Çoklu baro teklifi TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilip yürürlüğe girse de avukatların itirazı bitmiyor. Bugün ortak bir açıklama yapan İstanbul Barosu seçim kümeleri ve avukat örgütleri, yasanın bir an evvel iptal edilmesini istedi. Adalet İçin Hukukçular, Avukat Hakları Kümesi, Avukat Hareketi, Avukatlar Sendikası, Çağdaş Avukatlar Kümesi, Çağdaş Hukukçular (ÇHD) Derneği İstanbul Şubesi, Demokrasi İçin Hukukçular (DİH), Hukuk Hareketi Platformu, Kartal Hukukçular Derneği, Iştirakçi Avukatlar (KAV), Evvel Unsur Çağdaş Avukatlar Kümesi, Evvel Prensip Çağdaş Avukatlar Kümesi Yükseliş Hareketi, Özgürlükçü Demokrat Avukatlar (ÖDAV), Özgürlük İçin Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi (ÖHD) ve Toplumsal Hukuk, Toplumsal Hukuk imzalı ve “Savunmanın parçalanıp işlevsizleştirilerek yargı bağımsızlığının, hukuk devletinin tümüyle yok edilmesi kabul edilemez” başlıklı açıklamada şu sözler yer aldı:
TARIHI BİR YANLIŞ YAPILDI: Avukatlık Kanununda değişiklik yapan yasa, tarihi bir yanlıştır. 1789 Beyannamesi 16. hususunda “Hakların teminat altına alınmadığı ve kuvvetler ayrılığının belirlenmediği bir toplumun anayasası yoktur” kuralı vurgulanmıştır. Yüzyılların birikimiyle oluşan kuvvetler ayrılığı, devletin güç kullanma yetkisinin hukukla sınırlanması ve hukuk devleti prensibi; devletin hukuka bağlılığının yargının tarafsızlığı ve bağımsızlığı yolu ile sağlanması, yargı bağımsızlığının bağımsız savunma eliyle faal kontrolü yok edilmeye çalışılmaktadır. Bugün için argüman makamı tam olarak yürütmenin buyruğundadır. Karar makamında olan yargıçların bağımsızlığı, direkt ve dolaylı biçimde tüm üyeleri siyasi iktidar tarafından belirlenen HSK eliyle, sürgün ve vazifeden almalarla yok edilmektedir. Yargının üç ayağından üçüncüsü; özgür ve bağımsız olma özelliğine sahip savunma da çökertilmek ve böylelikle yargı; büsbütün yürütmenin buyruğunda çalışan bir erk haline getirilmek istenmektedir.
TELAFİSİ İMKANSIZ SONUÇLAR DOĞAR: Avukatlık Kanunu değişikliği, 80 baro liderinin 19 Mayıs ve 1 Haziran 2020 tarihli bildirgelerindeki imzasında sözünü bulan onbinlerce avukatın iradesine, Anayasaya ve kamu faydasına açıkça alışılmamıştır. Çoklu Baro ve TBB delege yapısını değiştiren düzenlemeler yargı bağımsızlığını düzenleyen 9 ve 138. hususlarına, Anayasanın 2. hususunda sözünü bulan hukuk devleti prensibi ile 36. hususunda tabirini bulan adil yargılama prensibine, savunmanın aktifliğine, hak arama özgürlüğüne, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıyla ilgili temel unsurları düzenleyen Anayasanın 135. Hususuna, temsilde adalet unsuruna dair 67. hususuna ve eşitliğe karşıttır. Anayasa Mahkemesince de; bu hukuksuz ve anayasal sistemin temel niteliklerine alışılmamış yasanın, uygulanması halinde telafisi imkansız sonuçlar doğacağından bir an evvel yürürlüğü durdurulmalı ve iptal kararı verilmelidir.
YANGINDAN MAL KAÇIRIRCASINA ÇIKARILDI: Yasa imal süreci makus niyetlidir. Avukatların ve halkın değil, yürütme organının gereksinimleri üzerinden hazırlanmış bir değişikliktir. Görünüşte yasama organı tarafından yapılsa da, fiilen Yürütme gücünün hazırladığı ve yasama organını baskı altına alarak oylattığı bir yasa olmuştur. Bağımsız yargının kurucu üç ögesinden savunma makamının örgütü olan Baroların bağımsızlığı temeldir. Bu bağımsızlığın gereği olarak, Avukatlık Kanununda, baroların yapısında değişiklik yapacak düzenlemelerin öncelikle Avukatlar, Barolar tarafından tartışılarak önerilmesi; kamuoyunda ve yasama organında demokratik metotlarla tartışılarak maddeleştirilmesi gerekir. Yasa imal süreci, bunun tam karşıtı olarak işlemiştir. Yasa teklifi yürütme gücünün kapalı ajandasında kamuoyundan ve Barolardan gizlenerek hazırlanmış, Barolar tarafından tartışılma eforları sıkıntı yoluyla engellenmiş, içeriği ve yasalaşma tarihi dahi fiilen TBMM’ye dikte edilmiş, TBMM komite ve genel şurasında gündemi öne çekilerek, kamuoyunda tartışılması sınırlanarak yangından mal kaçırırcasına maddeleştirilmiş ve birebir süratle onaylanarak Resmi gazetede yayımlanmıştır.
