Mısır’ın Libya’ya askeri olarak müdahale etme mümkünlüğünün tekrar konuşulmaya başlamasıyla, Arap basınında “Türkiye ve Mısır arasında sıcak bir çatışma çıkar mı” sorusu da tekrar gündeme geldi. Lakin Arap gazetelerinde umumî olarak mekan alan tefsirlerde sıcak çatışmaya çok fazla ihtimal verilmiyor. Velev Libya’da taraflar arasında Sirte merkezli bir ittifaka varıldığını lisana getiren müellifler oldu.
Lübnan’daki ekonomik gidişat, bu hafta da Arap basının bir diğer kıymetli gündem başlığıydı. Lübnan gazetelerinde çıkan haberlere nazaran, Lübnan’dan öbür memleketlere göç etmek isteyenlerin sayısında rekor seviyede bir artış var. Bunun nedeni ise devletteki ekonomik çöküşün neden olduğu güvenlik ve gelecek tasası.
Bu hafta Lübnan’da bir farklı tartışma da Maruni Patriği’nin “Lübnan’ın bölgesel çekişmelerde tarafsız kalması gerektiği” ve bu bahiste Hizbullah’ı gaye göstermesinden sonra başladı. Patrik Butros el Rahi’nin açıklamaları devlet içindeki Hizbullah zıtları ve destekçileri arasında sert tartışmalar yarattı.
Arap dünyasında bu hafta dikkat alımlı bir gelişme de şiddetli savaşın uzun müddet devam ettiği Yemen’den geldi. Yemen’de Husiler olarak bilinen Ensarullah Hareketi’nin istihbarat yöneticisi Abdullah Yahya El Hakim, Husiler’in Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail’deki stratejik ve hayati amaçlar arasında haber sahibi olduklarını açıkladı. Ensarullah yetkilisinin İsrail ile ilgili bu açıklaması, Rai Al Youm gazetesinde “Ensarullah Hareketi Lübnan Hizbullah’ının yolunda ilerliyor” halinde yorumlandı.
‘LİBYA’DA ITILAF SAĞLANDI MI?’
“Özellikle de Hafter’in Vatiyye üssü ve Tarhune’den çekilmesinden sonra Libya bunalımının büsbütün Türkiye ve Mısır’ın denetimine girdiğini söyleyebiliriz. Bu iki devlet Libya’da memleketin doğusu ve batısında karar almada mekanizmasını yönetmeye başladı.
Sirte ve Cufra’da iki güç arasında bir çatışma olacağını düşünmüyorum. Bu mevzudaki medyada yürütülen algı operasyonları da, Libya bunalımına müdahil olan tarafların kendi planlarını Libyalılara kabul ettirmesini hedefliyor.
ABD, Rusya ve gayrı devletlerin Sirte kentinin silahlı güçlerden arınmış tarafsız kesim olması üzerinde uzlaştığını ve Hafter’in Cufra’da kalma garantisi karşılığında Sirte’den çekilmeyi kabul edeceğini düşünüyorum.
Bu ittifak başkaca petrol üretiminin yine başlamasını ve petrol ortamlarının buraları korumakla hizmetli güvenlik üniteleri tarafından himaye edilmesini de içeriyor.
Mutabakat, merkezi Sirte kenti olan ve Libya’nın üç ortamını temsil eden yeni bir hükümetin oluşturulmasını da içeriyor.” (Abid El Rakik / Ayn Libya gazetesi)
‘SİSİ LİBYALI AŞİRETLERLE NEDEN GÖRÜŞTÜ?’
“Tobruk Temsilciler Meclisi lideri Akile Salih’in bir beyan yayınlayarak Mısır ordusunu askeri olarak müdahaleye davet etmesinden sonra Mısır basınında Libyalı aşiretler meclisine bağlı aşiret başkanlarının Bingazi’den Kahire’ye gittiği ve burada Abdülfettah Sisi ile görüşme gerçekleştirdiği haberleri konum aldı.
Laf konusu beyan (Akile Salih’in açıklaması) Mısır ordusunun muhtemel Libya müdahalesine bir meşruiyet kazandırmak içinse, bu meclisin yalnızca 35 üyesi kaldı. Bu da salt çoğunluk oluşturmak için kâfi değil. Bunun yanında birtakım üyeler, bu mevzuyla ilgili rastgele bir oturum yapılmadığını ve beyanın kendilerine evvelden sunulmadığını belirtti.
