüm bunlara ek olarak, atların iyi durumda olduğu halinde temelsiz haber, beyan ve görüntülerle kendilerine duyulan itimat istismar ederek halkı yanıltmaktan, 818 at ve 27 tayın hiçbir kontrol olmadan ülkenin dört yanına gönderilmesinden de sorumludur.”
Anmada, önlenebilir nedenlerle hayatını kaybeden yüzlerce atın geri gelmeyeceğine dikkat çekildi. Şu anda hayatta olan atların birebir sona uğramaması için başta İBB olmak üzere tüm kurumlara davet yapıldı. Atılması gereken adımlar ise şöyle sıralandı:
-Ada dışına gönderilen atların durumu hemen denetim edilmeli.
-Sorumlular değişmeli: İBB’nin Adalar’daki atlarla ilgili çalışmalarının başında atçılığı bilen, atları seven bireyler olmalı. Adada kesinlikle at uzmanı veteriner tabip bulunmalı.
-Atlar nizamlı olarak açık havaya çıkarılmalı ve padok alanı genişletilmeli.
-Tayların bakımları çok masraflı olduğundan, gönderildikleri yerlerde kısma gönderilme ihtimali en yüksek olan küme bunlar. İBB’nin elinde bulunan taylar katiyetle elden çıkarılmamalı, gönderilmiş olan 27 tay derhal yerinde denetlenmeli, mümkünse geri getirilmeli.
-İBB İspark ahırlarındaki tüm atların ve de tayların ziyaretçileriyle buluşmasına müsaade verilmeli.
-Atçıların önerdiği, atların iyiliğine olan formüller ve atlarla yapılabilecek çalışmalara dayanak verilmeli.
-Atların vefatına ve berbat koşullarda yaşamasına yol açan ve göz yuman tüm sorumlular hakkında kovuşturma yapılmalı.
NE OLMUŞTU?
Adalar’da, geçtiğimiz yılın aralık ayında halk ortasında at vebası olarak da bilinen ruam hastalığı görülmüştü. İstanbul Valiliği tarafından hastalığın yayılmasını önlemek için 20 Aralık 2019’da alınan kararla, faytona at bağlamak üç ay mühletle yasaklanmıştı. Yasakla bir arada Burgazada, Heybeliada ve Büyükada’daki atlar ahırlara kapatıldı ve ruam tespit edildiği gerekçesiyle 105 atın hayatına son verildi. Fakat atlara yapılan testlerin sonuçları at sahiplerine ve kamuoyuna açıklanmadı.
Ruam hastalığının ortaya çıkmasından kısa bir mühlet sonra, 16 Ocak 2020 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi bir karar alarak Adalar’da fayton kullanımını yasakladı. Fayton plakalarını ve atları sahiplerinden satın alacağını duyuran İBB, her bir fayton plakası için 300 bin TL, her bir at içinse 4 bin TL ödeme yaptı. İBB’nin 28 Şubat’ta yaptığı açıklamaya nazaran toplam 1225 at satın alındı. Atlar şu anda Büyükada’da bulunan İspark Ahırı’nda tutuluyor.
Gazete Duvar