Amerika Birleşik Devletleri Lideri Donald Trump taraftarlarının Amerikan Kongresi’ne yönelik baskını ve buna bağlı olarak yaşanan gelişmeler bu hafta Arap dünyasının gündemine de damgasını vurdu.
Arap medyası “kongre baskınını” genel olarak ABD demokrasisine sürülen bir leke olarak görürken, birçok muharrir ABD siyasi sistemini eleştiren yazılarında, bunun ABD’nin geleceğinde de olumsuz tesirleri olduğunu savundu. Birtakım gazete ve müellifler, kongre baskınını Amerikan sisteminin çöküşü olarak gördü.
Usame Haccac/Kuds El Arabi gazetesi Lakin bunun aksini savunan müelliflere nazaran ABD’de Trump periyodunda yaşanan bütün gelişmelere karşın güçlü kurumlara ve büyük ekonomik güce sahip olduğu sürece, büyük bir devlet olarak kalacağı ve kongre baskının yalnızca “aşılacak olumsuz bir durum” olduğu görüşünde.
Bu hafta Arap dünyasının bir öbür gündemi, Suudi Arabistan’da gerçekleşen Körfez İşbirliği Teşkilatı’na üye ülkelerin “Katar ile barış” doruğuydu.
Suudi Arabistan öncülüğündeki Körfez bloku 3 yıldan uzun bir müddettir Katar’a yönelik uyguladığı ambargoyu kaldırma kararı aldı ve Katar ile Körfez ülkeleri ortasındaki hava, deniz ve kara hudutları tekrar açılmaya başlandı.
Tepede en çok dikkat çeken konu ise ABD Lideri Trump’ın damadı Jared Kushner’in hazır bulunmasıydı. Ambargo uygulayan ülkelerin daha evvel Katar’a dayattıkları 13 unsurluk kuralların akıbetiyle ilgili hâlâ net bir açıklama yapılmaması da kimi soru işaretlerini beraberinde getirdi.
Bilhassa İran’ın başını çektiği “Direniş Ekseni”ne yakın gazetelerde Körfez ülkeleri ve Katar barışı, İran’a yapılacak rastgele bir hücum için ön hazırlık niteliğinde.
‘WASHINGTON’UN DÜŞÜŞÜ VE ABD’Yİ BEKLEYEN TEHLİKE’
“Amerika Birleşik Devletleri ve bütün dünya, Lider Trump’ın destekçilerinin geçtiğimiz çarşamba günü Washington’daki Amerikan Kongre Binası’na baskınları karşısında şoke oldu. Bu baskı, şahsen Trump tarafından, seçimlerin çalındığı argümanıyla kışkırtıldı. Radikal ırkçı Beyaz çetelerin Amerikan demokrasisinin kutsal simgesine yönelik saygısızlığı Amerika’nın büyüklüğünü televizyon ekranlarından çökertiyordu.
Bütün olup bitenler Amerikan demokrasisinin yüzüne bir leke olarak çalındı. Bu da ABD’nin hasımları ortasında alay konusu olmasına neden oldu. Lakin asıl tehlikelisi, bu yaşananların yankılarının şimdi bitmemiş olması ve geleceğe yönelik önemli tesirlerinin olacağıdır. ABD bugün önemli bir toplumsal bölünme yaşamaktadır. Bu bölünmenin derinliği ve tesiri giderek daha da büyüyebilir.
ABD’nin Trump iktidarı altında son dört yılda yaşadığı gelişmeler, ‘Amerikan modelinin’ yaşadığı yapısal krizin tabirinden diğer bir şey değildir. Şayet Washington 6 Ocak günü düştüyse, bu durum gelecek yıllarda bu modelin çöküşüne yönelik bir ikaz zilidir. Bu da daha da makûs bir duruma evrilip Amerika’nın kendi evlatlarının eliyle çözülmesine kadar varabilir.” (Usame Ebu Reşid/Arabi El Cedid gazetesi)
ABD KONGRE BASKININDA DİKKAT ÇEKEN NOKTALAR
“Bütün dünya, ABD Kongre binasının Trump’ın taraftarları tarafından basılmasını büyük bir şaşkınlıkla izledi.
2016’daki seçim kampanyasında ‘ABD’yi yine büyük bir devlet yapalım’ sloganını kullanan Donald Trump, kongre baskını için taraftarlarını kışkırtmakla ABD’nin demokratik bir devlet manzarasına en büyük darbeyi indirmiş oldu.
Kongre baskını sırasında dikkat çeken kimi noktalar vardır. Bunlar ortasında (1861-1864) yılları ortasındaki Amerikan iç savaşı sırasında ayrılıkçı vilayetlerin kullandığı konfederalizm bayrağının taşınması ve kimi hareketçilerin İsrail bayrağı taşımasıdır. Baskın sırasında birtakım duvarlara “medyaya ölüm” biçiminde yazılar yazıldı. Bütün bunlar, iç savaşa bir davet, köleliğin geri getirilmesi, İsrail’e dayanak ve demokrasi ile medyayı aşağılama iletileridir. (Kuds El Arabi başyazı)
‘DEMOKRASİ KUSURSUZ BİR SİSTEM DEĞİLDİR’
“Moskova, Tahran ve Ankara’dan Washington’a yönelik alaycı nasihatler yağdı: Seçim sisteminiz geçersiz hale geldi, demokrasiniz Beyaz Saray’a bir akıl hastası getirdi, sizi itidalli olmaya ve hukukun üstünlüğünü sağlamaya davet ediyoruz… Daha evvel Amerikan tarihinde gibisi görülmemiş olan Capitol Hill baskını, daha evvel insan hakları ve demokrasiyi dış siyasetinde bir araç olarak kullanan bu büyük ülkeden intikam almak için bir fırsat sundu.
