ANKARA- CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba başkanlığında, milletvekilleri ve Parti Meclisi üyelerinden oluşan CHP Esnaf Masası Heyeti, bölge ziyaretleri kapsamında Batman’dan Şırnak’a, Mardin’den Hakkâri Çukurca’ya kadar birçok kentte küçük esnaf başta olmak üzere meslek örgütlerinin meselelerini ve taleplerini dinliyor.
Ortalarında CHP Milletvekilleri Ayhan Barut, Abdurrahman Tutdere, Çetin Osman Budak, Nurhayat Altaca Kayışoğlu, Sezgin Tanrıkulu, Yüksel Mansur Kılıç, Tahsin Tarhan, Polat Şaroğlu ile Parti Meclisi üyesi Nevaf Bilek’in de bulunduğu 10 kişilik heyet, Covid–19 salgınının esnaf üzerindeki 1 yıllık bilançosunu ortaya koydu.
‘ESNAFIN DÜKKÂNLARINI AÇMASI 1 YILLIK GELİR KAYBINI TELAFİ ETMEYECEK’
Kentlerdeki esnafın ve halkın taleplerini anlatan Veli Ağbaba, pandemi sürecinde yaşanan ekonomik krizden en çok etkilenenlerin küçük esnaf olduğunu söyledi. Ağbaba, esnafın, salgınla geçen bir yıllık süreçte faaliyetlerine uzun müddet orta verdiğine dikkat çekerek, “2020 yılının 16 Mart’ında başlayan kısıtlamalar haziran ayı üzere sonlandırılırken, salgının artış suratına bağlı olarak kasım ayında yine başlayan kısıtlamalar, esnafımızın ortadan geçen 1 yıllık mühletin büyük bir kısmında zarurî olarak faaliyetlerine orta vermesine neden oldu. Şu an yeni olağanlaşma periyodunda olmamıza karşın esnafımızın belirtilen kapasitelerle dükkânlarını açması ne yazık ki 1 yıllık gelir kaybını telafi edecek üzere görünmüyor. Ayrıyeten verilen yardımlar da esnafın gelir kaybını karşılamaktan çok uzak” diye konuştu.
ESNAF: LEBALEB KONGRELERDE BULAŞMAYAN VİRÜS KAHVEHANELERDE, LOKANTALARDA MI BULAŞIYOR?
CHP Esnaf Masası olarak son bir haftada Van, Hakkâri, Şırnak, Mardin ve Batman’a ziyarette bulunduklarını anlatan Ağbaba, esnafın bu süreçte yaşadığı zorlukları onların anlatımlarıyla şöyle aktardı:
“Hükümetin verdiği bin TL’lik gelir dayanağından tutalım da boş dükkânlara gelen yüksek faturalara kadar esnafımızın bin bir türlü sorunu var. Bilhassa kapasite hududu nedeniyle yazılan haksız cezalar ve biriken borçlar nedeniyle gelen hacizler esnafımızı büsbütün tükenme noktasına getirdi. Haklı olarak da ziyaret ettiğimiz vilayetlerde esnafımız bizlere sıkıntısını şu halde anlatıyor: Lebaleb kongreler yapılırken bulaşmayan virüs kahvehanelerde, lokantalarda mı bulaşıyor? Yeniden Şırnak, Hakkâri ve Batman’da genç işsizliğinin yüzde 50’ler civarında olduğunun bilgisini alıyoruz. Bu da demek oluyor ki bu vilayetlerimizde her iki gençten birisi işsiz. Çukurca’da hem esnafımızın hem vatandaşlarımızın kaygılarını dinledik. Buradaki yurttaşlar, ‘Burası unutulmuş bir kent. Kimsenin bizden haberi yok’ diye yakınıyor.”
‘SINIR KAPILARININ KAPALI” OLMASI ESNAFI YÜZDE 80 ETKİLEDİ’
Bilhassa Doğu vilayetlerinde yaşayan esnafın ‘sınır kapılarının kapalı’ olması nedeniyle Covid–19 salgınından daha fazla etkilendiğini kaydeden Ağbaba, şöyle devam etti: “Bunun en bariz örneği Van. Kapıköy hudut kapısının hala kapalı olması esnafın yüzde 80’ninin bu süreçte olumsuz etkilenmesine neden olmuş. Bir öteki örnek ise Hakkâri. Ziyaret ettiğimiz esnaf günde yalnızca 50–60 TL ile konutlarına gittiklerini söylüyor. Batman, Şırnak ve Mardin bu üç vilayetimizde de durum esnaf ismine iç açı değil ve önemli bir gelir takviyesi alamazlarsa artık ayakta kalamayacaklarını tabir ediyorlar. Yeniden esnafımızın en çok sıkıntı yandığı bir başka konu zincir marketlerin yoğunluğu. AKP iktidarı devrinde serpilip gelişen bu işletmeler adeta küçük esnafımıza ülkenin her yerinde savaş açmış durumda. Şayet ki bu işletmeler ile ilgili kapsamlı ve küçük esnafımızı kollayıcı düzenlemeler getirilmezse, küçük esnafımız yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalacaktır. Sonuç olarak bir vakitler orta sınıf olarak isimlendirilen, mahallesindeki fakirlere yardımda bulunan küçük ve orta ölçekli esnaf artık belediyelerin kendilerine dağıttığı besin paketlerine muhtaç durumda.”
