Kıbrıs’ın kuzeyinde korona aşısı telaşı yaşanıyor. KKTC’nin yeni hükümeti, güneydeki Kıbrıs Cumhuriyeti aracılığıyla Avrupa üzerinden adaya ulaşacak olan aşı ile Türkiye üzerinden adanın kuzeyine taşınacak olan Çin aşısı ortasında seçim yapmak durumunda.
Adanın kuzeyinden ulaşan son bilgilere nazaran, Kıbrıs Türk tarafı Türkiye ile varılacak muahede temelinde elde edilecek Çin aşısının yanında, adaya Avrupa’dan ulaşacak olan aşıya da kapıyı kapatmıyor. Bu bağlamda Kıbrıs Türk tarafı Rum tarafına, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluş mutabakatlarının içeriğini hatırlatarak Batı menşeli aşılardan yüzde 30’luk hisse talep ediyor.
YÜZDE 30’LUK KIBRIS TÜRK HİSSESİ
Kıbrıs Türk basınına yansıyan son bilgilere nazaran, KKTC Sıhhat Bakanı Ali Pilli Kıbrıs’ın güneyine gelecek aşılarda KKTC’nin yüzde 30 hakkı olduğunu söyledi. Pilli, Kıbrıs’ın güneyine farklı tarihlerde toplamda 1,2 milyon doz AstraZeneca ve Pfizer/BioNTech aşısının geleceğini belirtip, bu aşıların 400 bin dozunun Kıbrıslı Türklere ilişkin olduğunu söyledi. Pilli İki Toplumlu Sıhhat Komitesi’nin aşıların KKTC’ye tedariki konusunda çalışmalarını sürdürdüğünü ekledi.
BİRİNCİ ETAPTA 52 BİN ŞAHSA AŞI
mRNA teknolojisinin kullanıldığı ve -70 derecede saklanacak Pfizer aşısı için 100 ve 150 litrelik iki adet aşı dolabının KKTC’de mevcut olduğunu lisana getiren Pilli, bu dolaplarda 30 bin civarında aşının koruma edilebileceğini söyledi. 700 ve 200 litrelik aşı dolapları için de ihaleye çıkıldığını tabir eden Pilli, “Bir hafta içinde alacağımız iki aşı dolabıyla 300 bin aşıyı daha koruma edebileceğiz” diye konuştu.
Pilli ayrıyeten, aşılarla ilgili hazırlıkların tamamlandığını belirterek birinci etapta 52 bin bireye aşı yapılmasının planlandığını, birinci olarak sıhhat çalışanlarına aşı uygulanacağını, akabinde risk altındaki bireylere yapılacağını kaydetti.
TÜRKİYE İLE PLANLAMA YAPILIYOR
Kıbrıs’ta yayın yapan Kıbrıs Postası gazetesi ise KKTC Sıhhat Bakanı’nın Türkiye ile temasa geçerek aşı konusunda takvim-planlama çalışması yaptığı bilgisini de geçti. Gazeteye nazaran, Türkiye Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ile Pilli ortasındaki temasların akabinde, Ankara’dan KKTC’ye birinci etapta yaklaşık 50 bin doz aşı gönderilecek.
KIBRIS RUM TARAFINDA BAŞ KARIŞIKLIĞI
Kıbrıs Türk tarafından pandemi süreciyle ilgili yansıyan son bilgiler, Rum tarafında baş karışıklığı ve bilgi kirliliği yaratmış durumda. Duvar’a yansıyan son bilgilere nazaran, Rum liderliği şu ana kadar aşı konusunda Türk tarafının sonuç-odaklı bir iş birliği çalışmasının sonlandırdığı açıklamasını doğrulamıyor. Cumhurbaşkanlığı etraflarında bahisle ilgili spekülatif bilgiler kelam konusuyken, Kıbrıs Cumhuriyeti makamları şu ana dek sessiz kalmayı tercih etti.
Kıbrıs Rum basınına nazaran, İki Toplumlu Sıhhat Teknik Komitesi’nin Rum eş lideri Leonidas Filaktu, Rum yetkililerin kendisinden Kıbrıs Türk tarafının aşı gereksinimini öğrenmesini talep ettiği bilgisini paylaştı. Kıbrıs Postası ise Rum basınına yansıyan “Rum tarafı aşı için KKTC’den sayı istedi” başlıklı haberlerin doğruyu yansıtmadığı bilgisini geçti.
AVRUPA’DAN GELECEK AŞI YETMEYEBİLİR
Duvar’a konuşan kaynaklar, Kıbrıs’ta aşı telaşının bir öbür boyutunu da dikkat çekiyor. Lefkoşa’nın güneyindeki son bilgilere nazaran, önümüzdeki süreçte adanın güneyine Avrupa üzerinden 1 milyon dolayında aşı gelecek. Bu aşıların Astra-Zeneca, Pfizer ve Moderna üretimi olması bekleniyor.
Rum tarafındaki nüfusun 1 milyonun üstünde olduğu düşünüldüğünde, Avrupa’dan adaya gelecek aşıların Kıbrıs’ın tamamı için kâfi olmayacağı kanısı öne çıkıyor.
Başka yandan Kıbrıslı Türk Bakanın gündeme getirdiği yüzde 30’luk hissenin da bir muahede durumunda nasıl ele alınacağı farklı bir muamma olarak göze çarpıyor. 1959-1960 mutabakatları uyarınca Kıbrıs Türk tarafının, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tüm merci ve kurumlarında yüzde 30’luk bir temsiliyet hakkı/kotası bulunuyor.
Bu kotanın aşılara uygulanması durumunda, Kıbrıslı Türklerin hissesinin hangi nüfus üzerinden hesaplanacağı bilinmiyor. Çünkü Kıbrıs Cumhuriyeti’nin resmi kayıtlarına nazaran resmi KKTC vatandaşlarının sayısı 100 bin civarındayken, kuzeyde yaşayanların toplam sayısının 400 binlere dayandığı varsayım ediliyor.
Gazete Duvar