Adil yargılanma ve cezaevi koşullarının düzeltilmesi talebiyle vefat orucunda olan Didem Akman ve Özgür Karakaya cezaevinden mektup yazdı. Sıhhat durumları gün geçtikçe berbata giden iki mahpus kamuoyuna seslendi. Ağırlaştırılmış infaz rejimini ‘ölüm’ olarak gören iki mahpus seslerinin duyulmasını isterken vefat orucundaki Didem Akman, “Sessizlik büyüdükçe duvarlar kalınlaşıyor” sözlerini kullandı. Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Topluluk Derneği ise
‘BEN HÜCRELERİN KIŞISI NASIL ÖLDÜRDÜĞÜNÜN SOMUT ÖRNEĞİYİM’
İki mahpus 19 Şubat’ta vefat orucuna başladı. Şakran Bayan Cezaevi’nden mektup yazan Didem Akman kamuoyuna ‘sessizlik’ tenkidinde bulundu. Akman hapishane koşullarının düzeltilmesi için, “Sesimi duyun” diyor ve ekliyor: “Herkes bir halde mahpusken mahpustan yazıyorum demek garip. Ne yazık ki muhabere bizimkiyle kıyaslanmayacak bir mahpus durumundan şikayet ediliyorken bile en ufak bir empati gelişmiş değil. Dört kişi mevt orucunda. Helin’i, Mustafa’yı, İbrahim’i daha yeni kaybetmişken… Yaşanan büyük sessizlik… Daha da derinleştirilmiş bir mahpus ve tecrit durumu yaşıyoruz. Dışarıda sessizlik büyüdükçe bizim etrafımızdaki duvarlar kalınlaşıyor.”
Ağırlaştırılmış müebbet hükümlülerinin yaşadıklarını anlatan Akman şöyle devam etti: “Ölene kadar 8-11 metre karelik bir ortamda diğer bir insan yüzü görmeden, günde sadece bir saat havalandırmaya çıkartılarak hiçbir insan yaşayamaz. Bunlardan mahrumiyet kişiyi yavaş yavaş öldürmek demek. Beşerler her türlü muhabere imkanlarına karşın 3-4 gün konutlarında duramıyorlar. Düşünün bizler bir ömür uzunluğu bu türlü geçiriyoruz. Üstelik tek başımıza ve muhabere araçlarından mahrum. Ben tecritin, hücrelerin kişileri nasıl öldürdüğünün somut kanıtıyım. Hücreler öldürüyor!”
Akman, ağırlaştırılmış infaz rejimindeki durumu da hususlar halinde yazdı:
- Görüş ve telefon iki haftada bir veriliyor.
- Ana, baba, eş, çocuk yoksa kimseyi göremiyorsunuz.
- Adalet Bakanlığı’nın 4/1 sayılı genelgesiyle verilen sohbet hakkı da ağırlaştırılmış müebbet hükümlülerine uygulanmıyor.
- Ölümlerde, ağır hastalıklarda cenazeye gitme hakkı verilmiyor.
Akman son olarak ağırlaştırılmış müebbet rejimin tartışılması ve düzenlemelerin acilin yapılması davetini da yeniledi: “Kısaca vefat orucu olsun olmasın hücreler öldürüyor diyoruz. Bunun anlaşılması, tartışılması, görülmesi ve mevtin önüne geçilmesini istiyoruz.”
‘ADALET İÇİN ERİYORUM’
Aliağa 1 Nolu Cezaevi’nde tutulan vefat orucundaki Özgür Karakaya da adil yargılama talebiyle vefat orucunda. Daha evvel Akman’la birlikte çetinle hastaneye kaldırılan Karakaya, hastanede yaşadıklarını, “Bizden çetinle 3 tüp kan aldılar. Sonraki gün, ‘eksik test yapmışız’ diyerek yeniden çetinle kan aldılar. Birtakım emanetler vardır ki mecazlara gerek kalmaz gerçek olur. Bunlar kan emicidir. Doktora hipokrat yeminini hatırlatınca, ‘Senin üzere ağlayan çok çocuk gördüm’ dedi. Beyaz kapatmaz kiri. Beyaz önlükte bu sapkın başın kirini pasını kapatmıyor işte. Ben vücudumu adalet için yatırdım. Ben dilenmiyorum, direniyorum. Benim kaçırılıp çetinle yatırıldığım hastane Mustafa’nın (Mustafa Koçak) çok daha ahlaksız azaplara maruz kaldığı hastaneydi. Birebirini yaşamamızın nedeni direnişimizin sessizliğe gömülmesi sayesindedir. Lakin direniş sürüyor. Direniş ama taleplerimiz, adalet bölgesine getirilirse bitecek” laflarıyla anlattı.
