Pentagram heavy metal müziğin yaşayan efsanesi, duayeni. Otuz yılı aşkın müddettir sahnedeler. Ve iyi ki varlar. Bizim jenerasyon için Pentagram, bir müzik kümesinden daha fazlası; bir arada büyüdüğümüz, birebir havayı soluduğumuz, tıpkı hislerle sevinip tıpkı hislerle üzüldüğümüz ortak bir geçmişi, melodiyi paylaşıp bu yaşlara bir arada geldiğimiz bir isim. Pentagram müzikleri tıpkı vakitte bizim ortak belleğimiz, bu coğrafyanın yerelden evrensele uzanan sesi. O yüzden bizdeki manası yalnızca müzikle hudutlu değil. Ancak düne ve bugüne dair ne hissediyorsak müzikler buna aracı. Yakın vakitte çıkardıkları “Bu Nizam Yıkılsın” teklisinde olduğu üzere. Pentagram, müzikte insanlığın üniversal sorununu, dünya üzerinde yaşayan tüm canlıların uğradığı şiddeti, köleleştiren sistemi, savaşları, eşitsizliği, ayrımcılığı, adaletsizliği masaya yatırıyor. Ve “sınırlar açılsın”, “bu tertip yıkılsın” diyor. Pekala bize kim mani olabilir, daima birlikte ayağa kalkıp bunu marş üzere söylersek? O halde davullar çalınsın, köleler uyansın, bu tertip yıkılsın!
Ortada hoş müzikler, albümler çıksa da rock müzik çok uzun müddettir dingin. Bu sakinliği bozacak bir telaffuz var müziğinizde. Siz bu müzikle, her manada silkelenmenin vakti diyorsunuz. Birebir vakitte rock müziğin halinin altını da bir kere daha kalın bir çizgiyle çiziyorsunuz. O denli mi?
Tarkan Gözübüyük: Hem ülkemizde hem dünya genelinde, her periyot farklı müzik ve niyet biçimleri tanınan oluyor. Bu iniş çıkışlara pek takılmadan, sevdiğimiz ve alışık olduğumuz çizgide müzik yaptık daima. Müzikler genelde söylev vermekten çok vaktin ruhunu yansıtabilmeyi hedefliyor.
Cenk Ünnü: Sizin de belirttiğiniz üzere rock ve metal müzik hem dünyada hem de ülkemizde bir sakinlik devri yaşıyor. Yeni ve heyecan veren kümeler, albümler eskisi kadar yok. Bu durum rap ve başka şekillerin daha tanınan olmasını da sağlıyor. Çok dinleyicisi olmasam da rap müziğin protest tarafını seviyorum. Geçmişten günümüze gerek kelamları gerek müziği ile rock müzik ve türevleri, sorgulayan, isyan eden protest tutumuyla daima var olmuştur. Biz de yeni kesimimizde bunu hatırlattık.
‘YA SESİMİZİ ÇIKARACAĞIZ YA DA YAZGIMIZA BOYUN EĞEREK YOK OLACAĞIZ’
Geldiğimiz çağda teknolojik açıdan bakarsak her şey ileriyi, aklı, bilimi gösterirken, bir yanıyla da adaletsizlik, baskı, pandemiyle değişen hayat biçimi, iktidar ve güç savaşlarının yarattığı buhran var dünyada. İnsanlık için karanlık vakitlerden geçiyoruz. Münasebetiyle çaresizlik duygusu da hakim. Ancak “bu tertip yıkılsın” fikrinde birleşecek büyük bir kitle de var. Bu manada müziğiniz bir manifesto niteliğinde. Son noktaya mı geldik insanlık olarak?
Cenk Ünnü: Hayır lakin herkesin suçladığı 2020 yılı güya tüm aksilikleri mıknatıs üzere çekti ve insanları çaresizlik duygusu ile buluşturdu. Silkinmek ve daha iyi bir dünyada yaşamak için neler yapmalıyız, bunu sorgulamamız gerekiyor.