Libya’nın doğusundan gelen aşiret önderleriyle görüşmeye ve bu aşiretlerin Mısırlı aşiretler olan tarihî bağlara vurgu yapılmasına gelecek olursak, Tobruk meclisi en azından siyasi bir alt yapıyla devletle irtibatlı ve üyeleri demokratik yollarla yapılan seçimle hizmete geldiği varsayılan bir oluşumdur. Lakin bir devlet liderinin aşiret başkanlarıyla görüşmesi -ki birincisi askeri bir darbeyle iktidara geldi- seçimle iş başına gelen bir meclisle çok da ilgilenmediğini göstermektedir.” (Kuds El Arabi gazetesi / başyazı)
‘LÜBNAN’DA GELECEĞİ DAİR UMUTLAR TÜKENİYOR’
“Diplomatik kulislerden gelen haberlere nazaran, başta Kanada ve Avustralya olmak üzere öbür memleketlere göç etmek isteyen ve bunun için yabancı memleketlerin Lübnan’daki misyonlarına müracaatta bulunan Lübnanlı ailelerin sayısı rekor seviyeye ulaştı. Görünen o ki, devletteki ekonomik çöküşten ötürü oluşan bu durumda (göç etmek isteyen) Hristiyan ailelerin sayısı daha fazla. Bunda en tesirli neden ise geleceği dair umutların külliyen kaybolması. Tahminen de bu yüzden Vatikan da harekete geçti ve bu mevzudaki derin kaygılarını lisana getirdi.
Lübnanlılar’ın mevcut ekonomik koşullarına ek olarak devlete yönelik ağırlık savaşlarının da devam etmesi, güvenlik konusunda da telaşları daha da arttırmaktadır. Devletin istatistiklerine nazaran 2019 Ocak ve 2020 Mayıs arasındaki meskenlere yönelik hırsızlık vakalarındaki artış yüzde 22’ye, otomobil hırsızlığındaki artış orantısı ise yüzde 58’e ulaştı.
En değerlisi ve tehlikelisi ise insan öldürme vakalarındaki yüzde 124’lük artış orantısı.” (Coni Münir / Lübnan El Joumhuria gazetesi)
‘LÜBNANLILAR ÜÇ SAVAŞ BİRDEN VERİYOR’
“Lübnanlılar bu gün varoluşsal açıdan çok şiddetli üç savaş veriyor. Birincisi çok şiddetli ekonomik bir savaş ve bu savaş, merkez bankası ile mahallî bankalar ve bunlardan çıkar sağlayan siyasi tabaka arasında dönüyor. Bu savaşın bir gayrı tarafı da bu kısımlarla yakınlaşmayı reddeden ve mevcut Hassan Diyab hükümetinin sunduğu kurtarma planını destekleyen Dünya Bankası’dır.
2. savaşın da şiddet kademesi açısından birincisinden geri kalır yanı yok. Bu savaş Hizbullah ve İran’ın desteklediği Lübnanlı müttefiklerinin temsil ettiği direniş ekseni ile Amerika Birleşik Devletleri ve onun içerideki müttefikleri arasında dönüyor. ABD ve müttefikleri devletteki durumu fırsat bilip Hizbullah’ı bucağa sıkıştırıp bütün buhranı ona yüklemeye ve onu bertaraf etmeye çalışıyor.
Üçüncü savaşı ise Maruni Patriği Butros El Rahi Lübnan’ın tarafsız kalması gerektiği cihetindeki davetiyle başlattı. Bu da devletteki farklı siyasi bölümler arasında Lübnan’ın kimliği konusunda derin tartışmalara neden oldu. Bir kesim Lübnan’ın Hizbullah’ın sayesinde İsrail’e karşı direnişçi kimliğini savunurken, bir kesim Lübnan’ın bölgesel çekişmelerde tarafsız kalması gerektiği görüşünde.” (Randa Haydar / El Arabi El Cedid gazetesi)
‘HUSİ ENSARULLAH HAREKETİ HİZBULLAH’IN YOLUNDA’
“Husi Ensarullah hareketinin istihbarat lideri Abdullah Yahya El Hakim, Ensarullah hareketinin elinde Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve işgal altındaki Filistin’de kıymetli maksatlara ilişkin haberler olduğunu açıkladı.
Bu açıklamanın gerinin Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun sözcüsü, savunma sistemlerinin dört füze ve ve 6 tane kişisiz hava uçağını engellediğini belirtti gelgelelim, mekanla ilgili rastgele bir detay vermedi.
Yahya El Hakim’in Suudi Arabistan’ın derinliklerinin gaye alınmasıyla ilgili açıklaması birinci değil. Yeni olan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Tel Aviv’deki amaçlarla ilgili olan kısmıydı. Sanki bu mevzuda savaşın ortamının işgal altındaki Filistin’e genişletilmesi halinde yeni bir stratejiyle mi karşı karşıyayız? 2. olarak sanki Ensarullah Hareketi Tel Aviv’i maksat alabilecek füzelere sahip mi? Yoksa bu açıklamalar yalnızca ruhsal savaşla mı ilgili?
Ensarullah hareketi, Lübnan Hizbullah’ının yolunda ilerliyor. Umumî olarak da verdiği lafları tutuyor. Daha evvel Arabistan’da Riyad, Cidde, El Hamis, Bakik’i füzelerle vuracağını açıklamıştı ve bunu fiiliyata döktü.” (Rai Al Youm Gazetesi / başyazı)
Gazete Duvar
