tekrar tv’de Ayşegül Doğan’ın konuğu olan gazeteci, muharrir Ali Bayramoğlu “Türkiye nereye gidiyor?” sorusunu demokrasi, insan hakları ve Kürt sıkıntısı açısından kıymetlendirdi. Hükümetin hazırladığı yeni ıslahat paketine dair tartışmaları kıymetlendiren Bayramoğlu, “Reform beklentileri üretilen beklentiler, pragmatizme ve Erdoğan’ın siyasi sıkışıklıklarına bağlanan beklentiler. Dikkat ederseniz her ıslahat açıklamasından sonra somut bir hadise oluyor ve o hadiseden sonra Erdoğan bir açıklama ya da halla aslında çok şeyin değişmediğini söylemeye çalışıyor” dedi.
Doğu Akdeniz krizini hatırlatarak AB ile sıcak noktalarda müsabaka hali olduğuna dikkat çeken Bayramoğlu, Türkiye’nin birtakım yaptırımlarla karşılaşabileceğini belirtti ve bundan daha değerli konunun ABD’de Biden’ın iktidara gelmesi olduğunu söyledi:
“Onun iktidarıyla birlikte paradoksal iki gelişme bekliyoruz: bir tanesi Tayyip Erdoğan’ın aleyhine bir gelişme. Bugüne kadar Erdoğan’ın Rojava’da, Kuzey Suriye’de sürdürmüş olduğu Kürt siyasetine Biden ve etrafından bir itiraz gelecektir, en azından söylemsel bir itiraz gelecektir. Zira Biden ve takımı demokrasi sıkıntısını tüm memleketler arası platformlarda ve alanda kuvvetle tabir etmek istiyorlar ve Erdoğan da bunun önündeki en değerli meselelerden biri. Tahminen Erdoğan’ın görece lehine olan ikinci konu da Kürtler ortasındaki çatışma ve gerginliklerin tekrar bir barış platformuna dönüştürülmesi. Suriye’de YPG, PKK, SDG ortasındaki münasebetlerin farklılaştırılarak dengelenmesi, Türkiye’nin şu anda kağıt üstünde lehine üzere gözükse de Türkiye’yi siyaset imalinde son derece zorlayacaktır. Tayyip Erdoğan ve arkadaşları bunun farkında. Türkiye’yi yalnızca iç dinamiklerle yönetemezsiniz, bölge dinamikleri ve bilhassa memleketler arası dinamiklere ahenk sağlamak zorundasınız. Onlara baş tutarak yönetmek güç bir iştir.”
“Bize saçma gelecek” diye devam eden Bayramoğlu, “Erdoğan, birbirinden farklı ve çelişkili düğmelere birebir anda basıyor. Hem birtakım adımlarla otoriterleşmeye yol veriyor hem de ıslahat imkânlarını devrede tutmaya çalışan kimi düğmelere basıyor. Bu kaotik bir durum ve bu kaotik durum, iktidarın kendini yeni sürece adapte etmesiyle ilgili” formunda konuştu.
‘KÜRT SORUNUNDA BÖLGESEL VE ULUSAL SORUN İÇ İÇE GİRDİ’
Bu mevzuların Kürt problemine yansımalarına dair ise Bayramoğlu’nun değerlendirmesi şöyle:
“Kürt sorununda bölgesel ve ulusal sorun iç içe girmiştir. Kürtler için bir hudut yok, ancak Türk devleti için ulusal bir hudut var. Bu birleşme, Suriye ve Türkiye’de olacak gelişmelerin farklı olabileceğine de işaret. Biden’la birlikte şayet bir Suriye barışı olur ve herkesin kabul edebileceği Kürt alan paylaşımı devreye girerse aktörlerin iştirakiyle bu iklim Türkiye’ye yansır, Türkiye’yi bağlar ve Türkiye adım atmak durumunda kalır. O vakit Erdoğan oturup, Bahçeli’yi ikna etmek zorunda kalır. İkinci ihtimal de, Erdoğan şayet seçimlere yanlışsız ‘yandım Allah, iktidar elden gidiyor’ derse, o vakit kuvvetli açılımlar bekleyebiliriz, ancak onlar da ilkesel değil yararcı açılımlar olur.”
