Sakarya’nın Hendek ilçesindeki Büyük Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası’nın sahipleri, 3 Temmuz günü yaşanan ve 7 kişinin vefatına 126 kişinin de yaralanmasına neden olan patlama ile ilgili olarak başkan olarak çalışanları ve çalışanları suçladı. Fabrikanın ortaklarından Yaşar Coşkun, “Cenazeyi almadan tazminat peşine düştüler” diyerek ölen personellerin yakınlarını suçladı.
“Cenazeyi almadan tazminat peşine düştüler” diyen Yaşar Coşkun, sözünde patlamaya barutun stok yapılmasının neden olduğu cihetindeki açıklamalara değinerek, “Barutu stoklama talihimiz yoktur. Kanuni sınırlaması vardır. Stok yapma durumumuz kelam konusu değildir” dedi.
‘DEVLETİN MİLLETİN YANINDA OLMAK İÇİN GÜÇLÜKLE KURALLARDA ÜRETİM YAPTIK’
Korona virüsü sürecinde faaliyete devam ettiklerini belirten Coşkun, “Üretim durmadı fakat düştü. Devletimizin, milletimizin yanında olmak için sıkıntı koşullar içerisinde üretime devam ettik. Eserler depolara konuldu. Bu süreçte üretilen materyalin hangi depoya konulduğunu depocular bilir. Hangi depoda ne kadar iyi mal, materyal vardı, bunu ben bilmiyorum. Ne kadar eser stoklandığını da bilmiyorum. Lakin çok ölçüsüz bir yığılma olmamıştır” diye konuştu.
‘İDDİALARI AVUKATLAR VE SİGORTA ŞİRKETLERİ VERDİRİYOR’
Müştekilerin ve iş güvenliği bilirkişisi Aslı Bozkurt’un, çalışanların daha fazla üretim yapması için pres yapıldığı cihetindeki beyanlarına da değinen Coşkun, “İşçilere ağırlık yapılmaz. Herkesin üreteceği mal standarttır. Bu savlar, medyanın yahut müştekilere tazminat davalarında vekillik etmek isteyen avukatların ve sigorta şirketlerinin yönlendirmesi sonucu verdikleri sözlerdir. Kulağımıza vefat eden Ramazan Kor’un ailesinin daha cenazeyi almadan tazminat peşine düştüğü duyumları geldi” dedi.
Cumhuriyet’ten Seyhan Avşar’ın haberine nazaran Coşkun, emekçilerin yanlarında mevzuat gereği ‘bulundurması gerektiği kadar materyal bulundurduklarını’ savundu ve, “Bunun, belirlenmesinin sorumluları ise kimya mühendisleri ve iş güvenliği uzmanıdır. Ihtarlara karşın emekçiler fazla gereç getirmeye devam ediyorsa personeller de sorumludur. Bunun denetimi ve sorumluluğu bende değildir” dedi.
‘MÜSİAD BAŞKANIYIM, ÇOK YOĞUNDUM’
İş güvenliği eksperleri ve sorumlu yöneticinin bu durumu deftere yazsalar da kendisine iletmediklerini söyleyen Yaşar Coşkun, “Gelseydi zati imzam olurdu. Yapılan iş güvenliği içtimasına en son 4-5 sene kadar evvel katılmıştım. Bundan sonra içtimalara katılmadım zira fabrikanın patron vekili Asiye Hanım’dır. İmza salahiyeti ondadır. MÜSİAD Lideri olduğum için çok ağırım. Yaklaşık 3-4 yıldır fabrikaya nadiren gelirim. İş güvenliği eksperi Aslı Bozkurt’un tespitleri varsa çalışmaya neden devam etti ya da neden durumu deftere yazmadı. Çalıştığı sürece de bana rastgele bir eksiklik bildirmemiştir. Başkaca fabrikada yılda 3-4 murakabe yapılırdı. Mutlaka bize kontrolden evvel haber gelmezdi.”
