ANKARA – CHP Küme Başkanvekili Hususî, TBMM Başkanlığı’na sunduğu araştırma önergesinde, Türkiye’de son beş yılda ihale bedeli 100 milyon TL’nin üzerinde olan ve birinci 300 firmanın kazandığı prodüksiyon ihalelerinin mali paha olarak yüzde 27’sinin, beş inşaat şirketine, başka farklı ya da bunların birlikte kurdukları iştiraklere verildiğinin hesaplandığını açıkladı.
‘REKABETİ ORTADAN KALDIRAN 21’İNCİ HUSUS KAPSAMINDA’
Şahsi, “Listeye bakıldığında Kalyon İnşaat, Kolin İnşaat, Cengiz İnşaat, Makyol İnşaat ve Özgün Yapı’dan oluşan birinci beş şirketin isimleri; iktidara yakınlıkları nedeniyle kamuoyuna epey tanıdık gelmektedir. Yapılan çalışmalar bu firmalara verilen ihalelerin çok büyük bir kısmının, Kamu İhale Kanunu’nun, pazarlık adabını düzenleyen ve kamu ihalelerinde yarışması ortadan kaldıran, iktidarın ihaleleri istediği firmalara vermesine imkan sağlayan 21’inci hususu kapsamında yapıldığını gösteriyor. 2016- Haziran 2020 arasında Kalyon İnşaat 24 milyar liralık, Kolin İnşaat 21,7 milyar liralık, Cengiz İnşaat 19,4 milyar liralık, Makyol İnşaat 12,3 milyar liralık. Özgün Yapı 12,3 milyar liralık ihaleyi tek başlarına ya da birbirleriyle oluşturdukları iştirakler aracılığıyla üstlendiler” tabirini kullandı. Kişisel, şunları kaydetti:
‘ŞEFFAFLIK ORTADAN KALDIRILDI’
“İhalelerin, Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci unsuruna nazaran pazarlıkla, çoğunlukla da hiçbir ivediliği olmadığı halde tıpkı hususun bir numara fıkrasının (b) bendi kapsamında yapılması, yarışması ortadan kaldırdığı için esasen yüksek bedellerle mukavele imzalanan bu girişimlerde sonraki yıllarda da kıymetli ölçülerde keşif artışlarına gidildiği tabir edilmektedir. Birtakım girişimlerde yüzde 100 nispetinde keşfi artışına gidildiği, öteki bir sözle ahit bedelinin bir katından fazla ödeme yapıldığı savları bulunmaktadır. Ne yazık ki son 18 yılda kamu ihalelerinde hem ihale aşamasında hem de pratik aşamasında şeffaflık neredeyse tümüyle ortadan kalkmıştır. Hangi girişimlerde ne kadar keşif artışı yapıldığı, hangi girişimin ne kadarlık bir harcamayla tamamlandığı konusunda kamuoyuna gereğince haber verilmemektedir. Sayıştay’ın kontrolünün aktifliğini yitirmiş olması, hazırlanan murakabe raporlarının da sansürden geçirildikten sonra TBMM’ye sunulması üzere nedenlerle kamu ihaleleriyle kamunun ne ölçüde bir zarara uğratıldığı bilinmemektedir.
‘KAMU İHALELERİ KONUSUNDA MİLLET ISMINE ARAŞTIRMA YAPMALI’
Kamu ihaleleriyle ilgili olarak gündemde bulunan savların araştırılması Türkiye Büyük Millet Meclisinin temel vazifelerinden biridir. Bu hem TBMM’nin teftiş hizmetinin hem de bütçe hakkının doğal bir sonucudur. Gelgelelim, TBMM’de bir kesin hesap encümeninin kurulamamış olması, Anayasaya nazaran, merkezî idare bütçesi kapsamındaki kamu yönetimleri ile toplumsal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve sarfiyatları ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi ismine denetlemekle vazifeli bulunan Sayıştay’ın bu hizmetini gerektiği üzere konumuna getirmemesi nedeniyle kamu zararları katlanarak artmaktadır. Bu nedenle TBMM’nin kamu ihaleleri konusunda millet ismine bir araştırma yapması mecburidir.” (DUVAR)
Gazete Duvar