ANKARA- TBMM Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komitesi, 15 Kasım 2019 tarihinde Düzce T Tipi Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu, 24 Şubat 2020 tarihinde ise Kırıkkale F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ile Kırıkkale Keskin T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna yaptığı ziyaretlere ait rapor hazırladı.
Cezaevlerindeki problemleri açığa çıkaran raporda, tutuklu ve mahkumlara sandalye üzere mobilyaların fiyatlı verildiği, cezaevindeki hükümlü ve tutukluların çocuklarına süt, yumurta ve oyuncak verilmediği, namaz kılmak için satın alınan battaniyelere el konulduğu üzere çok sayıda şikâyet ve sorun yer aldı.
‘FİZİKİ ŞARTLAR YETERSİZ’
Kurulun Düzce T Tipi Cezaevi’ne ait raporunda, kapasite üzerinde hükümlü ve tutuklu barındırılmasının başta fiziki şartların yetersizliği olmak üzere berberinde birçok meseleye neden olduğu vurgulandı. Düzce T Tipi Cezaevi’nde bulunan tutuklu ve mahkumlar yeteri kadar sıhhat çalışanının bulunmaması nedeniyle revire çıkış ya da hastane sevklerinin çoğunlukla muhtaçlık duyulan vakitte gerçekleşmediğini, hatta birkaç ayı bulabildiğini belirtti. Tabip muayenelerinin kelepçeli olarak yaptırıldığı, bu uygulamanın kabul edilememesi halinde muayenenin yaptırılmayarak hükümlü ve tutukluların kuruma geri götürüldüğü şikayetleri de komitenin raporunda yer aldı.
‘SANDALYE FİYATLI HALE GETİRİLDİ’
Düzce’de bulunan tutuklu ve mahkumlar kurul üyelerine, kurum tarafından verilen sandalye üzere materyallerin fiyatlı hale getirildiğini de söyledi. Bu gereçlerin fiyat karşılığı tedarik edilmesi yerine yönetim tarafından verilmesi gerektiğini belirten hükümlü ve tutuklular, görüş için belirlenen müddetin birçoklarının görüş alanına gidiş ve dönüşte geçmesi nedeniyle müddetin fiilen kullandırılmadığını, aile görüşlerinin keyfi olarak kısıtlandığını, ziyaretçilere makus davranıldığını, ödül uygulamasının uygulanmadığını, suların vakit zaman paslı ve yağlı aktığını, sıcak suların mahkûmların bedeninde alerji ve kaşıntıya neden olduğunu belirtti.
Nakil talepli dilekçelerine yanıt alamadıklarını, kütüphaneden alınabilen kitap sayısı 15 olmasına karşın talep edilen birtakım kitapların, yasaklı olmayan kimi gazete ve yayınların kendilerine verilmediğini belirten hükümlü ve tutuklular birtakım infaz ve muhafaza memurlarının fizikî ve ruhsal şiddetine maruz kaldıklarını söyledi.
‘KIRIKKALE CEZAEVİNDEKİ KLİNİKTE DİŞ TABİBİ YOK’
Kurulunun Kırıkkale Cezaevine yaptığı ziyarette de çok sayıda şikâyet, sorun ve talep kayıtlara geçti. Kırıkkale’de bulunan hükümlü ve tutuklular, yargılama süreçlerinin adil bir formda işlemediğini, ceza mevzuatının yanlış yorumlanmasından kaynaklı olarak adil yargılanma haklarının ihlal edildiğini söz etti. Cezaevindeki diş kliniğinde misyonlu hekim bulunmadığı, diş tedavisi için yapılan sevklerde önemli problemler yaşandığı, hastane sevklerinde kelepçeli muayene ve tedavi dayatıldığı, muayene ve tedavilerin kelepçeli bir biçimde yapılmasının büyük sorun oluşturduğu da tekrar hükümlü ve tutuklular tarafından lisana getirildi.
‘SULAR ÇAMURLU AKIYOR’
Kırıkkale’de bulunan hastanelerde hükümlü koğuşu ve servisi bulunmadığı için yatarak tedavi görecek hastaların Ankara’ya sevkinin mecburî olduğunu belirten mahkumlar, sıcak suyun haftanın 2 günü 2 saat, başka günlerde ise sabahları 30 dakika verildiğini, pazar günleri sıcak su verilmediğini, verilen sıcak suyun kâfi olmadığını, soğuk suyla bulaşık yıkamanın ellerine ziyan verdiğini ve suların vakit zaman çamurlu aktığını söyledi.
Tutuklu ve mahkumlar, uzaktan eğitim alanların bilgisayar odasını kullanmalarına müsaade verilmediğini, yemeklerin kâfi ve besleyici olmadığını, kurum kantininden temin edilen radyoların toplatıldığını ve sonrasında kantinden yeni radyo almak zorunda kalındığını anlattı. Koğuş bahçelerinde bulunan kameraların üst katta bulunan yatak odalarını gördüğü ve bu durumun mahremiyeti ihlal ettiği şikayetleri de kurulun raporunda kayıtlara geçti.
