Birleşmiş Milletler’in (BM) insan hakları müfettişleri, ABD’nin ocak ayı başında silahlı kişisiz hava aracıyla düzenlediği operasyonda öldürülen İranlı kumandan Kasım Süleymani ve dokuz bireyle ilgili rapor hazırladı. Raporda, taarruzun milletlerarası hukuka alışılmamış olduğu belirtildi.
‘SÜLEYMANİ ANİ BİR TEHDİT DEĞİLDİ’
BM’nin yargısız ya da tartışmalı infaz üzerine çalışan hususî raportörü Agnes Callamard, ABD’nin, Süleymani’nin bulunduğu konvoya Bağdat Havalimanı’nı terk ederken yapılan hava saldırısının memleketler arası hukuka nazaran legal sayılabilmesi için yerinde delili sunamadığını belirtti. Callamard raporunda, “General Kasım Süleymani, İran’ın Suriye ve Irak’taki askeri hareketlerinden ve stratejisinden sorumlu isimdi. Gelgelelim oburlarının hayatına ani bir tehdit olduğuna dair bir kanıt olmadığı için ABD’nin attığı bu adım hukuk dışıdır” tabirlerine mekan verdi. Raporda, “3 Ocak’taki atak, bir memleketin, öbür bir devletin yetkililerinden birini üçüncü bir devlette öldürmek için ‘meşru müdafaa’ yaptığını savunduğu birinci örnek” denildi.
Atağın milletlerarası hukuka münâsib olması için Süleymani’nin memleket çıkarlarına ani ya da devam eden bir tehdidinin olması gerekiyor.
‘BM’NİN İLGİLİ HUSUSLARI İHLAL EDİLDİ’
BBC Türkçe’nin aktardığına nazaran Callamard raporunda, hücumun BM’nin ilgili hususlarını ihlâl ettiğini de yazdı. Silahlı kişisiz hava araçlarıyla yapılan hücumların faillerinin sorumlu tutulması ve bu silahların tasarrufuyla ilgili daha geniş çaplı bir düzenleme yapılması davetinde bulundu.
KIŞISIZ HAVA ARAÇLARI KONUSUNDA UYARDI
Callamard, “Dünya çok kritik devirlerden geçiyor, kişisiz hava araçları tasarrufunda beklenen bir kaynama noktasındayız. Güvenlik Kurulu adım atmıyor; memleketler arası topluluk da bilerek ya da bilmeyerek büyük sessizliğini koruyor” dedi.
Callamard perşembe günü raporunu ve edindiği tüm haberleri İnsan Hakları Konseyi’ne sunacak. Üye devletler de harekete geçip geçmeyeceklerini bu haberler doğrultusunda tartışacak. ABD ise bu forumun üyesi değil. Çünkü Donald Trump idaresi yaklaşık iki yıl evvel forumdan ayrılmıştı.
İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Kumandanı Kasım Süleymani, ABD ile birlikte İran’ın ortamdaki en büyük rakipleri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin de yerdeki milis güçlere destek vermekle suçladığı, İran’ın devlet dışındaki operasyonlarından sorumlu kumandanıydı. (BBC Türkçe)
Gazete Duvar