ÂLÂ Parti Genel Lideri Meral Akşener ve Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ın Uygur Türkleriyle ilgili toplumsal medya paylaşımları sonrasında Türkiye’yle Çin ortasında patlak veren kriz sürüyor. Çin’in Ankara Büyükelçiliği’nin iki siyasetçiye reaksiyon gösterip “Çin tarafı karşılık verme hakkını gizli tutmaktadır” açıklaması yapmasının ve Dışişleri Bakanlığı’nın bunun üzerine Liu Shaobin’i bakanlığa çağırmasının akabinde, bu defa Pekin’den açıklama geldi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, ‘Türkiye’de birtakım şahısların teröristleri ve Çin içinde ayrılıkçılığı teşvik ettiğini’ savundu. Pekin’de günlük basın toplantısında konuşan Zhao, “Umarız Türkiye’de her bölümden beşerler, Çin’in ulusal egemenliğini ve toprak bütünlüğünü muhafaza istikametindeki katı konumunu yanlışsız, mantıklı ve objektif bir biçimde görebilir” dedi.
NE OLMUŞTU?
Çin Halk Cumhuriyeti’nin Ankara Büyükelçiliği, ‘Barın katliamı’nı anmak için yaptıkları toplumsal medya paylaşımları nedeniyle Akşener ve Yavaş’a dün Twitter’dan reaksiyon göstermişti. Elçiliğin hesabından yapılan birinci paylaşımda Akşener ve Yavaş’ın hesapları da etiketlenerek “Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi, Çin toprağının ayrılmaz bir kesimidir. Bu dünyaca kabul edilen ve tartışılamaz bir gerçektir” denilmiş; ikinci paylaşımda da, “Çin tarafı, rastgele bir kişi yahut gücün Çin’in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne rastgele bir halde meydan okumasına kararlılıkla karşı çıkmakta ve bunu şiddetle kınamaktadır. Çin tarafı, haklı karşılık verme hakkını gizli tutmaktadır” tabirleri kullanılmıştı.
Bu paylaşımın tehdit olarak görülmesinin akabinde Çin’in Ankara Büyükelçisi Dışişleri’ne çağrılmış, elçiliğin paylaşımları kınanmıştı.
YETERLİ Parti İstanbul Milletvekili Yavuz Ağıralioğlu da Twitter hesabından Çin Büyükelçiliği’ne “Ne yaparsınız mesela? Hepimizi toplama kamplarına alıp asimile mi edersiniz? Bize azap mi yaparsınız? Mescitlerimizi mi yıkarsınız ? #DoguTürkistan’lı mazlum kardeşlerimize yaptığınız üzere bizi de mahpusa mi atarsınız? Konutlarımıza, iffetimize mi musallat olursunuz? Ne yaparsınız?” diye cevap vermiş, “#DoğuTürkistan’da kardeşlerimize zulmetmeye ve asimilasyona, mazlumların iffetini çiğnemeye ve Türk’ün toprağını işgale devam ederseniz, üstüne bir de hadsizlik edip bizi tehdit ederseniz” tabirlerini kullanmıştı.
Akşener ve Yavaş, evvelki gün Twitter’dan yaptıkları paylaşımlarda Şincan Uygur Özerk Bölgesi’nde bulunan Barın’da 31 yıl evvel yaşanan çatışmaları ‘katliam’ olarak anmıştı.
Barın’da 5 Mart 1990’da yaşanan olaylarda, ‘şeriat devleti’ kurmak isteyen Türkistan İslam Partisi’nin (TİP- eski ismiyle Doğu Türkistan İslami Hareketi) yöneticisi Zeydin Yusup’un liderliğinde silahlanan yaklaşık 200 kişi, Afgan militanlarla birlikte ‘cihat başlattıklarını’ ilan etmişti. Çin güvenlik güçleriyle çıkan çatışmalarda, resmi datalara nazaran en az 15 kişi ölmüştü. Birtakım kaynaklar ise meyyit sayısının çok daha fazla olduğunu tabir ediyor.
Türkistan İslam Partisi Türkiye tarafından ‘terör örgütü’ olarak görüyor. Çin’in Uygur Türklerine yönelik siyasetini son devirde ‘soykırım’ olarak isimlendiren ABD ise TİP’i Ekim 2020’de terör listesinden çıkardı. TİP 2002’den bu tarihe dek ABD’nin terör örgütleri listesindeydi. (DIŞ HABERLER)
Gazete Duvar