Doğu Akdeniz Etraf Platformu (DAÇE), Adana’nın Yumurtalık ilçesinde inşa edilen Hunutlu Termik Santrali nedeniyle hayatları tehlike altında olan deniz kaplumbağaları için 80 bin imza topladı. 350.org, CAN Europe, Tabiat Derneği, Ekosfer Derneği, HEAL (Sağlık ve Etraf Birliği) ve WWF-Türkiye tarafından da desteklenen kampanya kapsamında toplanan imzalar santrali finanse eden Çin Bankası ICBC’ye evvelki gün teslim edildi.
BÖLGENİN KORUNMASI TALEP EDİLİYOR
İklim aktivistleri, uzmanlar ve yöre halkı bölgenin korunması gerektiği talebinde bulunuyor. Kelam konusu Çin’in projeden çekilmesi davetinde bulunan etraf platformları bölgede yaşanacak tahribatı ve bölge halkının santralden göreceği ziyanları anlattı.
Avukat İsmail Hakkı Atal banka önünde evvelki gün yapılan basın açıklamasında şunları söyledi: “Santral inşaatına karşı açılan davanın uzman raporunda kaplumbağaları korumak için alınacağı söylenen tedbirlerin hiçbirinin kâfi ve gerçekçi olmadığı uzmanlar tarafından ortaya koyuldu. Buna karşın Hunutlu termik santralinin inşaatı hala devam ediyor. Bu inşaatın ivedilikle durdurulmasını ve kanunla muhafaza altında olan bu kumsalın fiilen sahiden korunmasını talep ediyoruz.”
ÇİN’E DAVET: KENDİ POLİTİKLARINIZ ÇERÇEVESİNDE HAREKET EDİN
Doğu Akdeniz Etraf Platformu sözcüsü Sadun Bölükbaşı ise Hunutlu termik santralinin etraf, iklim ve biyolojik çeşitlilik üzerindeki zincirleme olumsuz tesirleri olduğunu söz etti. Bölükbaşı, “Hem Türkiye’deki hem Çin’deki paydaşların yararına olacak biçimde, kömür yerine güneş ve rüzgâr üzere pak kesimlere yapılacak yatırımların desteklenmesini ve Çin’in kendi ülkesi için belirlediği yeşil finansman siyasetleri doğrultusunda Türkiye’de de sürdürülebilir bir anlayışla hareket etmesini bekliyoruz. Bu doğrultuda birebir Zimbabve ve Kenya’da olduğu üzere ICBC bankasının bu kömür yatırımından da çekilmesini talep ediyoruz” dedi.
Deniz kaplumbağaları ismine bir deniz kaplumbağası kostümü ile gerçekleştiren imza tesliminde kelam alan iklim aktivisti Elif Ünal “Deniz kaplumbağaları tüm Akdeniz’de olduğu üzere Adana’nın sularında da 110 milyon yıldır hayatını sürdürüyor. Onların ömür alanına yapılacak bu müdahale deniz kaplumbağalarının bölgedeki popülasyonunu tehdit ediyor. 30 yıl ömür biçilen bu santral için denizin bu kadim canlılarını feda etmek ülkenin ekosistemine yapılacak büyük bir darbedir” diye konuştu.
SANTRAL NEDEN KAPATILMALI?
Platform, santralin şu nedenlerden ötürü derhal durdurulması gerektiği davetinde bulundu:
1. Yeşil deniz kaplumbağaları için Akdeniz Havzası’nda öncelikli yuvalama kumsallarından biri olan proje alanındaki inşaat, Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü’nün 2009/10 Genelgesi’ne nazaran hukuka karşıt.
2. Santral projesi, İskenderun Körfezi Bütünleşik Kıyı Alanları Planı (BKAP) ve Mersin-Adana Bölgesi Etraf Sistemi Planlarına ters.
3. ÇED (Çevresel Tesir Değerlendirmesi) raporu hazırlanırken ölçülen hava kalitesine ilişkin datalar, aktüel mevzuatımızın limit bedellerinin çok üzerinde bir kirliliği gösteriyor, santralin ÇED olumlu kararı geçerli değil.
