DİYARBAKIR – Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, ortalama korona virüsü vaka sayısının en çok arttığı vilayetleri İstanbul, Ankara, Gaziantep, Mardin, Konya, Bursa ve Diyarbakır olarak sıraladı.
Diyarbakır’da vaka sayısının artışıyla ilgili acilen her gün yeni duyumlar alınıyor. Hastanelerde yatan hasta sayısında artış olduğunu sıhhat çalışanlarından öğrenmek mümkün. Fakat konutta karantina altına alınan hasta sayısının hastanede tedavi gören hasta sayısının birkaç katı olduğu ileri sürülüyor.
Hasta sayısındaki artışın nedenlerini Diyarbakır Tabip Odası Lideri Mehmet Şerif Demir’e sorduk. Demir, “1 Haziran sonrası başlayan ve olağanlaşma süreci olarak isimlendirilen, bizim ‘yeniden açılma’ olarak söz ettiğimiz süreçten sonra Diyarbakır da ne yazık ki vaka sayılarında önemli artışlar yaşanmaktadır” dedi.
Demir: Her gün 40-50 hasta taburcu edilmesine karşın yanları derhal dolmakta, hastanelerde artan hasta sayısı nedeniyle hasta odalarında çift hasta yatırılmak durumunda kalınmaktadır.
‘ENFEKTE SIHHAT ÇALIŞANI SAYISI DA ARTIYOR’
Demir, pandemi hastanelerindeki gözlemlerini ise şöyle anlattı: “Diyarbakır da son bir haftadır Covid-19 tanısı ile pandemi hastanelerinde 50’ye yakını ağır bakım olmak üzere 300’ün üzerinde hasta yatmaktadır. Pandeminin başlangıcından bugüne kadar Diyarbakır’da hastanelerde takip edilen en yüksek hasta sayılarına ulaşılmış durumdadır. Her gün 40-50 hasta taburcu edilmesine karşın tarafları çabucak dolmakta, hastanelerde artan hasta sayısı nedeniyle hasta odalarında çift hasta yatırılmak durumunda kalınmaktadır. Vaka sayılarındaki bu artışın yansıması olarak son zamanlarda PCR testi ile doğrulanmış ya da klinik ve radyolojik olarak Covid-19 entegrasyonlu hastalardan her gün 2-3 hastayı maatteessüf kaybetmekteyiz. Vaka sayılarının artışına koşut olarak enfekte sıhhat çalışanı sayısı da artmaktadır. Şu ana kadar tespit edebildiğimiz kadarıyla Diyarbakır’da Covid-19 tanılı sıhhat çalışanı sayısı 185’tir. Bu sağlıkçılardan 100’den fazlası 1 Haziran sonrasında enfekte olmuştur.”
‘SALGIN HER NAHIYEYI VE HERKESİ EŞİT ETKİLEMEDİ’
Sıhhat Bakanlığı yakın zamanda ilk kere ayrıntılı “Türkiye Covid-19 Durum Raporu”nu açıkladı. Rapor hakkında konuşan Demir, “Raporda Covid-19 vakalarının bölgesel ve yaş dağılımına bölge verildi. Son bir haftada Covid-19 görülme sıklığı Türkiye umumunda yüz bin nüfusta 11.7 iken ortamımızda en yüksek olup yüz bin nüfusta 24.7’dir. Bunu yüz bin nüfusta 19.2 ile İstanbul izlemektedir. Emsal durum son 14 gün insidansı için de makbuldür. Yekun vaka ve son 28 gün insidansında ise İstanbul birinci sırayı alırken ortamımız 2. sırada mekan almaktadır. Açıklanan bu raporda da görüldüğü üzere salgın her nahiyeyi yahut herkesi eşit etkilememektedir. Yerde yoksulluğun daha fazla olması, kişilerin geçim telaşı nedeniyle çalışmak zorunda kalması, garantisiz, gündelik işlerde çalışılmak durumunda kalınması, kalabalık aile yapısı salgından daha fazla etkilenmeye yol açmaktadır” halinde değerlendirmede bulundu.
‘BİRİNCİ DALGA BİTMEDEN PİK OLUŞTU’
Son günlerdeki vaka artışlarının temel nedeninin 1 Haziran sonrası yeniden açılma sürecinin erken başlatılması olduğunu söyleyen Demir, “Her yerin, ilin, ilçenin epidemiyolojik olgularına nazaran alınan önlemlerin kademeli olarak gevşetilmesi gerekirken, 1 Haziran’da tüm Türkiye’de süratli bir biçimde, ekonomik telaşların yönlendirmesi ile tekrar açılmanın gerçekleşmesi, iktidarın salgına karşı çok ‘başarılı’ olunduğu algısını yaratması, ‘salgın bitti algısı’ oluşturulması, toplulukta da önemli bir rehavet yol açarak vaka artışların yaşanmasına yol açtı. Şimdi 1. dalga bitmeden piklerin oluşmasına neden oldu. Toplulukta oluşturulan algının yanlış olduğunu deneyimleyerek öğrendik fakat bu algıyı yıkmakta da bir o kadar zorlanıyoruz” dedi.
‘TEST KAPASİTESİ ARTIRILMALI’
Test sayılarının kâfi orantıda yapılıp yapılmadığı da tartışma konusu. Diyarbakır’da testler yerinde nispette yapılıyor mu? Demir, bu soruya şöyle yanıt verdi: “Diyarbakır’da yekun 1300-1350 civarı bir test kapasitesi var. Vaka sayılarının artışıyla birlikte ve münhasıran de birçok kurumdan gelen umumi taramalardan kaynaklı test çalışma kapasitesinde gayrikâfi kalıyor.
Hangi gayeyle yapıldığı malûm olmayan, kamu otoritesi istemleri üzerinden testleri kullanma biçimi var. Bu durum testlerin geç çıkmasına yol açıyor. Bu da filyasyonun aksamasına ve gereksinimi olanlara test yapılmasında meşakkat oluşturuyor. Diyarbakır’da mevcut test kapasitesinin artırılması gerekir.”
‘KAYIHAN PALA GERÇEKÇİ AÇIKLAMALAR YAPTI’
Salgın süreci hakkında kıymetlendirme yapan sıhhat çalışanları hakkında soruşturmalar açıldı. Reaksiyonla karşılanan soruşturmalardan biri de TTB Covid-19 izleme Şurası Üyesi, Halk Sıhhati Bilirkişisi, Prof. Dr. Kayıhan Pala hakkında açılan soruşturmaydı.
“Salgının başından bu yana temel taleplerimizden birisi sürecin şeffaf yürütülmesiydi” diyen Demir, iktidarın bu süreci toplulukla, meslek örgütleri ve sendikalarla şeffaf bir biçimde paylaşmadığını, toplumu/kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik açıklama yapan bilim kişileri, tabip odaları, sendikalar ve demokratik kitle örgütlerinin basınç ve tehditlere maruz bırakıldığını belirtti.
Demir, “Salgının başında Mardin, Van ve Urfa Tabip Odası lider ve başkanlarına soruşturma açıldı ve en son bu hafta başında Prof. Dr. Kayıhan Pala’ya pandemiye ait oluşturulmak istenen algıya nazaran değil, ilmî datalara nazaran halk sıhhatini önemseyen gerçekçi açıklamaları nedeniyle soruşturma açıldı. Fakat TTB MK ve oda idareleri bu ağırlıklara boyun eğmeyeceğini geniş iştirakli bir açıklama ile kamuoyuna deklare etti. Hekimlik mesleğinin hasta ve topluluk yararını önceleme prensibi gereği, topluluğu bilgilendirmek ve dataları paylaşmak en büyük toplumsal görevimizdir” halinde konuştu.
‘KİŞİSEL ÖNLEMLER YAŞAMSAL ÖNEMDEDİR’
Diyarbakır Tabip Odası Yöneticisi Mehmet Şerif Demir, “Salgın tehlikesi şimdi bitmiş değil, şimdi tesirli bir antiviral tedavisi olmayan ve aşısı bulunmayan bir virüs ile karşı karşıyayız. Covid-19 yakın vakitte hayatımızdan çıkacak üzere görünmemektedir. Yakın gelecekte de yaşamımızı bu gerçekliğe nazaran planlamamız, topluluk olarak rehavete kapılmamamız ve önlemleri elden bırakmamamız gerekmektedir” diyerek, alınması gereken tedbirleri bir sefer daha hatırlattı:
“Kendimizi, sevdiklerimizi ve etrafımızdakileri korumak için bireylerle temasın olacağı her bölgede ağzı ve burnu kapatacak formda maske takılması, fizikî ara kuralına uyulması, zatî hijyene dikkat edilmesi gerekmektedir. Devam eden salgın tehlikesi nedeniyle taziye, merasim, toplu ibadet, yemekli içtima vb. gizli mekanlarda toplu biraraya gelişlerin ertelenmesi elverişli olacaktır.”
Alınacak ferdî tedbirlere ek olarak salgınla savaşta, topluluğun ve bireylerin sorumluluğunu aşan kamusal irade ve hassaslığın ehemmiyetine de dikkat çeken Demir, yetkilileri karar süreçlerini ekonomik ya da siyasal münasebetlerle değil, halk sıhhati ve epidemiyolojik donelerin yönlendirmesi gerektiğini vurguladı.
Demir, “Sağlık meslek örgütleri sürece etkin bir formda katılmalı, topluluğun tüm kısımlarını her aşamada haberlendiren şeffaf bir planlama yapılmalıdır. Her ilin dataları özgün değerlendirilip ona nazaran gerekli adımlar atılmalıdır. Salgınla savaş lakin bütünlüklü bir yaklaşımla, başta dezavantajlı kısımlar olmak üzere topluluğa toplumsal destek verilerek ve topluluk iştiraki sağlanarak muvaffakiyete ulaşır” dedi.
Gazete Duvar