ANKARA – MHP’nin teklifiyle başlayan, AK Parti idaresinin de üzerinde çalışmaya başladığı siyasi partiler ve seçim kanununda değişiklik hazırlıkları sürerken, Demokratik Sol Parti Umumi Lideri Başkan Aksakal, içerisinde çok sayıda teklifin mekan aldığı çalışmayı hükümet yetkililerine ve siyasi partilere sunmaya başladı.
‘Siyasi Partilere Kaynak Yardımı’, ‘Seçim Barajı’ ve ‘Milli Bakiye-Tercihli Oy Sistemi’ üzere 11 başlıktan oluşan teklifler, DSP Umumî Lideri Önder Aksakal tarafından şu ana kadar ÂLÂ Parti Umum Yöneticisi Meral Akşener ve Demokrat Parti Umumi Yöneticisi Gültekin Uysal’a sunuldu. Bu arada Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ile de bir görüşme gerçekleştirildi.
SİYASİ PARTİLERE KAYNAK YARDIMI: HER PARTİ TIPKI ÇİZGİDEN BAŞLAMALI
Siyasi partilere verilecek devlet yardımının oy dağılımı gözetmeksizin yapılması gerektiğine dikkat çekerek her partiye eşit ödeneğin dağılmasını öneren DSP’nin teklif paketinde, “Seçime katılan siyasi partilerin kimilerine devlet yardımı yapılması, kimilerine ise yapılmaması haksızlıktır. Bu durum doğal olarak siyasetin finansmanını tartışmaya açmaktadır. Çünkü birtakım partilerin devlet yardımından yararlanamaması sebebiyle iktisadı güçlü bölümlere direnememesi ve halk için değil de, zahir başlı sermayedarlar için siyaset yapması tehlikesi baş gösterebilecektir. Seçime katılma yeterliliğinde olan partiler, en son seçimde almış oldukları oy nispetine nazaran, her yıl umumi bütçe gelirinin beşbinde ikisi orantısındaki yardımı oy nispetleri nispetinde paylaşmalıdırlar. Seçime katılma yeterliliği olmayan ya da yeterliliğini kaybetmiş partiler, bu yeterliliği kaybetmelerinden itibaren mevcut durum değişene kadar kaynak yardımı almamalı ve en az yardım alan partinin aldığı ölçü, o yılki brüt minimum fiyat meblağının 700 katından daha az olmamalıdır” sözleri mahal alıyor.
Aksakal, DP Umumî Lideri Gültekin Uysal’ı da ziyaret ederek tekliflerini aktardı.
SEÇİM BARAJI: BAŞKANLIK SİSTEMİNE ANTİDEMOKRATİK HÜVİYET KAZANDIRIYOR
DSP’nin teklifleri arasında seçim barajının kaldırılması da var. Seçim barajının varlığının Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne anti demokratik bir hüviyet kazandırdığı belirtilen çalışmada, “Yeni sistemin öbür yanları bir yana, bu sisteme dair yapılabilecek yegâne tespitlerden birisi, sistemin idarede istikrarı Cumhurbaşkanı’nın şahsında mutlak biçimde sağlamış olmasıdır. Yürütmenin külliyen Türkiye Büyük Millet Meclisi dışına alındığı gözetildiğinde, TBMM’nin, idarede istikrar prensibine dair kayda kıymet bir misyonunun kaldığı söylenemez. Bu kadar güçlü bir yürütme erkinin olduğu durumlarda da, yasama erkinin olabilecek en sesli yapıya sahip olması ve her görüşün yasama faaliyeti içinde laf söyleyebilmesi değerlidir. Yani, seçim barajının varlığı, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne anti demokratik bir hüviyet kazandırmaktadır” denildi.
ULUSAL BAKİYE SİSTEMİ İLE İTTİFAKLAR ORTADAN KALKACAK
DSP tıpkı devranda seçimlerde ‘Milli Bakiye’ sisteminin uygulanması gerektiğini belirterek 1965 seçimlerine işaret ediyor. Çalışmada, Türkiye’de en son 1965 seçimlerinde uygulanan ulusal bakiye sisteminin, “halkın iradesinin neredeyse tamamının Türkiye Büyük Millet Meclisine yansımasını hedeflediği” belirtilerek, “Buna nazaran, her bir seçim etrafı için, siyasi partilerin aldığı bütün artık oylar toplanmakta ve açıkta kalan milletvekili sayısına bölünerek ulusal seçim kotası bulunmaktadır. Bu yolla partilerin elindeki yekun artık oy ulusal seçim kotasına bölünmekte ve orantılı olarak milletvekillerine dağıtılmaktadır. Bu yolla, dar ya da daraltılmış kesim sistemleriyle oluşturulmuş yapay seçim barajlarının da önüne geçilecek, en az oy alan partiler dahi TBMM’de temsil edilebileceklerdir. Bu sistemle birlikte, oyu az olan partiler rastgele bir ittifaka dahil olmaya mecbur kalmayacak” denildi.
TERCİHLİ OY: UMUMÎ MERKEZ EGEMENLİĞİNİ VE DELEGE AĞALIĞINI KALDIRACAK
DSP’ye nazaran, siyasi partilerdeki Umumî Yönetici ve Umum Merkez egemenliğinin önüne geçmek, ön seçimdeki delege ağalığını ve önseçim hesaplarını kaldırmaksa ‘Tercihli oy sistemi’ ile mümkün. Mevcut durumda, siyasi partilerin milletvekili aday listelerini kendi belirledikleri biçimiyle Yüksek Seçim Kurulu’na sunduklarını hatırlatan DSP, “Milletvekilleri, partilerin aldıkları oya nazaran, parti umumî merkezlerinin evvelce belirledikleri sıraya nazaran seçilmektedir. Fakat bir siyasi partiye oy veren vatandaş, seçilemeyecek sırada olan bir adayı tercih etmek hakkını kullanamamaktadır. Siyasi partilerdeki, Umumî Yönetici ve Umum Merkez egemenliğinin önüne geçmek, ön seçimdeki delege ağalığını ve önseçim hesaplarını kaldırmak için, siyasi partiler her seçim ortamındaki milletvekili sayısının iki katı kadar aday göstermelidir. Seçim pusulasında bu adaylar soyadlarının harf sırasına nazaran taraf almalıdır. İsteyen seçmen oyunu kullanırken, o seçim etrafının milletvekili sayısının bir eksiği kadar tercihte bulunmalıdır” diyor.
Gazete Duvar