4. İskenderun Körfezi’ndeki başka termik santral ve sanayi tesislerinin etrafa ve insan sıhhatine tesirleri kümülatif olarak değerlendirilmedi.
5. Termik santralin Sıhhat Tesir Değerlendirmesi (SED) yapılmadan yani halk sıhhati üzerindeki tesiri bilinmeden inşaatına başlandı.
PROJENİN İNSAN SIHHATİ VE HAVA KALİTESİ ÜZERİNDEKİ TESİRLERİ
Öte yandan Doğu Akdeniz Etraf Dernekleri Platformu (DAÇE), Adana Tabip Odası, Adana Ziraat Mühendisleri Odası, 350.org, Avrupa İklim Aksiyon Ağı (CAN Europe), Ekosfer, Sıhhat ve Etraf Birliği (HEAL), TEMA Vakfı, WWF-Türkiye ve YUVA Derneği Adana’ya yapılan Hunutlu Termik Santrali’nin inşaatının durdurulması için #AdanayaTemizHava kampanyasını başlattı. Kampanyada santralin hava kalitesi üzerindeki tesirleriyle ilgili bir rapor hazırlandı. Kelam konusu raporda şu bilgiler yer alıyor:
– Her yıl 2,8 milyon ton kömür ithal edilecek.
– Sugözü Sahili’nde bulunan ve faaliyetine devam eden Sugözü İthal Kömürlü Termik Santrali’nin yalnızca 1,8 km doğusuna ikinci bir kömürlü termik santral yapılmış olacak. Böylelikle Adana’nın kuzeyinde yer alan Tufanbeyli Kömürlü Termik Santrali’yle ve öbür kirleticilerle birlikte, Adana’nın hava kalitesi önemli halde etkilenecek.
– Projeye sırasıyla 1,5 km, 2,6 km ve 2,8 km uzaklıkta bulunan Sugözü Köyü, Herekli Mahallesi ve Demirtaş Köyü direkt etkilenecek.
Raporda projenin hava kalitesi ve insan sıhhati üzerindeki tesirleri ise şöyle yer aldı: “Adana merkezde havadaki kirletici hususlar (PM10) Türkiye’de belirlenmiş hudut kıymetin iki katı, Dünya Sıhhat Örgütü tavsiye kıymetlerinin ise dört katı üzerinde ve hava sıhhatsiz. Adana, 2019 yılı boyunca 236 gün, yani yılın %65’inde bu kirli havayı soludu. Şayet, Adana’da hava kirliliği Dünya Sıhhat Örgütü’nün hudut pahaları altında tutulabilseydi, 2019 yılında 2 bin 72 vefatın engellenebilirdi. Bu bulgu, Adana’da her 5 şahıstan 1’inin hava kirliliğine bağlı sebeplerden hayatını kaybettiğini gösteriyor.
Bu kirliliğe karşın, Hunutlu Termik Santrali’nin 2014 tarihli Son ÇED raporunda yer alan PM10 kirleticisine ilişkin ölçümler, insan sıhhatinin korunması ve AB mevzuatıyla ahenkleştirme için güncellenen Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Denetimi Yönetmeliğindeki hudut pahaları aşıyor. Santralin yapılması, daha çok erken vefata ve hastalık yüküne yol açacak iken santral insan sıhhati üzerine ayrıntılı bir kıymetlendirme sunmuyor.”
Hunutlu kömürlü termik santrali hakkında:
Hunutlu Termik Santrali 2015 yılında elektrik üretim lisansını almıştır. Lisansı takiben, kelam konusu yatırım için 2016 yılında 3,5 milyar TL sabit yatırım fiyatı üzerinden KDV istisnası ve 768 milyon ABD doları fiyatındaki makina teçhizat ithalatı üzerinden de gümrük vergisi muafiyeti sağlandı. Santral tamamlanması durumunda 1.320 MW kapasiteye sahip olacak.
Gazete Duvar