‘TORUNUMUN ÇOCUĞU OLDU, 46 YILDIR BU BÖLGEYE GAP PROJESİ GELMEDİ’
Veli Ağbaba, neredeyse her bölgede yurttaşların temel meselesinin “işsizlik ve yoksulluk” olduğunu belirterek, Türkiye’nin tek acil gündeminin ekonomik buhran olduğunu kaydetti. “Hem iktidarın gerekli dayanağı sunmaması hem de salgındaki belirsizlik esnafın bulunduğu bölgelerde iflasa sürüklenmesine neden oluyor” diyen CHP’li Ağbaba şöyle konuştu: “Ziyaret ettiğimiz vilayetlerdeki esnafımız ve esnaf odası liderlerimiz ‘Her gün onlarca esnafımızı kepenk kapatmamaları için, sicil kayıtlarını sildirmemeleri için ikna tipine çıkıyoruz’ diyorlar. Batman’da bir çay ocağında yaptığımız sohbet ülkenin içinde bulunduğu acı durumun özetiydi. Bizler resmi dataların bu bölgelerde işsizliğin yüzde 30‘lar düzeyinde olduğunu söylediğimizde tam aksisi yüzde 70’lerde olduğunu söylüyorlar. Hakkâri’de bir vatandaşın bizlere ‘İŞKUR yalnızca AKP üyesi olanlara iş veriyor’ kelamları dikkat cazipti. Şırnak’ta 3 çocuğu olan sokaklarda kâğıt toplayarak geçinmeye çalışan bir anne toplumsal yardımlardan yararlanamadığından yakındı. Yeniden dikkat çeken bir durum da ‘Torunumun çocuğu oldu, Marmaray yapıldı, 3. havaalanı yapıldı 46 yıldır bu bölgeye GAP projesi gelmedi’ diyen Mardinli çiftçinin şikâyetiydi. Aslında bize yönelen şeyler talepten fazla iktidarın yalnız bıraktığı insanlarımızın iktidardan şikâyetçi oldukları hususlardı.”
‘DEMOKRASİNİN OLMADIĞI BİR ÜLKEDE YATIRIMCILAR YALNIZCA VAN’A, DEĞİL İSTANBUL’A DA GELMİYOR’
Türkiye’nin bir gecede çıkartılan kararnameler ile yönetilmesi, muhalefet üzerinde artan baskı siyasetleri ve en nihayetinde anti demokratik uygulamaların iktisat üzerinde önemli tesiri olduğuna vurgu yapan Veli Ağbaba, şöyle devam etti:
“İşsizler, iş aramaktan umudunu kesenler, siftah yapamadan dükkânını kapatan esnaf, ne eğitimden ne de istihdamdan yararlanabilen gençler, bayanlar, çiftçiler ve daha birçoğu… Sokaktaki vatandaşlarımızın çabucak hemen hepsi ülkenin nasıl bir anlayışla yönetildiğini çok iyi biliyor. Van’da Sanayi ve Ticaret odası yetkililikleri ile yaptığımız görüşmelerde yatırımların istenilen seviyede olmamasının en büyük nedenini demokrasi ve mevcut iktisat idaresi ile ilgili olduğunu lisana getirdiler. Endüstriciler kurlarda yaşanan meçhullükten, yüksek enflasyona iktisat idaresinin makûs yönetim edilmesinden kaynaklı hiçbir yatırımcının önünü göremediğini ve bölgeye gerekli yatırımı yapmadığını söz ediyor. Ülkenin bir gecede çıkartılan kararnameler ile yönetilmesi, muhalefet üzerinde artan baskı siyasetleri en nihayetinde anti demokratik uygulamaların iktisat üzerinde de bir tesiri oluşuyor. Demokrasinin, insan haklarının olmadığı bir ülkede yatırımcılar yalnızca Van’a, Batman’a değil İzmir’e İstanbul’a da gelmiyor. Ve en nihayetinde bu idare halinin topluma bir acı faturası oluyor. Bu da kitlesel işsizliğin, yoksulluğun artmasına neden oluyor.
GERGERLİOĞLU’NUN VEKİLLİĞİNİN DÜŞÜRÜLMESİNE REAKSİYON
Doğu vilayetlerindeki vatandaşlar HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesine de reaksiyon gösteriyor. Gergerlioğlu insan hakları gayretini Meclis’te layığı ile temsil eden bir insan hak ve özgürlükleri savunucusudur. Tıpkı Enis Berberoğlu kararında olduğu üzere Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşürülmesi kararı tüzel bir karar olmaktan öte siyasi bir karardır. Ziyaret gerçekleştirdiğimiz vilayetlerde haksız ve hukuksuz bir formda Gergerlioğlu’nun vekilliğinin düşürülmesine büyük bir reaksiyon mevcut. Ayrıyeten şunu da belirtmemiz gerekir ki tüm doğu vilayetleri ziyaretimizde vatandaşlarımızın iktidara yönelik haklı bir reaksiyonu ile karşılaştık ‘’Biz Kürt’üz, terörist değiliz” diyorlar.”
Gazete Duvar