ABD’ye yaşananlar karşısında öfkesini alaycı bir biçimde kusmak bu bölgenin halklarının hakkıdır. Çünkü ABD’nin kendilerine yönelik siyasetlerinden kaynaklı ne düşündüğünü tabir edebilmek için öbür bir yolu yok. Bilhassa de son dört sene içerisinde ABD’nin siyaseti başta Filistinlilere yönelik düşmanlıklarla doluydu.
Lakin ABD’ye alaycı bakanların kasıtlı yahut kasıtsız olarak unuttukları bir şey var. Demokrasi kusursuz bir sistem değildir. Tahminen de insanlığın bugüne kadar kimi yasal boşluklar ve eksikliklerle dolu olmasına rağmen en iyi sistemdir. Sonuçta birebir demokrasi Nazizm’i, faşizmi, ve popülist çok sağcı bölümleri (Trump örneğinde olduğu gibi) iktidara getirdi. Lakin burada asıl soru şu: Otokrasi, teokrasi ve öbürleri kendi halklarına felaketlerden öbür ne getirdi ki? (Oraib El Rintavi/Ürdün El Destur gazetesi)
‘ABD BÜYÜK BİR GÜÇ OLARAK KALMAYA DEVAM EDECEK’
“ABD’de yaşananlar ve -kongre baskını dışında- seçim sonuçlarına itiraz etmek yasal bir durumdur.
Kendi sistemiyle daima övünen ve sahip olduğu etik bedellerle ilgili öteki milletlere derseler vermeye çalışan ABD’nin imajı önemli derecede sarsıldı. Lakin ABD’nin çöküşü, iç savaş ve siyasi sistemin başarısızlığıyla ilgili söylenenlerin gerçeklikle ilgisi pek yoktur. Amerika kurumlar devletidir ve sistemi sağlam temeller üzerine kurulmuştur. ABD Lideri Trump’ın yaptıkları ve milyonların siyasi sisteme yönelik kuşkuları bu kurumlar açısından bir imtihandı. Ve bu kurumlar sonuçta bu mevzuda başarılı oldu.
Amerikalılar için devletin selameti Trump’ın ve taraftarlarının itirazlarından daha kıymetlidir. İktidar kendini korumak için güce başvurur ve şayet lider bir tehlike arz ederse onu azletmeye kadar sarfiyat. Kongre’deki Cumhuriyetçilerin birçok, kendi liderlerinin bir tehlike arz etmeye başladığını gördükleri ve toplumu böldüğünü düşündükleri için onun karşısında durdular. Ki birinci başta Trump’ın seçim sonuçlarına yönelik itirazlarında ona takviye vermişlerdi.
ABD sistemi, devasa endüstriyel araçlara, varlıklı bir ekonomik pazara, yenilikçi ve üretken üniversitelere ve araştırma merkezlerine, yaşayan bir ulusa sahip olduğu sürece üstün bir güç olarak kalacaktır.” (Abdurrahman Raşid/Suudi Şark’ül Evsat gazetesi)
‘KATAR VE KÖRFEZ UZLAŞISI: HEDEF İRAN’A AKIN MI?’
“Suudi Arabistan’daki Katar’la barış doruğuna ABD Lideri Trump’ın damadı Jared Kushner’in katılması hem bu barışla ilgili kuşkuları uyandırıyor, hem de bu uzlaşmanın gerisindeki asıl gayenin ne olduğunu dolaylı olarak göstermesi açısından kıymetlidir. Bu uzlaşı toplantısını dayatan taraf, toplantıya katılan taraflara uzlaşmadan diğer bir seçenek bırakmıyor ve bunun olmaması durumunda olacakların sonuçlarına katlanmalarını dayatıyor olabilir. Bu barışın dayatıldığı taraflardan kastımız Suudi Arabistan ve Katar’dır. Kushner ve Trump için en değerli konu, bütün Arap Yarımadası’ndaki hava, deniz ve karayollarının ABD ve tahminen de İsrail’e rahatça açılmasıdır. Bunun da nedeni ABD Lideri’nin ve Bünyamin Netenyahu’nun İran’ın nükleer programı ve alt yapısını vurmak için hazırlığını yaptıkları atak için bir ön hazırlık niteliğindedir.
Akla takılan en kıymetli soru, Katar daha evvel barış için kendisine dayatılan 13 koşulu kabul etti mi? Ki bunların ortasında, El Cezire televizyon kanalının ve birtakım think-tank kuruluşlarının kapatılması, Müslüman Kardeşler ile olan bağlantısını kesmesi ve Türkiye’nin oradaki askeri üssünün kapatılması vardır.
O denli görünüyor ki asıl uzlaşma, ABD’nin Katar’daki EL Adid askeri üssü ile Suudi Arabistan’daki Buyruk El Sultan hava üssü ortasında Trump ve adamlarının hazırladıkları İran’a atak planı için gerçekleşti.” (Rai Al Youm gazetesi/başyazı)
Gazete Duvar