İNFAZ DÜZENLEME TALEPLERİ
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Topluluk Derneği (CİSST) ağırlaştırılmış infaz rejimiyle ilgili birçok talep sıraladı. 2016 yılından beri CİİST’in lisana getirdiği talepler şöyle:
– Ağırlaştırılmış müebbet infaz rejiminin bir bütün olarak kaldırılması.
Dernek ağırlaştırılmış müebbet infaz rejimi kaldırılana kadar şu düzenlemelerin yapılması gerektiğini sıraladı:
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların zarurî olarak “tek kişilik oda”larda tutulması pratiğinden vazgeçilmesi
– “Tek kişilik oda”larda tutulma pratiği kaldırılana kadar, hücrelerin daha yaşanılabilir hale getirilmesi; hareket yeri yaratacak biçimde büyütülmesi, hücrelerin direkt güneş alacak halde düzenlenmesi, mutfak ünitesinin eklenmesi, daha iyi havalandırma, ısıtma ve soğutma koşullarının sağlanması ve mahpusların çamaşırlarını kurutabilmesi için imkân yaratılması.
– Tahliye umudu olmayan ağırlaştırılmış müebbet düzenlemesinin kaldırılması. Tüm mahpuslar için milletlerarası birçok örneğinde görülebileceği üzere azami 25 yılın ahir tahliye koşullarının gözden geçirilmesi
– Insanların hapsedilmesine ait kanuni bir üst hudut konması, ceza vadelerinin bireylerin özgün koşullarının gözetilerek tayin edilmesine ait düzenleme yapılması
– Ağırlaştırılmış müebbetlerin daha çok mahpus ile muhabere kurabilmelerinin önünün açılması, toplumsallaşmaları ve kendilerini geliştirebilmeleri için imkân yaratılması
– Havalandırma vadelerinin, hapishane yönetimlerinin inisiyatifine bırakılmadan uzatılması ve gayri mahpuslar için olduğu üzere gündüz saatlerinde mahpusun erişimine açık hale getirilmesi
– Havalandırma yerlerinin büyütülmesi ve mahpusların toprağa ve yeşil yere erişiminin sağlanması
– Havalandırmaların üstüne tel örgü çekilmesi pratiğinden vazgeçilmesi
– Tıpkı havalandırmayı kullanan kişi sayısının arttırılması ve bu kimselerin karara nazaran belirlenmesinden vazgeçilmesi
– Mahpusların toplumsal gereksinimler nedeniyle sevk talep etmeleri halinde, bu taleplere itibar edilmesi ve pratiğe geçirilmesi
– Ağırlaştırılmış müebbetler hükümlüsü mahpusların toplumsal aktivitelere katılmasına yönelik düzenlemenin, hapishane yönetimlerinin inisiyatifine bırakılmayacak biçimde düzenlenmesi
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların, iyileştirilmiş çalışma koşullarına dâhil olmalarına imkân verilmesi
– İnfazın “tek kişilik oda”da sürdürülmesi halinde hasta ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpuslara refakatçi hakkı tanınması
– Mahpusların ruhsal durumlarına nazaran acil tedbirler alınması, ruh sıhhati meseleleri yaşayan insanların, hücrede tutulmasına derhal son verilmesi
– Ağırlaştırılmış müebbet infaz rejiminin tesirleri üzerinde çalışabilmekiçin akademi ve sivil topluluğa imkân verilmesi
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların, infaz eşitliği sağlanarak gayrı mahpuslar üzere her hafta görüşe çıkmasının sağlanması, bir numara aşama akraba sınırlamasının kaldırılması ve öteki mahpuslar üzere belirledikleri 3 arkadaş ile görüşme imkânının sağlanması
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü okuryazar olmayan mahpusların mektuplaşma ve dilekçe vermesine ait bir mekanizma oluşturulması
– Gayrı mahpus yakınlarına tanınan kurumun belirlediği günler dışında ziyaret hakkının ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpuslara da tanınması
– Görüşçüler ile tek tek görüştürme tatbikinden vazgeçilmesi
– Görüşlerin vesair mahpuslardan münferit yapılması pratiğinden vazgeçilmesi
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpuslara, sair mahpuslar üzere haftalık telefon görüşü yapma hakkı tanınması ve telefon görüşmelerinin fiyatsız olması
– Ağırlaştırılmış müebbet hükümlüsü mahpusların tahliye tarihlerine müsait olarak dış dünya ile adaptasyonlarını sağlayacak imkânların yaratılması, açık hapishanelere sevk ve kontrollü bağımsızlıktan faydalanmalarının önünün açılması
– Hapishanede bulundukları devirde, istekleri halinde mevcut sisteme tutarlı meslek edinme eğitimlerine katılmalarının sağlanması
– Tahliye sonrasında gereksinim duymaları halinde barınma ve iş hususlarında desteklenmesi
Gazete Duvar