‘KIRMIZI ET NEREDEYSE HİÇ VERİLMİYOR’
Kurulun, Keskin T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu erkek hükümlü ve tutuklu koğuşlarında yaptığı incelemelerde de çok sayıda şikâyet ve talep kaydedildi. Yemeklerin çok az ve sulu olduğunu, çoklukla birebir yemeklerin verildiğini, kimi yemeklerden taş çıktığını ve protein yüklü yemeklerin verilmediğini belirten tutuklu – mahkumlar kırmızı etin ise neredeyse hiç verilmediğini söyledi.
Koğuşların kalabalık olması nedeniyle verilen sıcak su ölçüsünün kâfi olmadığını, yerde yatan hükümlü ve tutukluların olduğunu, masada sırayla yemek yenebildiğini ve tuvaletlerin yetersiz, koğuşların ise havasız olduğunu belirten tutuklu ve mahkumlar, kurum işçisini çağırmak için koğuşta bulunan zile basıldığı vakit ruhsal şiddet uygulandığını söyledi.
‘NAMAZ KILMAK İÇİN SATIN ALINAN BATTANİYELER TOPLANIYOR’
Keskin’de bulunan birtakım tutuklu ve mahkumlar üzerinde namaz kılmak için kantinden satın aldıkları battaniyelerin kurum işçisi tarafından sistemli olarak toplandığını, koğuş içindeki çamaşır iplerinin dahi söküldüğünü de söyledi. Savunma yazmak isteyenlere bilgisayar kullanma imkânı sağlanmadığı için hayli uzun metinlerin elle yazılmak zorunda kalındığını belirten tutuklu ve mahkumlar, internet kontağı olmayan bir bilgisayarın bu cins yazışmalarda kullandırılmasını talep etti.
‘ÇOCUKLARA SÜT VE YUMURTA VERİLMİYOR’
Keskin Cezaevi bayan koğuşlarında kalan tutuklu ve mahkumlar ise kurumda kreş bulunmasına karşın çocukların kreşe yılda birkaç kere lakin götürülebildiklerini, çocuklara son birkaç aydır neredeyse hiç süt ve yumurta ve oyuncak verilmediğini, annelerin çocuklarını yanlarına her istediklerinde alıp veremediklerinin ve bunun da çocukların psikolojine olumsuz yansıdığını söyledi.
Hastaneye kelepçeli götürüldüklerini, hekim muayenesine askerlerin de girdiğini ve muayene kabininin gerisinde beklediklerini ve doktora anlatmak durumunda kaldıkları “mahrem” meselelerinin askerler tarafından dinlenmesinden rahatsız olduklarını belirten bayan tutuklu ve mahkumlar, kimi infaz muhafaza memurları tarafından makus muameleye maruz bırakıldıklarını, aramalarda eşyalarının taammüden yerlere atıldığını ve birtakım aramalara erkek infaz ve muhafaza memurlarının da katıldığını söz ettiler.
‘TRT-2 MERKEZİ KANAL LİSTESİNE EKLENSİN’
TBMM Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Kurulu Düzce ve Kırıkkale ile Keskin Cezaevlerine ait hazırladığı her iki raporunda da hükümlü ve tutukluların büyük çoğunluğunun TRT-2 kanalıyla ilgili talepte bulunduğunu belirtti. Raporda, TRT-2’nin kültür, sanat, edebiyat, müzik, sinema ve tarih hususlarında yayın yapan bir kanal olduğu tabir edilirken kanalın kurumlardaki merkezi kanal listesine alınmasının uygun olacağı değerlendirmesi yapıldı.
Cezaevlerindeki yemeklerin kâfi ve besleyici olmadığı, yemek kalitesinin düşün olduğuna yönelik şikayetlerin giderilmesi için günlük iaşe bedelinin arttırılması istikametinde çalışmalar yapılması talep edilen raporda öne çıkan değerlendirmeler şu formda oldu:
DİŞ TABİBİ GÖREVLENDİRİLMELİ: Kırıkkale’ de bulunan devlet hastanelerinden birinde hükümlü koğuşu ve servisi yapılması için teşebbüste bulunulması yerinde görülmektedir. Kurumda haftanın belli günleri diş tabibi görevlendirilmesi önerilmektedir.
ÇOCUKLAR SİSTEMLİ OLARAK KREŞE GÖTÜRÜLMELİ: Keskin T Tipi Ceza İnfaz Kurumu’nda anneleriyle bulunan çocukların 1 yılda 2 kere kreşe götürüldüğüne dair argümanlar dikkate alınmalı, çocukların ruhsal ve zihinsel gelişimlerinin sağlanabilmesi emeliyle nizamlı olarak kreşe götürülmeleri sağlanmalıdır. Çocukların da bulunduğu bu koğuşlarda gerekli tamiratların acilen yapılması önerilmektedir.
KAMERALARA AİT ÇALIŞMA YAPILMALI: Kurum güvenliğini temin etmek gayesiyle kullanılan kameraların mahremiyeti ihlal edecek formda kayıt yaptığı savları ağır olarak ileri sürülmüştür. Bu uygulama, Kurulumuzun yasama devrinin başından itibaren ceza infaz kurumlarında yapmış olduğu incelemelerde bayan kapalı ceza infaz kurumlarında barındırılan hükümlü ve tutuklular başta olmak üzere ağır olarak şikâyet konusu edilmiştir. Bilhassa bayan koğuşlarında ortak alanı gözetlemek için kullanılan kameraların banyo ve tuvaleti görmeyecek halde yönlendirilmesine yönelik çalışma yapılması gerekir.
Gazete Duvar
