ANKARA – Maliye Bakanlığı’na bağlı MASAK (Mali Kabahatleri Araştırma Kurulu), Türkiye’nin çeşitli kentlerinde bakkal dükkânları bulunan Afganistan vatandaşlarının Ziraat Bankası’ndaki hesaplarını mercek altına aldı. MASAK incelemesinde kimi hesaplardan yüklü havale/EFT süreci ile yurt dışı transferi tespit edildi. Emniyet ile birlikte sürdürülen soruşturma sırasında Ankara’da bakkal dükkânı bulunan iki Afganistan asıllı şahsın uyuşturucu satışından elde edilen geliri “hawala” prosedürüyle akladığı belirlendi. İki Afgan vatandaşı tutuklandı.
TALİBAN’DAN VE YOKSULLUKTAN KAÇIYORLAR
Türkiye hali hazırda dünyada en fazla sayıda mülteci barındıran ülke pozisyonunda bulunuyor. Suriyelilerden sonra sayıları giderek artan kümesi Afgan mülteciler oluşturuyor. Bilhassa son iki yıldır Afganistan’dan Türkiye’ye ağır bir göç yaşanıyor. Afgan mültecilerle teğe bir yapılan görüşmelerde, göçün nedenlerinin başında radikal İslamcı Taliban’ın hareketleri, örgütün erkekleri saflarına çekme istikametindeki baskıcı tavrı ve bayana yönelik şiddet gösteriliyor. Ekonomik imkânsızlıklar da göçün temel münasebetlerinden biri. Türkiye’ye kaçak yollarla giriş yapan Afgan mülteciler, Afganistan-Türkiye göç seyahati için göçmen kaçakçılarına kişi başı bin ila bin 500 dolar ödeme yapıyor.
PARA AFGANİSTAN’DA SARRAF’A TESLİM EDİLİYOR
Mülteciler, ülkelerinden ayrılırken çeşitli risk ve tehditler nedeniyle üzerlerinde toplu para taşıyamıyor, banka hesabı da açamıyor. Gittikleri ülkelerden memleketlerine yasal yollardan para göndermeleri de bu nedenle mümkün olmuyor. Bu durumdan da Afganistan’da para alım satımı yapan ve “sarraf” olarak anılan bireyler ve Türkiye’deki ortakları yararlanıyor. İmkânı olan Afganlar, Türkiye’de iş bulana kadar gereksinimlerini karşılayacak Afgani’yi (Afgan para birimi) Amerikan dolarına çevirerek sarraflara teslim ediyor. Türkiye’ye ulaştıklarında da farklı kentlerde “bakkal” olarak faaliyet gösteren Afgan vatandaşlarından “hawala” uygulamasıyla parasını çekiyor. Afganistan’daki sarraf da Türkiye’deki bakkal da mülteciye parasını öderken toplam meblağdan yüzde iki oranında kesinti yapıyor. Çaresiz göçmenlerin hawala sistemine güvenmekten öbür yolu yok.
MÜLTECİ PERSONELLER PARALARINI BAKKALLARA TESLİM EDİYOR
Türkiye’de çalışıp, Afganistan’daki ailelerine para göndermek isteyen mülteciler paralarını bulundukları kentteki “bakkallara” teslim ediyor. Afgan bakkal, ülkesinde ortak çalıştığı sarraf ile telefon, elektronik posta ya da faks aracılığı ile temasa geçiyor. Karşı taraftaki sarraf da Afganistan’daki alıcı ile temas kuruyor. Sarraf, kurulu düştükten sonra parayı alıcıya teslim ediyor.
KARA PARA AKLAMADA KULLANILIYOR
Gayri resmi bir havale metodu olan “hawala” mültecilerin farklı coğrafyalara para göndermek için kullandıkları prosedürlerden biri. Lakin sistem, kara para aklama, uyuşturucu ticareti ve terör hücumlarının finansmanına imkân sağlıyor. MASAK, Türkiye’de milletlerarası muhafaza altında bulunan, etrafa kendini işadamı olarak tanıtan, bakkal işleten çok sayıda Afganistan asıllı kişinin Ziraat Bankası’ndaki hesaplarını incelemeye aldı. MASAK uzmanlarınca, kelam konusu hesaplardaki yüklü ölçüdeki girişlerin yanı sıra havale/EFT yapılan hesaplar ile yurt dışı transfer süreçleri incelendi. Süreçlerde uyuşturucu temini ve satışı ile kontaklar tespit edildi. İki Afganistan vatandaşının Ziraat Bankası’ndaki hesabı donduruldu. Soruşturma MASAK ve Ankara Kaçakçılık ve Organize Hatalarla Gayret Dairesi ve Narkotik ile ortaklaşa sürdürüldü. Soruşturma sırasında kelam konusu iki Afgan uyruklunun “hawala” sistemiyle uyuşturucu parasını akladığı tarafında kanıtlara ulaşıldı. İki Afganistan vatandaşı gözaltına alındı, sorgularının akabinde tutuklanarak Ankara Sincan Cezaevi’ne konuldu. Bu tutuklamaların akabinde yeni operasyonlar da düzenlendi.
‘HAWALA’ IŞİD TARAFINDAN DA KULLANILDI
Daha evvel IŞİD üyelerinin de Suriye ve Türkiye’de “Al Haram”, “Saksouk”, “Al Khalidi” üzere isimlerle çeşitli kentlerde kurdukları paravan döviz ve sarraf şirketleri üzerinden para transferi yaptıkları belirlenmişti. MASAK ve İstanbul Mali Cürümler Şubesi’nin ortaklaşa sürdürdüğü soruşturmanın tamamlanmasının akabinde Eylül 2019’da gerçekleştirilen operasyonlarda 22 zanlı gözaltına alınmıştı.
Operasyon sonrası basına yansıyan bilgilere nazaran, “Al Haram” ismiyle bilgisayar programı geliştiren finansörler, tartısı Suriye’de bulunan IŞİD mensuplarına kısa müddette para gönderebiliyor. Programın ürettiği günlük şifrelerle Türkiye ve Suriye’de IŞİD’in paravan olarak kullandığı kuyumcu yahut döviz ofislerine gelen örgüt mensupları, bu sayede belirlenen ölçüdeki paraları transfer ediyor. Finansörler, paravan şirket sorumlusuna evvel şifreyi, akabinde geçilen paranın ölçüsünü belirterek transferi gerçekleştiriyor. Transfer edilen para fiziki olarak bir yerden öteki yere gitmiyor lakin çok sayıda transferden sonra iki taraf ortasında kasaları denkleştirmek için aşikâr aralıklarla “hesap kapama” süreci yapılıyor. Bu da kuryeler aracılığıyla kaçak yollardan para taşınmasıyla oluyor. Şirketler para transferinden belirli oranda kurul alarak kesinti yapıyor.
Gazete Duvar