YARGI BAĞIMSIZLIĞI ORTADAN KALKAR: Barolar, bağımsız savunmanın ve hak arama özgürlüğünün temsilcisi avukatların örgütü olarak yargısal işlevi olan, kamusal hizmet sunan, kamusal yetkileri ve meslek örgütü nitelikleriyle tarihî olarak şekillenmiş sui generiskendine has kurumlardır. Kanunla getirilen değişiklikler, bu yapıyı temelden bozucu ve anayasal sisteme ters nitelik taşımaktadır. Yargının karar ve tez makamını temsil eden hakim ve savcıların birebir şurada olması yargı bağımsızlığına ters olduğu üzere, HSK üyelerinin tamamının dolaylı ya da direkt yürütme tarafından belirlenmesi, yürütmenin bakanının heyete başkanlık yapması, teftiş şurası üzere temel fonksiyonların yürütme tarafından örgütlenmesi nedeniyle fiili bağımsızlığı yoktur. Savunmayı temsil eden baroların parçalanarak yürütmenin güdümüne sokulması, yargı bağımsızlığının tümüyle ortadan kalkmasına yol açacaktır. Savcılar ve yargıçlarla ilgili atamalar, özlük süreçleri, mesleksel prensipler HSK tarafından belirlenmektedir. Yargının başka kurucu ögesi olan savunmayı, hak arama özgürlüğünü temsil eden avukatlar için mesleksel unsurlar, disiplin ve staj üzere özlük süreçleri, CMK ve isimli yardım üzere kamusal vazifeler ile, öbür yargısal nitelik içeren vazifeler ise Barolar tarafından belirlenmektedir. Yargısal işlevi ve kamusal yetkileri nedeniyle birden çok HSK kurulması mümkün olmadığı üzere, birden çok baro kurulması da mümkün değildir. Savunma örgütünün yargısal işlevi, kamusal misyon ve yetkileri bölünemez, çoklu baro kurulamaz.
MESLEKSEL DAYANIŞMA ORTADAN KALKAR: Baroların yargısal işlevi yeterince her bir baronun yetki etrafı, bir yargı etrafındaki coğrafik hudutlarla ilgili olmak zorundadır. Coğrafik ve yargı etrafı sonlarıyla, yargısal işlevle ilişkisi kesilmiş bir baro inşası düşünülemez. Bu takdirde avukatlar ortasındaki mesleksel dayanışma ortadan kalkacak, mesleksel temel prensipler fiilen bozulacaktır. Baroların, Avukatlık Kanunu 76 ve 95. unsurlarındaki demokratik hukuk devletine, demokratik hak ve özgürlüklere işlerlik kazandırılmasına ait temel kamusal misyonları; çeşitli yandaşlıklar üzerinden siyasi iktidarın hukuka alışılmamış hareket ve süreçlerinin tasdiki vazifesine dönüşecektir. Bu durum adil yargılamaya ve yargı bağımsızlığına ait garantileri daha da bozacak, hukuk devleti prensibinin temel taşı ve belirleyicisi kuvvetler ayrılığı sisteminin büsbütün ortadan kalkmasına neden olacaktır.
KAMUSAL FAYDAYA MUHALIF: Anayasanın 135. unsuru ile tanımlanan kamu kurumu niteliğindeki meslek örgütlerinin tamamı; mesleksel prensiplerde birlik, dayanışma, kamusal fayda için kontrolün sağlanması muhtaçlığı nedeniyle tek bir kurum olarak örgütlenmiştir. Örneğin Ticaret ve Sanayi Odası meslek örgütüdür ve tektir. Lakin endüstriciler mesleksel hususlar dışındaki muhtaçlıkları ve öncelikleri için ayrıyeten dernekler vasıtasıyla örgütlenmiştir. Mühendis Odaları, Tabip Odaları meslek örgütü olarak tektir fakat kendi spesifik çalışma alanları ve farklı öncelikleri için ayrıyeten mühendislik ve hekimlik dernekleri vardır. Barolar tektir ancak onlarca hukuk derneği yahut platformu vardır. Kamusal yetkileri ve misyonları olan meslek örgütlerinin bölünmesi, onları dernek statüsüne itecektir. Bu durum mesleksel dayanışmayı parçalayacağı üzere, mesleksel prensiplerde birliği ve CMK, Isimli Yardım üzere kamusal hizmetlerin, Baro merkez ve kurullarının kontrolünü de bozacağından, kamusal faydaya ters olacaktır.
AVUKATLIK MESLEĞİNE MÜDAHALE: TBB delege yapısının değiştirilmesi, demokratik prensiplere ve bilhassa temsilde adalet prensibine açıkça alışılmamıştır. TBB idaresinin avukatlık ruhsatı, meslek etik unsurları, taban fiyat tarifesinin belirlenmesi, baro pulu, SYDF ve öbür mali araçlar üzerinde yetkileri bulunmakta, TBB idaresi TBB delegeleri tarafından belirlenmektedir. Bu nedenle, TBB delege sisteminin avukatların sayısıyla orantılı bir temsil üzerinden belirlenmesi demokratik prensiplere uygun olacaktır. Yasa değişikliğiyle getirilen düzenleme ile sayıca az üyesi bulunan baroların temsili ayrıcalıklı hale getirilmiş, sayıca çok üyesi bulunan baroların temsili ise adeta cezalandırılmıştır. Bu durum Anayasal eşitlik ve temsilde adalet unsurlarına açıkça alışılmamıştır. Bizler hukuk kurumları ve İstanbul Barosu seçim kümeleri olarak, mevcut Baro idarelerine ait aralığımız ne olursa olsun, savunmanın kurumsal örgütü olarak Baroların bölünmesini, avukatlık mesleğine yönelik tarihî bir müdahale olarak görüyor ve reddediyoruz. Baroların parçalanması tuzağına karşı avukatların-savunmanın birliğini, baroların hükmî kişiliğinin kurumsal bağımsızlığını savunacağımızı kamuoyuna duyuruyoruz. (HABER MERKEZİ)
Gazete Duvar