‘İKTİDARIN SEÇİM KAYBETMESİ LAZIM’
“Bu iktidar değişmeden bu iş çok kolay ilerlemez. Bu iktidarın seçim kaybetmesi lazım” diye devam eden Bayramoğlu, muhalefetin durumuna, HDP’ye ve Kürt sıkıntısına yaklaşımına dair de şu eleştiriyi getirdi:
“Muhalefetin de gittikçe özgül tartısı artan bir alanı var. Bu alanla iktidar alanı ortasındaki gerginlikler bir biçimde eşit bir güç paylaşımı etrafında sürüyor. Erdoğan’ın git gide otoriterleşen idaresi, çok keyfi hali, çok şahsi ve keyfi yönetim sistemi Türkiye’de Saadet Partisi’nden AK Parti’den kopan partiler ile CHP ve HDP’ye kadar, bütün siyasi partileri bir bahiste bir ortaya getirdi: bu iktidarın değiştirilmesi. İktidarın değiştirilmesinden sonra da hepsi Anayasa’nın değiştirilmesinden bahsediyorlar. Bu iki ülke demokrasinin tarifiyle çok yakından ilgili. Bahsettiğimiz bu siyasi blok, muhalif bloktaki demokratikleşme dozu her geçen gün artıyor.”
Buna rağmen iki kıymetli sorun olduğunu belirten Bayramoğlu, “Bu ittifakın demokratikleşme dozu artarken sanki bu aktörlerin bir ortaya gelme ve sinerji üretme imkanları var mı?” sorusunu yanıtladı:
“Burada kimi problemlerle karşı karşıyayız, en değerlisi Kürt sıkıntısı, bu da bizi öteki bir açmaza gönderiyor. Muhalefette demokrasinin içerisinde Kürt probleminin tuttuğu yer git gide artıyor, fakat HDP’ye yaklaşma bu konjonktür dışında bir şey söz ediyor mu, sorusuna hala birçok siyasi parti için çok olumlu yanıt verme basamağında değiliz.
“Gerek Türkiye’nin demokrasinin yine ayaklarının üstüne oturtulması gerek mevcut iktidarın yenilmesinin bir şartı var: Kürt sorununda hakikaten siyaset üretmek ve esasen bir Kürt aktörü olan HDP’yi bir sistem içi öge haline getirebilmek. Yani muhalefetin kuracağı bir ittifakın içinde HDP’nin olmasından bahsediyorum. Zira sistem dışı ilan ediyorsunuz bir bakıma. AK Parti nasıl HDP’yi ‘terörist’ ilan ediyorsa ki, sistem dışı ilan etmektir, muhalefet de ‘ben HDP’yle birebir masaya oturmam, milliyetçi tepkiden korkarım’ diyor. Bu da onu sistemin içine almamak demektir. Nasıl bir tarafta otoriterizmi Kürt alerjisi, Kürt hareketi alerjisi tanımlıyorsa, burada da ileri adım önündeki mani, içten içe hala yaşayan bu alerjinin öteki bir boyutudur.”
‘KÜRT AKTÖRÜNÜN DE İÇİNDE OLDUĞU BİR İTTİFAK OLMALI’
Muhalifler ortasında bir ittifakın zorunluluğuna dikkat çeken Bayramoğlu, şunları kaydetti:
“Bir ittifak olmalı, bütün siyasi partiler, Kürt problemi ve aktörü de o ittifakın içinde olabilmeli. İki zorluk var: birincisi ÂLÂ Parti problemi. İkincisi her siyasi partiyi kuşatan Türk olma takıntısı, anti-Kürt kaygısı, milliyetçilikten tasa ya da milliyetçiliğe yaslanma üzere paradokslar var. Bunlar seçimlere yanlışsız tanımlandığı üzere olmayabilir, farklı seyredebilir. Farklı çapraz ittifaklar, dolaylı ve direkt ittifaklar halini alabilir. Kürt ögesini sisteme almadan bu düzeneğin yürüyebileceğini sanmıyorum. Göreceğiz.” (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar