Özel tiyatrolar korona virüsü salgını ile çaba kapsamında Mart 2020’de resmi olarak kapatıldı. Kapatılan tiyatro salonları Haziran 2020’de başlayan kademeli olağanlaşma süreci ile 1 Temmuz 2020’de açıldı. Fakat, Kasım 2020 prestijiyle hatfa içleri saat 21.00 sonrası ve hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamasının uygulanmasıyla özel tiyatrolar, yayınlanan genelgede yer almasalar da yasak saatleri nedeniyle faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldı.
Direktör ve Moda Sahnesi’nin kurucularından Kemal Aydoğan, tiyatroların 1 Temmuz’da açılmasının akabinde hiçbir genelge ile tekrardan kapatılmadığını vurgulayarak reaksiyon gösterdi. Aydoğan, “İyi olmak için her şeyi yapıyoruz ancak natürel ki her geçen gün işin başlamaması, salgının sürmesi can sıkıyor. Tiyatro hiçbir vakit yasaklanmadı. Tiyatrolar 1 Temmuz’da açıldı, 1 Temmuz’dan sonra çıkan tüm genelgelerde tiyatrolara dair hiçbir ibare yer almadı. Hasebiyle aslında tiyatrolar açık kaldı. Hatta 1 Aralık’taki sokağa çıkma yasakları ilan edildiğinde bile tiyatro ibaresi yok. Hatta Devlet Tiyatrosu, kimi arkadaşlarımız turne yaptığı için biliyorum, Adana’da, Ankara’da saat 18.00’da oyunlarını başlattılar ve birtakım özel tiyatroların oyunlarını oynattılar.
‘TİYATROLAR KAPATILDI DİYE BİR NİYET VAR’
Bu yasak hiç gelmedi, pekala kısıtlamalarla nasıl oldu? 20.30’da başlayan oyunu sokağa çıkma yasağı varsa saat 21.00’da nasıl bitirecektik? Yasak birinci başta 22.00’a alındığında saat 20.00’da başlattık kısa bir mühlet oyunlarımızı, o biraz ucu ucuna kurtardı. Aslında seyircinin oyun seyretme alışkanlığı var. 20.30’da işinden gücünden çıkıyor beşerler. Saat 18.00’da, 18.30’da oyunu başlatamayacaktık da, o denli bir gerçekliği yok tiyatronun. Biz en son “Babamı Kim Öldürdü” oyununu 30 Kasım’da oynadık ve oyuna 15 kişi geldi. 17 Eylül’de 100 kişi başladık, salgın yükseliyor haberleri çıkınca seyirci de kalmadı. Zati oyunları da yüzde 30 kapasite ile oynuyorduk, sonra da fiilen oynanamaz hale geldi. Herkes bir şeyi yanlış biliyor, sanıyorlar ki tiyatrolar Kültür Bakanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’yle kapatıldı. Sinema salonları kapatıldı, hatta o vakitler haberler de çıktı. Sinema salonları işletmecileri, ‘sinema salonlarını kapatın zira kira mükellefiyeti altına girmek istemiyoruz’ dediler. Hasebiyle onlar istediler tiyatro ve sinema salonlarının kapatılmasını, onların isteği üzerine kira vermesinler diye kapatıldı. Lakin tiyatrolarda o denli bir şey olmadı, esasen salonu olan tiyatro çok az. Olağanda 500’e yakın özel tiyatronun varlığından kelam ediliyor, herhalde en fazla 50 adedinin irili ufaklı salonu vardır. Hasebiyle ortada bir “tiyatrolar kapatıldı, tiyatrolar çalışmıyor” diye bir niyet var. O denli bir şey yok aslında.
‘KIŞ ŞARTLARI VE HASTALIK ORANININ ARTMASIYLA 15 SEYİRCİYE DÜŞTÜK’
Moda Sahnesi’nin tiyatroların 1 Temmuz’da açılmasıyla açıklanan yüzde 60 kapasiteyi de yüzde 30’a düşürdüğünü aktaran Aydoğan kelamlarına şöyle devam etti:
“Geçen yıl 1 Temmuz itibariyle kapalı salonların açılabileceğini söylediler. Ancak Temmuz ve Ağustos’ta mevsim itibariyle aslında kimse kapalı salonlara girmedi, kimse de açmadı salonlarını. Açık havalarda faaliyet gösterdi tiyatrolar. Tiyatrolar genelde ekim üzere faaliyete geçtiler, biz 17 Eylül’de geçtik. Kültür Bakanlığı’nın Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’ne nazaran kapasite yüzde 60’tı lakin yüzde 60 kapasite ile seyirciyi rahat ettirmenin imkanı yoktu. Bunu yüzde 30’a düşürdük, içeriye 80 kişiyi anca aldık. Bizim salonumuz 260 kişilik, 70-80 kişi alınca rahat bir durum vardı, oraya 130 kişi alsak seyircinin tedirginliği devam edebilirdi. Yani 70-80 kişi Kasım’ın ortasına kadar bir mühlet geldi. Sonrasında kış şartları başladı, hastalık oranı arttı. Artmayla birlikte 15 seyirciye kadar düştük.
‘BURADAYIZ, GİTMİYORUZ’
Yüzde 50 kapasiteyle salonu olan bir tiyatronun masraflarını karşılamasının imkansız olduğunu da lisana getiren Aydoğan, “Biz biraz da inat için açmıştık, yoksa yüzde 30-50 kapasiteyle bir tiyatroyu sürdürmenin imkanı yok. Hele salonu olan bir tiyatronun salon masraflarını karşılaması, öteki tüm yapım ve işçi masraflarını karşılaması, vergisini, sigortasını ödemesi imkansız işler. Moda Sahnesi ismine söyleyebilirim, biraz da inat olarak açıldık. ‘Buradayız, gitmiyoruz, faaliyetimize devam ediyoruz’u göstermek için yaptık lakin birkaç aydan fazla sürdürülebilir bir durum değil” dedi.
Gazete Duvar