‘ÖNCEDEN BİR İKİ GÜN KAPATILDIĞIMIZ OLDU’
Ali Istek Ergenç Coşkun da çalışanlara daha fazla gereç üretmeleri için ağırlık yapılmadığını ve kendi haberi olmadan ve talimatı olmadan da ağırlık yapılmasının laf konusu olamayacağını söyledi. Coşkun, “Ben asla bu türlü bir talimat vermedim. Bugüne kadar personellerin yanlarında bulundurdukları gereç nedeniyle meşakkat yaşamadım. Içtimalara iş güvenliği eksperleri katılır. Evrakı ise Yaşar Coşkun’a imzalatırlar. Murakabeleri evvelden haber almamız kelam konusu değildir. Teftişlerde eksiklerle ilgili para cezası kesildiğini katiyetle hatırlamıyorum. Birkaç kere meydana gelen iş kazalarından ötürü bir iki gün işyerinin kapatıldığı olmuştur” dedi.
İŞ GÜVENLİĞİ KOMPETANI ASLI B.: UYARDIM ‘BİR ŞEY OLMAZ’ DENİLDİ
Patlama sonrası tutuklanan iş güvenliği kompetanı Aslı B. ise fabrikada gördüklerine ait sözünde fabrikada ölçüsüz üretim talimatının Yaşar Coşkun tarafından verildiğini söylemişti. Fabrikada 3 tane patlama çukurunun bulunduğu bölgenin, çalışanlar tarafından “Çin mahallesi” olarak isimlendirildiğini anlatan Aslı B., “Çin mahallesi denilmesinin nedeni Çin’den getirilen gereçlerin bulunması ve işlenip üretime verilmesidir” halinde konuşmuştu.
Tabirinde bu kısımda ve öbür kısımlarda aksaklıklar gördüğünü anlatan iş güvenliği mütehassısı Aslı B., en kıymetli eksikliğin ‘üretim ortamında emekçilerin yanlarına yönetmelik kapsamında bulunması gerekenden fazla materyal almasıdır’ dedi.
Bu hususta personellere ve sorumlulara umumî ihtarlarda bulunduğunu fakat rastgele bir tespit tutanağı tutmadığını belirten Aslı B., çalışanların daha fazla üretim yapmaları için fabrika yöneticisi Hasan Ali V., ile ustabaşı Erşan Ö.’nün ağırlık yaptığını tez etti. İşçileri her uyardığında, ‘Biz ne yapalım, bizden sayı istiyorlar, biz sayıyı yetiştirmek zorundayız’ dediklerini söyleyen Aslı B., her personelin mevzuat gereği yanına alması gereken materyal ölçüsünün en fazla 1 kg. olduğunu lakin yanlarında bundan daha fazla ölçüde patlayıcı bulundurduklarını söyledi.
Patlamada hayatını kaybeden çalışanlardan Havva Çelik’in çalıştığı laboratuvarda günlük 40-50 tabak üretilmesi gerekirken 3 katına çıkılarak 120-150 tabak üretildiğini anlatan Aslı B., “İşçiler bu talimatı iş bölgesi sahibi Yaşar Coşkun’un buyrukları üzerine fabrika yöneticisi Hasan Ali V.,’den alıyordu” dedi.
Aslı B., bu mevzuda neden tutanak tutmamış olması konusunda ise şunları söylemişti: “Bu yapmış olduğum incelemeler sonucunda her şeyi İSG heyet içtima tutanaklarına yazmama müsaade verilmiyordu. Zira benim çalıştığım işletme de kişisel işletme ve bu şirketle çalışmaya devam ediyordu. Benim gücüm de bir mekana kadardı. Bu işletmeyi inceleme ve denetlemeye geldiğimde hem fabrika yöneticisi hem de başkaları üzerinde yaptırım gücüm yoktu.”