Tarkan Gözübüyük: Bu soru Amin Maalouf’un ‘Çivisi Çıkmış Dünya’sını hatırlattı. Kitapta bahis bilhassa Orta Doğu ekseninden kapsamlı biçimde ele alınmış. Şahsî ya da toplumca yaşayıp gördüklerimiz, müziklerin hamurunda var. Ama müzik, yapı prestijiyle niyetlerden çok hisleri yansıtıyor. Bu sayede aksi fikirlerden insanları buluşturabiliyor. Farklılıkları bir yana koyup ortak yararlarda buluşmak ve birlik halinde adımlar atabilmek değerli.
Murat İlkan: Yaşadığımız yüzyıla baktığımızda; savaşlar, salgın hastalıklar, doğal felaketlerin artması ve istikrarsız siyaset adamlarının dünyayı daha sıkıntı yaşanır hale getirmesi sebebiyle huzurlu bir ömür sürmek bir nimet haline geldi. Hasebiyle ya sesimizi çıkaracağız ya da tüm insanlık olarak yazgımıza boyun eğerek yok olacağız.
Pekala sizce ülkü bir dünya sistemi var mı?
Tarkan Gözübüyük: Bizim mesleğimiz bu soru için gerçek adres sayılmaz. Sanat kolları vakit ve yere, kaos ve tertibe dair çok çeşitli ögeleri işleyebilir. İsmini koyamadığımız hisleri görünür kılabilir. Ülkü bir dünya fikrini hayal edip bu soruyu sordurabilir. Fakat karşılıklar için bilim ve ideolojiye yönelmek lazım.
Cenk Ünnü: Aslında ‘Bu Sistem Yıkılsın’da anlattıklarımız bunu bir nevi özetliyor. Lakin bunun gerçekleşmesi için herkesin tıpkı fikirde olup bunu istemesi gerekiyor.
Murat İlkan: Yok maalesef, zira dünya tertibinde sınıflar ortası ara büsbütün kopmuş durumda.
Mülkiyet, hudutları çizmeyi ve (kurulu) tertibi temsil ediyor. Bu durumda gerçek özgürlükten kelam edebilir miyiz?
Tarkan Gözübüyük: İhtilal ve özgürlük üzere kavramlar, öncelikle insanın iç dünyasına dair ferdî eforlar olmalı. Bırakın milyonları, kendinizde sevmediğiniz bir kusuru düzeltmek bile hayat uzunluğu sürebilir. Şayet ruhunuz özgür, vicdanınız hafifse, hayat sevinciniz varsa; sizi mahpusa de koysalar özgürsünüz. Şayet vicdanınız hür değilse, birtakım rollerin ve endişelerin kıskacındaysanız; kanatlanıp uçsanız bile özgür değilsiniz.
Cenk Ünnü: Kapitalist nizam içindeki ekonomik kurallar bireyin mülkiyet hakkını ona verilmiş bir özgürlük olarak sunuyor. Bu sistem ve nizamda bireye verilmiş bu haklar, daha fazla mülk edinme gereksinimini tetikleyip gerekirse diğerinin (tüm canlıların) özgürlüklerinin hiçe sayılması tehlikesini de yaratıyor.
Murat İlkan: Etrafı bu kadar sonlarla çevrilmiş dünya nizamında özgürlükten kelam etmek ziyadesiyle hayalperestlik olur. Lakin tekrar de umudu yitirmemek gerekir.
‘ŞARKI YALNIZCA KONSERLERDE DEĞİL, 1 MAYIS’TA MEYDANLARDA DA ÇALINSIN DİYE HAYAL ETTİK’
Müziğin kelamları çok sert. Lakin müzikte agresif ritimler öne çıkarılmamış. Ya da dozunda kullanılmış diyelim. Bir istikrar gözetilmiş ve çok pak, çarpıcı soloların yanında yalınlık öne çıkmış. O yalınlık isyanı ve içindeki umut hissini yükseltiyor. Bir marş üzere de okunacak bu müzik. Bunlardan konuşalım mı? Şu anda en çok muhtaçlık duyduğumuz umudun çoğaltılmasından…
Cenk Ünnü: Umut, gerçekleşmesini istediğimiz şeyler için yeni yollar aramak ve vazgeçmemektir. Yalnızca düşünüp istemek, dua etmek istediklerimizin gerçekleşmesi için kâfi değil.