Aslı B., sözünde fabrikadaki ihmalleri şöyle sıralamıştı:
- 6-7 ay evvel torpil makinesi üzerinde yangın çıktı. Elleri yananlar oldu ama hadise SGK yahut adliyeye bildirilmedi.
- Olağanda tıpkı meydanda ve birebir oda içerisinde bulunmamaması gereken ilaç ve kimyasal hususlar birebir oda içerisine koyulabiliyordu.
- Koronadan ötürü düğünler olmaması nedeniyle depolarda fazla mal birikmesine neden oldu.
- Ana barut deposunun (yeşil renkli depo) depo olduğunu dahi bilmiyordum. Kimse bana buranın depo olduğunu söylemedi.
- Çalışanlar şahsî hami donanım kullanmıyorlardı. Hiçbir halde hususî ayakkabı antistatik kıyafet ve vesair esas donanım üzerlerinde görmedim. Torpil kısmında terlikle çalışan çalışanlar görüyordum.
.
Sitesinde çalışanı övüyordu
Büyük Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası’nın internet sitesinde patlama sonrası rastgele bir haberlendirme ya da açıklama konum almadı. Fakat, “Hakkımızda” kısmında çalışanların övüldüğü şu kısım mahal almaya devam ediyor: “Alanında bilirkişi olan nitelikli teknikerlerimiz ve deneyimli çalışanımız ile müşterilerin talep ve istekleri doğrultusunda hazırlanan eserlerimiz sahip oldukları yüksek kalite ve mütenasip fiyatlarından ötürü tercih sebebi olmuştur. Güvenilirlik ve kalitenin ön planda tutulduğu eserlerimiz, üretim sonrasında mütehassıs takımımız tarafından test edilip siz müşterilerimize sunulmaktadır.”
Önergeye AK Parti ve MHP oylarıyla ret
CHP’nin patlamaya ait Meclis’e verdiği önerge dün yapılan oylamada AK Parti ve MHP’nin oylarıyla reddedildi. Meclis Umumî Kurulu’nda konuşan CHP Küme Başkanvekili Engin Özkoç, İçişleri Bakanı’nın açıklamasına nazaran, fabrikanın 3 ay evvel denetlendiğini hatırlatarak, İçişleri Bakanı’na “Denetim yapanları tutuklayın” daveti yaptı.
AK Parti ismine laf alan Sakarya Milletvekili Çiğdem Erdoğan Atabek ise muhalefetin tenkitlerine cevap vermeyerek, patlamadan sonra yapılan çalışmalar hakkında, “Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 11 kişilik meydanında bilirkişi olan profesörler ve öğretmenlere tarafından bilirkişi heyeti oluşturulmuştur; soruşturma büyük bir hassasiyetle ve titizlikle yürütülmektedir. Şu ana kadar, vukuattan sorumlu olduğu düşünülen işletme sahibi dahil 5 kişi tutuklanmıştır. Bilirkişi heyeti meydanda incelemelere ve çalışmaya devam etmektedir” diye konuştu.
Atabek’in kelamlarının akabinde konuşan Özkoç ise şu tabirleri kullandı:
“Burada ikimiz de Sakarya milletvekiliyiz, ikimiz de Sakarya’nın iyiliği için uğraşıyoruz, daha iyi olsun diye. Lakin kayıtlara geçmesi için söylüyorum: Sorun, kaza olduktan sonra yaptıklarımız değil, kaza olmadan evvel yapacaklarımızdır. Burada 7 kere birebir fabrika sahibi, tekraren fabrika patlıyorsa ve tekraren kişilerimiz ölüyorsa yönetmelik durduğu hâlde, tüzük olduğu hâlde, ‘denetim yapıldı’ dendiği halde bu fabrika sahipleri buna hiç uymuyorsa demek ki bir alanda bir eksiklik vardır; daima birlikte onun üzerine gitmeliyiz, mağdurları ve pakları koruyup neden olanları cezalandırmalıyız.” (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