Tarkan Gözübüyük: Müzik birinci doğduğu vakit, marş havasında olduğu muhakkaktı. Bu yüzden kalabalığın daima bir ağızdan eşlik edebilmesi ve büyük manaların kolay kelamlara sığması değerliydi. Yalnızca konserlerde değil, 1 Mayıs’ta meydanlarda da çalınsın, coşku ve hamaseti temsil etsin diye hayal ettik.
‘ADİL BİR DÜNYAYI HEPİMİZ ÖZLÜYORUZ’
İki his hakim müziğe. Bir yanı isyan, anarşist bir tutum, bir yanı da “emanet seyirdeki ömrümüzü” tartma. İstikrar derken üstte, biraz da bunu kastetmiştim. Tahminen bu noktada, toplumsal istikrarın bozulmasını, dengeyi bulmayı da konuşabiliriz. Yahut dünyanın istikrarının, adalet terazisinin hiç olmadığı kadar şaşmasını… Neler söylemek istersiniz?
Tarkan Gözübüyük: Direktör Ferit Katipoğlu’nun görüntü klipte de vurguladığı üzere, insan ihtilali öncelikle içinde yaşamalı. Bunu her birey lakin kendi başarabilir. Bu niyeti ve hasreti hisseden insanların birbirini bulması ve onaylaması kıymetli. Ömrümüz kısa ve vakit uçup gidiyor.
Cenk Ünnü: Gelişmiş ülkelerde iktisat, kültür, sanat üzere ögelerin istikrar ve ahenk içinde olması toplumsal dengeyi ayakta tutuyor. Bunun olmasını sağlamak o ülkenin seçtiği yöneticilerin misyonudur.
Murat İlkan: Evet, dediğin üzere dünyanın istikrarı şaşmış durumda. Ve bu istikrarın tekrar sağlanması için de hayli bir gayret sarf etmek gerekiyor. Adil bir dünyayı hepimiz özlüyoruz.
Müzikte geçen hem ilaç hem zehir tabiri, geçmiş ve şimdiyle ilgili. Bu sözcükler vaktin iyileştirici gücünü tabir ettiği üzere düzeltemediklerini de kapsıyor. Ve yaşarken yanımızda getirdiklerimizi de anlatıyor. Siz tüm bu seyahatte neleri getirdiniz yanınızda? Ya da neyi bıraktınız geride?
Tarkan Gözübüyük: Bu imge; güzel-çirkin, iyi-kötü, doğru-yanlış üzere kavramların, insanın bakış açısına bağlı olmasıyla da ilgili. Hayatın tarifi herkesin algısında farklı. Tıpkı iksir, ehil ellerde ilaçken, şuursuzluk halinde zehir olabiliyor. Korktuğumuz değil, sevdiğimiz şeyler için yaşadığımızı unutuyoruz. Kaybedene kadar bedelini görmüyoruz.
Cenk Ünnü: Genel manada tüm yaşanmışlıklarımızı ve deneyimlerimizi bu seyahatte yanımızda taşıyoruz.
Yanılmıyorsam iki müzik daha var hazırda olan. Başka tekliler hangi dönemde çıkacak? Bu çıkardığınız tekli, 2021’de gelecek olan yeni albümün izleği, hali hakkında ipuçları taşıyor mu?
Murat İlkan: Evet, taşıyor. Pandemi başladıktan sonra üç müziğin kaydını tamamladık. Çeşitli sebeplerden ötürü sarkma olmazsa, önümüzdeki aylarda iki müzik daha yayınlayacağız.
Tarkan Gözübüyük: Bu yaz üç müzik kaydettik. ‘Bu Nizam Yıkılsın’ bunlardan biri. Öbür iki kesim, önümüzdeki aylarda tek tek yayımlanacak. Albümün kalanını 2021 yaz sonu açmayı hedefledik. Birinci kaydedilen üç müzik, üretimin geneli hakkında fikir verebilir.
Gazete Duvar